برجام احیا نشود منزوی می‌شویم

همدلی|  یک کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرآنلاین در تحلیل سفر بایدن به منطقه با اشاره به فراهم شدن مقدمات شکل‌گیری حلقه امنیتی در منطقه و اهمیت حضور عراق در نشست شورای همکاری خلیج‌فارس گفت که اگر در این شرایط نتوانیم برجام را حل کنیم، در انزوای منطقه‌ای بیشتری قرار خواهیم گرفت. علی بیگدلی کارشناس مسائل آمریکا دراین‌باره گفت: «برای اولین بار اوباما در یک مصاحبه در استرالیا اعلام کرد که ما از خاورمیانه چشم پوشیدیم و به مقامات خود منطقه واگذار کرده‌ایم و منطقه استراتژیک آمریکا ازاین‌پس شرق آسیا و چین است. بنابراین، اول کار هم بایدن از همین شیوه استفاده کرد. قبل از اینکه به ریاست جمهوری برسد اقدام بن سلمان در ارتباط با خاشقچی را اقدامی تروریستی دانسته و ولیعهد عربستان را قاتل خطاب کرد.»
وی افزود: «بعد هم که بایدن به ریاست جمهوری رسید، باز هم ریاض را از جهت عدم رعایت حقوق بشر مذمت کرد. جالب بود که حتی به نزدیکی با اسراییل هم میل چندانی نداشت. این اولین رئیس‌جمهور امریکا بود که در این سال‌های اخیر، به سرزمین‌های اشغالی در ابتدای کار خود نرفت. اما با تغییر شرایط و با حمله روسیه به اوکراین، نه‌تنها شرایط آمریکا و اروپا و بلکه خاورمیانه دچار بحران عجیبی شد و اوضاع به زیان واشنگتن پیش رفت.»
این کارشناس روابط بین‌الملل ادامه داد: «از طرف دیگر ناکامی آمریکا در حل مسئله برجام باعث شد تا بایدن بار دیگر توجه خاصی به خاورمیانه داشته باشد و بخواهد با استفاده از نیروهای منطقه‌ای امنیت خاورمیانه را به‌زعم خود تأمین کند. به همین دلیل قبل از ورود بایدن به خاورمیانه و خلیج‌فارس، مقدمات شکل‌گیری یک حلقه امنیتی به وجود آمد که اعضای این حلقه امنیتی عبارت‌اند از ترکیه، اردن، امارات، عربستان، مصر و اسراییل. این حلقه به زیان ما خواهد بود و می‌تواند فشارهای امنیتی و نظامی را بر ما اضافه کند. سفرهایی که بین این کشورها صورت گرفت، ازجمله سفر بن سلمان به ترکیه که خیلی اهمیت داشت.» بیگدلی درباره اهداف بایدن از سفر به خاورمیانه گفت: «بایدن چند هدف را دنبال می‌کند: اول اینکه بتواند آرامشی در منطقه به وجود بیاورد تا از بحران‌های موجود آن را آزاد کند. به همین دلیل به دنبال به سرانجام رساندن برجام است. هدف دوم ایجاد پل ارتباطی بین اسراییل و عربستان بوده و پرواز مستقیم بایدن بین اورشلیم و ریاض اولین بار است که صورت می‌گیرد که نشان می‌دهد سعودی‌ها دیگر پروایی از انتقاد مسلمانان ندارند و می‌خواهند به‌رغم نارضایتی‌ها روابط با اسرائیل را عادی‌سازی کند که این اتفاق هم به ضرر ما خواهد بود. هدف سوم این است که از کشورهای عرب منطقه درخواست کند تا تولید نفت خود را برای صادرات نفت به اروپا افزایش دهند. نشست بایدن در شورای همکاری خلیج‌فارس اهمیت زیادی دارد. عراق، اردن و مصر در این نشست شرکت دارند که می‌تواند به معنای ائتلافی بین همه کشورهای عربی باشد. این اولین نشانه پذیرش عراق در بین کشورهای عربی است. ورود عراق به شورای همکاری خلیج‌فارس تقاضایی است که از زمان صدام وجود داشت. ورود بغداد به این شورا می‌تواند اهمیت زیادی داشته باشد و ممکن است حتی باعث مقداری دوری بین عراق و ایران شود.» وی افزود: «بایدن می‌تواند با ایجاد ائتلاف امنیت منطقه را به اعراب واگذار کند و دیگر هزینه زیادی در منطقه پرداخت نکند. مسئله بعدی جلوگیری کردن از نزدیکی بین عربستان با روسیه و چین است. عربستان عمده نفت چین را تأمین می‌کند و روسیه هم جزو کشورهای اوپک پلاس است که روابط نزدیکی با ریاض دارد. عربستان به احترام پوتین نفت خود را افزایش نداد. بایدن بر سر این موضوع به ملک سلمان تلفن کرد، اما پادشاه عربستان جواب تلفنش را نداد و این کار جالبی از نظر سیاسی بود. مجموعه این‌ها نشان می‌دهد این سفر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و سفری تاریخی است که می‌تواند در شکل‌گیری ژئوپلیتیک مدرن خاورمیانه مؤثر باشد.»