چگونه اردوغان قاتل را در آغوش کشید؟

خبر قتل دهشتناک «جمال قاشقی» روزنامه‌نگار عربستانی الاصل روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست» در کنسولگری عربستان در استانبول در اکتبر سال ۲۰۱۸ میلادی تأسف جهانی را برانگیخت. دستگاه امنیتی ترکیه خبر قتل و جزییات آن را با آب‌وتاب هر چه تمام‌تر منتشر کرده بود و دستگاه‌های اطلاع‌رسانی و تبلیغاتی ترکیه خبر فوق را تا مدت‌ها داغ نگهداشته بودند هر روز خبری جدید از قتل را به آنتن‌های خبری ارسال می‌کردند. اراده آنکارا بر این تعلق‌گرفته بود رژیم عربستان را در سطح جهانی مفتضح کند و تا حدود زیادی هم موفق شده بود؛ به‌طوری‌که حامیان سنتی ریاض در آمریکا و سایر کشورها در زمان وقوع قتل، نتوانسته بودند از ریاض دفاع کنند اگرچه اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه با صراحت از محمد بن سلمان نام نبرده بود. بخشی از بزرگ کردن ماجرای قتل، ناشی از اختلافات ایدئولوژیک و عقیدتی بین حزب «عدالت و توسعه» ترکیه با گرایش‌های اخوان‌المسلمینی است و حکومت عربستان مخالف اخوان‌المسلمین بود، بخشی دیگر را به خاطر دفاع ترکیه از کشور قطر در مقابل عربستان می‌توان قلمداد کرد. در اوج اخبار مربوط به قتل در استانبول، آن‌هایی که اطلاعات دقیق‌تر از شخصیت رئیس‌جمهور ترکیه داشتند پیش‌بینی می‌کردند آقای اردوغان مواضعش تغییر خواهد کرد، محمد بن سلمان را در آغوش خواهد گرفت و وی را برادر خطاب خواهد کرد.مشکلات اقتصادی که اخیراً ترکیه را فرا گرفته اردوغان را بر آن داشته تا برای رهایی از وضعیت نابسامان اقتصادی رو به‌سوی کشورهایی بیاورد که خود را مخالف و منتقد سیاست‌هایشان نشان داده بود؛ ازجمله عربستان.به دنبال دیدار اردوغان از عربستان در آوریل سال ۲۰۲۲ و دیدار با محمد بن سلمان در جده، ولیعهد عربستان در تور منطقه‌ای خود بعد از دیدار از مصر و اردن در روز چهارشنبه اول تیر ۱۴۰۱ وارد ترکیه شد و با اردوغان دیدار و گفت‌وگو کرد.
سفر محمد بن سلمان به ترکیه ازنظر اقتصادی می‌تواند به نفع ترکیه باشد و لیکن از جنبه حیثیت و اعتبار به نفع ولیعهد عربستان و به ضرر اردوغان است. بن سلمان با این سفر تمام ادعای قبلی دولت اردوغان در ماجرای قتل قاشقچی را به سخره گرفت. رئیس‌جمهور ترکیه میزبان شخصی شد که حکومتش تا چندی قبل از او به‌عنوان قاتل نام می‌برد.
در ورای این مسائل، دیدارهای اردوغان و بن سلمان حکایت از این واقعیت دارد که برای کشورها، اقتصاد مهم‌تر از هر موضوع و مسئله‌ای است؛ یعنی وقتی دولت‌ها در تنگنای اقتصادی قرار می‌گیرند، تمام ارزش‌های موردادعا فراموش می‌شود. با همه این‌ها، اگر چنین دیدارهای به‌ظاهر دوستانه در جهت ایجاد صف‌بندی‌های جدیدی در منطقه باشد خطرناک است و می‌تواند منشأ بسیاری از درگیری‌ها بشود.