ادعای عجیب دولت درباره رشد گردشگری

همدلی|  سخنگوی دولت اخیراً در یک توییت مدعی ورود 2.5میلیارد دلار به کشور از طریق گردشگری در کشور شده است. برای افرادی که درآمدهای چشمگیری ندارند و در امور مالی هم شرکت‌ها یا ادارات هم مشغول به کار نیستند وقتی اعداد و رقم‌ها از محدوده خاصی فراتر می‌رود دیگر تعداد صفرهای آن فرقی نمی‌کند. حال مبلغی هم که سخنگوی دولت ابراهیم رئیسی مدعی ورود آن به کشور شده آن‌قدر درشت است که برای درک آن باید در کنار آن اعداد و ارقام مشابهی قرار داد تا فهم آن آسان شود.
 ادعای بهادری جهرمی یعنی چه؟
علی بهادری جهرمی در یک گزارش توییتری نوشته: تازه‌ترین گزارش نهادهای بین‌المللی نشان می‌دهد، صنعت ‎گردشگری ایران که در سال ۲۰۲۰، منفی ۴۵درصد رشد داشته، در سال ۲۰۲۱ با رشد ۴۰درصدی، به ۲۰۲هزار میلیارد تومان رسیده است. او در ادامه توییت خود نوشت در سال ۲۰۲۱ گردشگران خارجی ۲.۵میلیارد دلار در ایران خرج کرده‌اند. برای فهم آسان‌تر این اعداد و ارقام لازم به یادآوری است که در بودجه سال 1401، منابع عمومی دولت پانزده میلیون و دویست و هفتادوسه هزار و هفت‌صد و چهارده میلیارد و شش‌صد و سیزده میلیون (۱۵.۲۷۳.۷۱۴.۶۱۳.۰۰۰.۰۰۰) ریال ذکرشده است.
اگر 2.5 میلیارد دلار که سخنگوی دولت مدعی آن شده را فقط با نرخ 30هزار تومان به پول کشور تبدیل کنیم، معادل 75هزار میلیارد تومان خواهد بود که به معنای حدود یک‌پنجم بودجه کل کشور خواهد بود. البته با توجه به کاهش ارزش پول ملی در سال‌های مختلف بسیاری از اقتصاددانان تقویت صنعت گردشگری در کشور را به‌عنوان یک ‌راه‌حل مناسب برای ورود ارز به کشور عنوان کرده‌اند.
 از توصیه کانادا و آمریکا به شهروندانشان تا اظهارات عجیب سفیر روسیه
مسئله آنجاست که با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی ایران، رشد توریسم تا این اندازه فقط یک ادعای نجومی است. همین هفته گذشته بود که کشورهای آمریکا و کانادا به شهروندان خود توصیه کردند که به ایران سفر نکنند. علاوه بر نوع نگاه کشورهای غربی به ایران، سفیر روسیه نیز به‌عنوان یک دوست در سیاست‌های خارجی ایران در اظهاراتی حجاب اجباری و ممنوعیت مصرف مشروبات را عاملی برای عدم تمایل توریست‌های کشورش به ایران عنوان کرده بود. از سوی دیگر با توجه به شیوع ویروس کرونا در سال ۱۳۹۸ (۲۰۲۰ میلادی) کاهش ورود گردشگران خارجی به ایران دور از انتظار نیست، محدودیت‌هایی که برای پروازهای برون‌مرزی و داخلی در تمام دنیا اعمال شد ورود گردشگران خارجی را به حداقل‌های ممکن رساند و درآمدهای گردشگری را تهدید کرد.
 گردشگران خارجی کجا ۲.۵میلیارد دلار خرج کرده‌اند؟
در همین زمینه عباس بیدگلی کارشناس گردشگری می‌گوید: هزینه ۲.۵میلیارد دلاری گردشگری در ایران به این معناست که حداقل ۱.۵ تا دو میلیون گردشگر خارجی در سال ۲۰۲۱ به ایران آمده باشد که نه‌تنها این تعداد گردشگر خارجی به ایران نیامده بلکه بسیار کمتر از این بوده است.
عباس بیدگلی، مدیر اجرایی جامعه هتلداران ایران به خبرآنلاین می‌گوید: «این گزارش وضعیت گردشگری سال ۲۰۲۱ را با سال ۲۰۲۰ مقایسه می‌کند، (دی‌ماه سال ۱۳۹۹ تا دی‌ماه ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل آن) حدود یک ماه بعد از دی‌ماه سال ۱۳۹۸ کرونا در ایران شیوع پیدا کرد و آن محدودیت‌های عجیب‌وغریب برای گردشگری اعمال شد، بنابراین در سال ۲۰۲۰ ایران از منظر گردشگری در شرایط بسیار بدی بود، طوری که ورود گردشگر به ایران به حداقل ممکن رسید و گردشگر داخلی هم وضعیت مشابهی داشت.»
او ادامه می‌دهد: «البته به‌طورکلی افزایش گردشگری در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ در ایران دور از ذهن و غیرممکن نیست. همان‌طور که گفتم در سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع کرونا و تعطیلی گردشگری، خیلی‌ها از این صنعت اخراج شدند، یا خود فعالان این عرصه اقدام به تعطیلی کردند، بعضی‌ها هم‌ شغل خودشان را تغییر دادند؛ اما از دی ۱۳۹۹ تا دی‌ماه ۱۴۰۰ فضای جدی و بحرانی که کووید۱۹ ایجاد کرده بود از بین رفت و به کمک واکسن‌ها گردشگری به جریان افتاد، طوری که به‌تدریج شروع به افزایش کرد، لذا با توجه به شرایطی که در سال ۲۰۲۰ ایجاد شد، رشد ایجادشده در سال ۲۰۲۱ پذیرفتنی است، چراکه با آماده شدن شرایط مجدد فعالان این عرصه به کار خودشان برگشتند.»
اما سخنگوی دولت توییت خود از افزایش گردشگری خارجی در ایران را به گزارش‌های بین‌المللی مرتبط کرد، گزارش‌هایی که مدیر اجرایی جامعه هتلداران ایران معتقد است اطلاعات آن از منابع داخلی تهیه و برای سازمان‌های بین‌المللی ارسال می‌شود.
بیدگلی می‌گوید: «این اعداد و ارقام توسط خود ایران به مراجع بین‌المللی داده می‌شود، هم سازمان جهانی جهانگردی و هم شورای جهانی سفر و گردشگری، بر اساس اطلاعاتی که از خود کشورها می‌گیرند و با یک بررسی کلی آن‌ها را منتشر می‌کنند، فرض این سازمان‌ها این است که اطلاعاتی که دریافت کرده‌اند درست است، چراکه اصلاً این سازمان‌ها سازوکاری برای بررسی گردشگری در کشورها ازجمله ایران ندارند.»
او یادآور می‌شود: «این اطلاعات منتشرشده به‌طور سالانه توسط مرکز آمار ایران یا وزارت گردشگری به این سازمان‌ها داده می‌شود. حتی در خیلی از سال‌ها به‌قدری این اطلاعات ارسال‌شده درست نبوده که وقتی توسط ایران فرستاده می‌شد سازمان‌های جهانی در برابر آن خط تیره می‌کشیدند یا علامت سؤال می‌گذاشتند.»
 سال قبل دو میلیون گردشگر خارجی به ایران آمد؟
موضوعی که بیدگلی در واکنش به آن به خبرآنلاین می‌گوید: «هزینه ۲.۵میلیارد دلاری گردشگری خارجی در ایران برای من مقداری جای تردید دارد، معمولاً گفته می‌شود هر گردشگر خارجی در ایران حدوداً هزار دلار هزینه می‌کند و این مقدار جدا از هزینه‌های سفر به ایران است، چراکه آن‌ها معمولاً از ایرلاین‌های ایرانی استفاده نمی‌کنند؛ بنابراین هزینه ۲.۵میلیارد دلاری گردشگری در ایران به این معنا است که حداقل ۱.۵ تا دو میلیون گردشگر خارجی در سال ۲۰۲۱ به ایران آمده باشد که نه‌تنها این تعداد گردشگر خارجی به ایران نیامده بلکه بسیار کمتر از این بوده است.»
با این اوصاف دولت ابراهیم رئیسی ضمن ارائه شواهد و مدارکی در خصوص رشد گردشگری باید پاسخ دهد اعداد و ارقام مطرح شده از سوی سخنگویش بر چه اساسی مطرح شده است. دیگر آنکه اگر این مبلغ هنگفت وارد به کشور تزریق‌شده چرا به چشم نمی‌آید؟ آن‌هم در شرایطی که دولت ظاهراً توان افزایش دریافتی بازنشستگان تأمین اجتماعی و بودجه برای رتبه‌بندی معلمان را ندارد.