«همدلی» از احتمال ورود وبا از مرزهای شرقی و غربی به کشور گزارش میدهد
بایدها و نبایدهای وبا
همدلی| همزمان با گرم شدن هوا نگرانیهایی درباره شیوع وبا در کشور ایجاد شده است. این بیماری که اصلیترین راه انتقال آن آب، میوه و سبزیجات آلوده است، میتواند پس از وخامت حتی جان فرد را بگیرد. تا کنون نیز 37 نفر در کشور به این بیماری مبتلا شدهاند اما خوشبختانه این بیماری تلفات جانی نداشته است. کارشناسان بهداشت و درمان توصیه میکنند بهمحض مشاهده علائم وبا که در ادامه به آن خواهیم پرداخت افراد در سریعترین زمان ممکن به مراکز درمانی مراجعه کنند.
علائم و راههای انتقال وبا کدام است؟
آب و غذای آلوده اصلیترین راه انتقال وبا شناخته میشود و بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری رعایت بهداشت فردی است. وبا از راه دهان و مدفوع نیز منتقل میشود. بهاینترتیب آب آلوده به فاضلاب انسانی میتواند عاملی برای شیوع وبا باشد. ازاینرو کارشناسان بهداشت و درمان بر رعایت بهداشت فردی تأکید دارند و فقط مصرف آبلولهکشی شهری و آبمعدنی را مجاز میدانند. همچنین شستشو و گندزدایی میوه و سبزیجات قبل از مصرف آنها بسیار مهم تلقی میشود. کودکان، سالمندان، افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای و نیز بیماران مبتلا به سرطان و افرادی که داروهای خنثیکننده اسید معده مصرف میکنند جزو گروههای در معرض خطر بیماری وبا به شمار میروند و باید بیش از افراد دیگر مراقبت کنند.
اسهال از اصلیترین علائم ابتلا به وباست. اسهال ناشی از وبا که در بسیاری از موارد بدون تب و درد است، با اسهال عادی فری میکند. این نوع اسهال سفیدرنگ، حجیم و جهنده است، همراه با بیاشتهایی و حالت تهوع دیده میشود، فرد مبتلا احساس دلدرد یا دلپیچه ندارد و در آن اسهال لکه خون دیده نمیشود. دکتر محمدحسین زمانیان متخصص بیماریهای عفونی دیگر علائم این بیماری را شرح میدهد و میگوید: در کنار اسهال، استفراغ هم ممکن است جزو علائم وبا باشد که این استفراغ هم بدون حالت تهوع قبلی است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه اضافه میکند: پس از مدتی از اسهال شدید و استفراغ، علائم دیگری مانند بیحالی و تشنگی شدید هم در افراد دیده میشود، همچنین در ادامه در صورت عدم درمان بیمار، فرد دچار علائم بیقراری شده و ضربان قلب بالا میرود. زمانیان گفت: علاوه بر اینها پوست حالت ارتجاعی خود را به علت کمآبی از دست میدهد و اگر پوست فرد کشیده شود خیلی آهسته به حالت قبل برمیگردد که این نشانه کمآبی شدید بدن است. بهاینترتیب هر فردی که با اسهال و دیگر علامتهای وبا روبهرو شود لازم است هرچه سریعتر به مراکز درمانی مراجعه کند. با مراجعه زودهنگام فرد به مراکز درمانی وبا درمان میشود اما با سهلانگاری، وبا میتواند در مدت کمتر از 24 ساعت جان فرد را بگیرد.
تاکنون مرگ ناشی از وبا نداشتهایم
مریم مسعودیفر، رئیس اداره بیماریهای منتقله از آب و غذای وزارت بهداشت آخرین آمار موارد ابتلا به وبا در کشور را ۳۷ نفر اعلام کرده است. مسعودی فر میگوید: تاکنون ۳۷مورد مبتلا به وبا در کشور شناسایی شدند که ۳۲ مورد مربوط به کردستان و پنج مورد مربوط به کرمانشاه است. بیش از نیمی از این تعداد نیز سابقه سفر خارجی به همسایگان غرب کشور را داشتند و سایر موارد هم ذکر کردند که در تماس با این بیماران، مبتلا شدند. مسعودی فر اعلام کرده که تاکنون هیچ موردی از مرگ ناشی از وبا در کشور نداشتهایم. همچنین بهجز کردستان و کرمانشاه در استانهای دیگر کشور شاهد بیماری نبودهایم.
او تأکید کرد: افزایش موارد ابتلا به وبا هم در پاکستان و هم در افغانستان گزارششده است؛ بنابراین نگرانی ما تنها از مرزهای غربی نیست و احتمال بروز بیماری از استانهای شرقی هم وجود دارد؛ اما تاکنون موردی از ابتلا از این استانها گزارش نشده است. رئیس اداره بیماریهای منتقله از آب و غذای وزارت بهداشت با اشاره به اینکه دسترسی مناسب به آب بهداشتی سالم، جمعآوری و دفع بهداشتی فاضلاب، رعایت بهداشت فردی و... همگی از عوامل مؤثر جلوگیری از گسترش شیوع وبا است، اضافه کرد: اگر هرکدام از عوامل بهدرستی رعایت نشود، ممکن است شاهد گسترش بیماری باشیم. از سوی دیگر ما در منطقه وارد سالهای کم بارش و خشکسالی شدهایم و از طرفی با جابجاییهای جمعیتی شکلگرفته، دسترسی به آب بهداشتی سالم تحت تأثیر قرار گرفته است که میتواند عاملی برای شیوع مجدد بیماری باشد.
او افزود: مهمترین نکته این است که در هر مسافرت و ترددی، از آب آشامیدنی سالم استفاده کنیم و بههیچعنوان از آبهای روان برای آشامیدن استفاده نکنیم. نکته مهم دیگر رعایت بهداشت دستها و شستوشوی آنها است. در واقع میبایست قبل و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و قبل از طبخ و خوردن غذا حتماً دستهای خود را بشوییم. همچنین باید دقت شود تا میوه و سبزیجات بهدرستی شسته و ضدعفونی شوند.
با حضور بهموقع فرد در مراکز درمانی کشندگی وبا به کمتر از یک درصد میرسد
او با اشاره به اینکه اگر افراد بهموقع برای درمان وبا مراجعه کنند، میزان کشندگی بیماری به کمتر از یک درصد میرسد، تصریح کرد: اصل عارضه وبا برای افراد، کمآبی ناشی از بروز وبا است؛ بنابراین مهمترین کار این است که اگر فرد دچار اسهال و استفراغ شد حتماً جایگزین کردن آب و الکترولیتها را انجام دهد و به مراکز درمانی مراجعه کند. برخی افراد مانند خانمهای باردار، افراد دچار سوءتغذیه و بیماران زمینهای بیشتر در معرض خطر نشان دادن تابلوی علائم بیماری هستند که باید بهسرعت مایع درمانی خوراکی را با محلول ORS آغاز نکند. بهاینترتیب که هر یک بسته از پودر در یک لیتر آب حل شود تا جایگزین مایعات ازدسترفته بدن شود. درصورتیکه فرد به دلیل استفراغ تحمل مایع درمانی خوراکی را ندارد یا کمآبی، بدن او را به سمت ضعف و بیحالی سوق میدهد باید به مراکز درمانی مراجعه کند تا مایع درمانی وریدی آغاز شود.
او افزود: کماکان مهمترین راه مقابله با بیماری و جلوگیری از گسترش آن، رعایت بهداشت فردی و پرهیز از خوردن آب، غذا، سبزیجات و میوه آلوده است؛ به همه مردم سفارش میشود تا توصیههای بهداشتی را جدی بگیرند.
آب به وبا آلوده نیست؛ نگران نباشید
احمد منتظری، مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت آب و فاضلاب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیز میگوید در هیچیک از نقاط کشور یعنی در هیچیک از شهرها و روستاها با مشکل آلودگی به باکتری وبا در شبکههای توزیع آب مواجه نیستیم. او با بیان اینکه ۱۰۰درصد نسبت به سلامت و بهداشت آب که بحث میکروبی و کلر آزاد باقیمانده است در شبکههای شهری و روستایی اطمینان داریم، تأکید کرد: این مسئله نهتنها از طرف شرکت آب و فاضلاب کشور بلکه از طرف وزارت بهداشت که ناظر قانونی ما است تائید میشود. او با بیان اینکه فقط حدود ۷۰۰ آزمایشگاه آب و نزدیک به ۲۰۰ آزمایشگاه فاضلاب در سراسر کشور وجود دارد که بهصورت مستمر عاملهای کلرزنی، میکروبی، فیزیکی، شیمیایی و موارد دیگر را کنترل میکنند، گفت: توصیه ما به مشترکان این است که تنها از آبهایی که مورد تائید و نظارت شرکت آب و فاضلاب است استفاده کنند چراکه در این شرایط بهطور کامل اطمینان از کیفیت و سلامت آب وجود دارد.