صدور حکم اعدام برای «کیوان اماموردی»
صدای قربانیان تجاوز به گوش قانون رسید
سعیده کریمی بهبهانیهمدلی| جنبش Metoo یا «من هم» با موضوع روایت زنانی که مورد آزار و تعرض جنسی قرارگرفته بودند از سال 2017 میلادی بهواسطه گسترش شبکههای اجتماعی در جهان به راه افتاد. در ایران نیز بسیاری از زنان و دختران قربانی آزار جنسی، به خاطر سنگینی این تجربه تلخ مجبور به سکوت شده بودند اما با به راه افتاد جنبش «میتو» تصمیم گرفتند سخن بگویند. شبکههای اجتماعی به صدای این زنان که به خاطر تابوهای عرف و سنت و یا ترس از قضاوت شدن توسط جامعه بیصدا شده بودند، تبدیل شد. با به راه افتادن این جنبش حتی اسامی برخی مردهای مشهور نیز مطرح شد. در بین آنها تاکنون پای یک نفر که به متجاوز سریالی مشهور شد به محکمه باز شد؛ کیوان امام وردی، فعال حوزه گردشگری و دانشآموخته باستانشناسی دانشگاه تهران؛ فردی که روز شنبه صدور حکم اعدام برای او منتشر شد؛ اما فارغ از آنکه اعلام این حکم دوباره به صفآرایی مدافعان و مخالفان حکم اعدام منجر شده، ظاهراً به سرانجام رسیدن اولین پرونده شکلگرفته پس از جنبش «میتو» میتواند به زنان و دختران اعتمادبهنفس دهد تا درباره موارد خود سخن بگویند.
شروع ماجرا از یک روایت
نام کیوان اماموردی هم مثل دیگرانی که در شبکههای اجتماعی به آزار جنسی زنان متهم شده بودند با یک روایت آغاز شد. تابستان سال 99 اولین روایت از سوی یک زن بود که میگفت پس از رفتن به منزل دوستش مشروب خورده و صبح روز بعد که از بیدار شده متوجه شده درحالیکه برهنه روی تخت خواب افتاده به او تجاوز شده است. پس از او بیش از ۳۰نفر گفتند همان این مرد به همان شیوه خوراندن «شراب دستساز» و بیهوش کردن آنها با استفاده از قرصهای خوابآور به آنان تجاوز کرده است. حتی دخترعموی این فرد اعلام کرد که از این مرد در امان نبوده است. تعداد روایتها به بیش از 40مورد رسید. سرانجام پلیس امنیت عمومی پایتخت اعلام کرد که کیوان اماموردی دستگیرشده است. پسازآن اماموردی اعتراف کرد که به خاطر هیجان مرتکب تجاوز شده است و در تمام موارد سعی داشته که به سوژههایش علاقهمند نشود.
متهم گفته بود سادیسم دارم
سردار حسین رحیمی، فرمانده پلیس تهران، اعلام کرده بود که ۳۰نفر از کیوان اماموردی شکایت و از میان آنها 10نفر در مواجهه حضوری با متهم او را شناسایی کردهاند. این متهم خودش نیز به جرم و تخلفش اقرار کرده اما مدعی شده که سادیسم دارد، اما اینگونه نیست. به گفته سردار رحیمی، کیوان اماموردی به تجاوز به بیش از ۳۰۰دختر طی ۱۰سال اعتراف کرده و مأموران پلیس از مخفیگاه او فیلمهایی از تجاوز به ۴۶دختر کشف کردهاند. چند ماه پس از دستگیری اماموردی بازپرس دادسرای امنیت اخلاقی تهران برای کیوان اماموردی که پس از افشاگری درباره تجاوز جنسی بازداشت شد، اتهام افساد فیالارض اعلام کرده است.
صدور حکم اعدام برای اولین مورد افشاگری میتو
آخرین جلسه رسیدگی به اتهامات کیوان اماموردی روز اول تیرماه برگزار شد و او از خود در برابر «افساد فیالارض» دفاع کرد. سرانجام شنبه گذشته شیما قوشه، وکیل مدافع پنج نفر از شاکیان خصوصی این پرونده در توییتی از صدور حکم بدوی دادگاه برای کیوان امام وردی خبر داد و نوشت: «کیوان اماموردی در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شد.» قوشه دراینباره به خبرگزاری تسنیم توضیح داده است: «حکم اعدام کیوان اماموردی روز شنبه ۱۸تیرماه به بنده ابلاغشده است.» وکیل شاکیان پرونده کیوان اماموردی افزود: «در این پرونده، ۹نفر بهصورت رسمی شکایت کرده بودند و شاکی قانونی پرونده محسوب میشوند اما افراد و قربانیان دیگری هم بودند که با پلیس تماس گرفته و موضوع را اطلاع داده یا تجاوز از سوی کیوان اماموردی را به نماینده دانشگاه تهران اعلام کرده بودند.»
قوشه با بیان اینکه اماموردی در جلسه پایانی دادگاه که برای استماع آخرین دفاعیات متهم برگزارشده بود، دفاع خاصی ارائه نداد، گفت: «البته وی مدعی بود که بدون رضایت با کسی رابطه نداشته است.» او با بیان اینکه رأی شعبه۲۸ دادگاه انقلاب توسط قاضی عموزاد، رئیس دادگاه و قاضی افشاری، مستشار دادگاه صادرشده است، یادآور شد: «بهعنوان وکیل شکات نسبت به این رأی شکایت خواهم کرد زیرا مجرم ملزم به جبران خسارت بود که این موضوع در رأی دادگاه مسکوت مانده است.»
او با اعلام اینکه جرم رخداده از سوی کیوان اماموردی «جرم حدی» است، متذکر شد: «رضایت دادن شکات در این پرونده، تأثیری در اجرای حکم اعدام کیوان اماموردی ندارد زیرا او بهعنوان اتهامی که دادستان بهعنوان مدعیالعموم شکایت کرده، محکومبه اعدامشده و رضایت شاکی خصوصی برای منتفی شدن حکم اعدام موضوعیت ندارد.»
دخترهایی که فریاد زدند
شاید بتوان گفت که وضعیت سکوت دردناک زنان و دخترانی که قربانی تجاوز میشوند را فیلم سینمایی «هیس! دخترها فریاد نمیزنند» ساخت پوران درخشنده بهخوبی نشان داده است. اینک اما با افزایش قدرت شبکههای اجتماعی برخی از زنان و دختران توانستهاند سکوت خود را بشکنند و از این رهگذر فضایی ناامن برای متجاوزان فراهم کنند.
اعدام پایان پرونده تجاوز نیست
صحبت این وکیل دادگستری از رضایت شاکیان ازاینجهت صورت میگیرد که مورد کیوان اماموردی بار دیگر مخالفان و موافقان «حکم اعدام» را مجدداً در برابر هم قرار داده است. بااینحال صدور حکم اعدام پایان پروندههای اینچنینی نیست. آمارهای رسمی از افزایش تجاوز و خشونت جنسی به زنان در سالهای اخیر خبر میدهد. آبان ماه سال 94 خبرگزاری ایرنا به نقل از نماینده معاونت راهبردی قوه قضائیه از افزایش 200 تا 300 موردی تجاوز بهعنف از سال 89 خبر داده و نوشت: در سال 93 حدود هزارو 313مورد تجاوز بهعنف گزارششده است که این آمار در مقایسه با سال 92 کاهش 30فقرهای را نشان میدهد؛ اما در مجموع از سال 89تجاوز بهعنف یک افزایش ناگهانی 200 تا 300موردی داشته و همان رقم تقریباً ثابت است. به گفته این مقام مسئول میزان مزاحمت زنان و دختران در سال 89، حدود 72هزار مورد بوده است، گفت: بر اساس آمار نیروی انتظامی مزاحمت زنان و دختران در سال 93 به 142 هزار و 933مورد رسید كه افزایش 98درصدی داشته است. سعید مدنی، جامعهشناس اما میگوید بر اساس برآوردها 80درصد موارد تجاوز گزارش نمیشود، چراکه حمایت از قربانی تجاوز در قانون ایران حداقلی است و اصولاً ازنظر فرهنگی زنانی که مورد تجاوز قرار میگیرند، مورد ظن و بدگمانی جامعه قرار دارند و به همین دلیل ترجیح میدهند که پیامد تجاوز را تحمل کنند اما در معرض قضاوت عمومی قرار نگیرند، چراکه فکر میکنند درهرحال آنها محکوم میشوند.