پاسخ سازمان برنامه به گزارش گرانی صبحانه
همدلی| پس از انتشار گزارش تحلیلی با عنوان «صبحانه مردم هم لاکچری شد» در صفحه 6اقتصادی مورخ 4/5/1401 روزنامه همدلی، دفتر سازمان برنامهوبودجه با ارسال جوابیهای خواستار درج آن در روزنامه شد که به شرح زیر منتشر میشود: آمار تورم بر اساس معیارهای جهانی محاسبه میشود/اعداد غیرواقعی تنها سردرگمی مخاطب را به دنبال دارد. در بخش اول گزارش به «نحوه محاسبه نرخ تورم که میانگینی از تغییرات قیمت همه کالاها و خدمات موجود در سبد مصرفکننده است»، اشارهشده است و این نحوه محاسبه بهعنوان ایراد مطرحشده است؛ درحالیکه ماهیت نرخ تورم اندازهگیری تغییرات قیمت همه اقلام موجود در سبد خانوار است و عدد تورم نقطهای 54 درصد هم میانگینی از همه این اقلام میباشد؛ بدیهی است که در این سبد اقلامی با نرخ تورم کمتر و بیشتر از عدد 54درصد وجود دارد. لازم به ذکر است مرکز آمار ایران اطلاعات نرخ تورم همه گروههای کالایی را بهتفصیل اعلام میکند بهطوریکه در گزارش تیرماه 1401 که نرخ تورم نقطهای کل کشور 54درصد میباشد؛ شاهد نرخ تورم نقطهای 293. درصدی گروه روغنها و چربیها، 119.2درصدی گروه شیر، پنیر و تخممرغ و 101درصدی گروه نان و غلات هستیم که بهطور معناداری از میانگین کل کشور بالاتر میباشند و در مقابل شاهد تورم 10.8درصدی گروه ارتباطات، 27.8درصدی گروه حملونقل و 30.9درصدی گروه آموزش هستیم که بهطور معناداری از میانگین کل کشور پایینتر میباشند و در گزارش بهصراحت اعلامشده است. همچنین در خصوص مطلب اشارهشده مبنی بر اینکه «تورم سبد مصرفی خانوار بر اساس قیمت تولیدکننده درجشده بر روی کالاها محاسبه میشود»، گفتنی است، مبنای محاسبات نرخ تورم مصرفکننده، قیمتی میباشد که مصرفکننده نهایی برای خرید کالاها و خدمات از جیب پرداخت میکند و بههیچعنوان از قیمت تولیدکننده برای نرخ تورم مصرفکننده استفاده نمیشود. البته مرکز آمار ایران نرخ تورم تولیدکننده را در بخشهای مختلف ازجمله صنعت، معدن، برق، کشاورزی و خدمات محاسبه و منتشر میکند که مبنای محاسبات تورم آنها نیز قیمت درب کارخانه (کارگاه) و یا قیمت سرخرمن میباشد نه قیمت مصرفکننده سطح شهر که گزارشهای آن بهصورت جداگانه تولید و منتشر میشود و ارتباطی با گزارش تورم مصرفکننده ندارد. در بخشی از گزارش اعلامشده که تورم صفر سوخت، تورم بالای بقیه گروههای کالا و خدمات را خنثی نموده است، دو نکته زیر را باید بیان داشت: ثبات قیمت و تورم صفر سوخت واقعیتی است که وجود دارد و طبق استاندارد بینالمللی لازم است در محاسبات تورم لحاظ شود. تورم صفر سوخت صرفاً بهاندازه ضریب اهمیت آن در سبد مصرفی خانوار (2.49درصد) در تورم کل اثر میگذارد.
در بخش دیگری از گزارش مبنی بر اینکه «هزینه یک صبحانه نیممیلیون تومان برآورد شده است»، گفتنی است: بر اساس گزارش متوسط قیمت اقلام خوراکی مرکز آمار ایران در تیرماه 1401، متوسط قیمت نیم کیلوگرم پنیر پاستوریزه 479206 ریل میباشد و متوسط قیمت یک کیلوگرم مغز گردو نیز 3365201ریال میباشد که این اعداد متوسط کل کشور بوده و قطعاً قیمتهای کمتر و بیشتر از این مقدار نیز در سطح کشور وجود دارد. اعلام هزینه نیممیلیون تومانی در این گزارش بسیار کلی بوده و مشخص نشده این هزینه برای چند وعده صبحانه و برای چند نفر میباشد. با توجه به حساسیت اعداد و ارقام اعلامی در جامعه و جلوگیری از ابهامات و سردرگمی مخاطبان، نسبت به ارائه تحلیلها و ارقام مبتنی بر واقعیت اقدام شود.