سفر بایدن به عربستان در کانون تحلیل رسانهها
معامله حقوق بشر در ازای تثبیت قیمت نفت
همدلی| سفر رئیسجمهور آمریکا به عربستان از نگاه ناظران سیاسی، سفری بسیار مهم تلقی شده و از آن بهنوعی معامله اصول حقوق بشر در ازای تثبیت قیمت نفت یادشده است. از منظر آنان، جنگی که روسیه علیه اوکراین به راه انداخته است و بحرانهایی را که به دنبال داشته باعث شده تا آمریکا به اهمیت استراتژیک عربستان و امارات که تنها تولیدکنندگان نفت هستند اذعان کند. این راهی است که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا از طریق آن، برای کنار گذاشتن ولادیمیر پوتین و تحقق ثبات در بازارهای انرژی تلاش میکند.
روزنامه فایننشال تایمز در گزارش در این زمینه، مینویسد: «بایدن پیشتر در اشاره واضحی به جنگ یمن عربستانیها را به قتل کودکان متهم کرد. پنجتن از دموکراتهای اصلی آمریکا اخیراً در نامهای به بایدن خواهان مجازات عربستان به دلیل قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی و ادامه تعلیق حمایت از ائتلاف عربی در یمن شدند. همچنین سازمان حقوقی «دوان» که مقر آن در واشنگتن است و خاشقجی در تأسیس آن نقش داشته هشدار داد که تلاشهای صورت گرفته برای اصلاح روابط واشنگتن با ریاض بدون پایبندی واقعی به دادن اولویت به حقوق بشر تنها خیانت به وعدههای انتخاباتی بایدن نیست بلکه احتمالاً ولیعهد عربستان را به ارتکاب نقضهای بیشتری تشویق خواهد کرد.» در این گزارش آمده است: «در ماههای اول سال میلادی کنونی زمانی که افراد مسلح در یمن حملات موشکی را علیه عربستان و امارات انجام دادند ناامیدی از آمریکا در داخل کشورهای شورای همکاری خلیجفارس در حال افزایش بود. بااینکه نظامهای پادشاهی واشنگتن را شریک امنیتی قدیمی خود میدانند اما در نگاهشان آمریکا هیچ توجهی به تهدیدی که کشورهایشان با آن مواجهاند ندارد. زمانی که بایدن دستور ارسال سلاح با میلیاردها دلار به اوکراین برای کمک به این کشور در مقابله با روسیه را داد کشورهای شورای همکاری خلیجفارس به این نتیجه رسیدند که واشنگتن هیچ احترامی برای شرکایش قائل نیست.» فایننشیال تایمز تأکید کرد: «درحالیکه عربستانیها و اماراتیها درباره مسائل امنیتی شکایت میکردند دولت بایدن ناکامیهای خودش را داشت. وی از مقاومت رهبران شورای همکاری خلیجفارس در برابر تولید نفت بیشتر برای مهار کردن قیمت نفت و مخالفتشان با دور شدن از پوتین خشمگین شد. جنگ در اوکراین برای کشورهای شورای همکاری خلیجفارس هم نعمت بود و هم عذاب. یک کارشناس امور شورای همکاری خلیجفارس در چتم هاوس گفت: بدترین خبر برای این کشورها این است که بشنوند آمریکا به خاطر یکطرف دیگر تلاش میکند. این یک سیلی بهصورت آنهاست.»
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «بهجای دودستگی و جدا شدن آمریکا و همپیمانانش در کشورهای شورای همکاری خلیجفارس تصمیم گرفتهاند به اصلاح روابط بپردازند. کاخ سفید سهشنبه اعلام کرد که بایدن ماه میلادی آتی به عربستان سفر و با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و رهبر بزرگترین منبع نفت در جهان دیدار خواهد کرد. این یک نقطه عطف جالب برای رئیسجمهوری است که وعده داده بود با عربستان بهعنوان یک کشور به حاشیه راندهشده برخورد کند. با توجه به اینکه آژانسهای اطلاعاتی آمریکا معتقدند که محمد بن سلمان اجازه عملیات بازداشت یا قتل خاشقجی را داده است بایدن با انتقاداتی در داخل برای کنار گذاشتن اصولش برای به انزوا کشاندن روسیه مواجه است.»
بسیاری از دیپلماتها و تحلیلگران سفر عربستان را نشانهای برای گرایش دائمی به توافقنامه انرژی در مقابل امنیت میدانند. واشنگتن به کمک برای کاهش تأثیر جنگ اوکراین بر قیمت نفت نیاز دارد درحالیکه کشورهای شورای همکاری خلیجفارس بیشتر به کمک نظامی آمریکا وابسته هستند. به نظر میرسد عربستان راه را برای برگزاری نشستی احتمالی در ماه میلادی آتی از طریق موافقت با افزایش اندک تولید نفت با همپیمانانش در اوپک هموار میکند. بایدن این اقدام را مثبت میداند. به گزارش ایسنا، برخی معاونان بایدن برای چند ماه بر بایدن فشار آوردند تا خشم خود را کنار گذاشته و برای نزدیک کردن روابط فشار بیاورد با این بهانه که این مسئله قبول معاملههای تعامل با محمد بن سلمان در ازای ثبات انرژی را میطلبد. احتمالاً عربستان و امارات مایل به دستیابی به حمایت چشمگیر و نه صرفاً ضمانت و اطمینان درباره تعهدات آمریکا باشند. در رأس دستور کار آنها فشار به خاطر شراکتهای امنیتی رسمیتر با آمریکا ازجمله بهبود همکاری اطلاعاتی و نظامی برای مقابله با خطر موشکها و پهپادها است.به عقیده ناظران سیاسی، ترس برخی در کشورهای شورای همکاری خلیجفارس زمانی بیشتر شد که آمریکا برخی سامانههای دفاع هوایی خود را از عربستان خارج کرد. در همین زمینه،کنت مککنزی، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا در مقابل کمیتهای در مجلس نمایندگان گفت: «از نزدیک با همپیمانان در کشورهای شورای همکاری خلیجفارس برای گسترش قدرتشان برای دفاع از خودشان همکاری داریم. عربستان همچنان بیش از ۲۰موشک پاتریوت دارد؛ اما ریاض معتقد است خارج کردن سامانههای دفاع هوایی سیاسی کردن روابط آمریکا و عربستان بهویژه از سوی دموکراتها است.»