آرامگاه شاه نعمت‌الله ولی؛ یادگار دوره تیموری

آرامگاه یا آستانه شاه نعمت‌الله ولی بنایی مربوط به دوره تیموری است که در شهر ماهان استان کرمان جای گرفته است. این اثر در تاریخ ۱۵دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۳۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.اولین بنا که گنبدخانه است در سال ۸۴۰ قمری و در زمان شاهرخ تیموری و آخرین توسعه آن در سال ۱۳۸هجری قمری بوده است، مساحت این آرامگاه ۳۵هزار مترمربع است.شاه نعمت‌الله شاعر و عارف ماهانی کرمانی از پدری عرب و مادری ایرانی زاده شد. از ۵سالگی در پی عرفان قدم در وادی سختی گذاشت. او که هم‌عصر با حافظ شیراز بود شعرهای زیادی هم سرود. می‌گویند او و حافظ با هم دیدار هم داشته و چند مشاعره رندانه هم با هم کرده‌اند. معماری و رمز و راز گنبد فیروزه‌ای این آستان موردتوجه و بررسی چندین دانشمند و ریاضیدان خارجی قرار گرفته است. دکتر وینسنت کارلز کارشناس ارشد ریاضی در دانشگاه اترخت که مدتی بر روی طرح گنبد فیروزه‌ای این بنا پژوهش می‌کرد، در طرح این گنبد به 11 قسمت مساوی رسید و ازآنجاکه در بسیاری از گنبدها از اعداد زوج برای معماری استفاده می‌شود این عدد شگفتی کارلز را برانگیخت چرا که از نظر ریاضی، محیط دایره به‌طورمعمول به قسمت‌های مساوی زوج تقسیم می‌شود. این استاد ریاضی در توضیح ساختمان شگفت‌انگیز این گنبد می‌گوید زمانی که 360 را 11 تقسیم شود عددی حاصل می‌شود که برای ساخت این گنبد طرحی بی‌نظیر بوده و آشنایی کاشی‌کاران ایرانی آن زمان با تمام محاسبان ریاضی این گنبد و چگونگی ساخت آن اعجاب‌انگیز است. آرامگاه شاه نعمت‌الله ولی شامل مجموعه‌ای از ابنیه‌ی تاریخی است که هر کدام با توجه به پیشینه‌ی تاریخی خود بخشی از سبک معماری ایرانی اسلامی را معرفی می‌کنند. ابنیه‌ای که متعلق به دوره‌های تاریخی متفاوت هستند؛ از دوران پس از تیموریان گرفته تا دوران قاجار که بیشترین توسعه‌ی بقعه مربوط به آن دوره است.