جزییات افزایش هزینه واردات در سال ١٤٠٠

افزایش هزینه واردات در سال قبل به ۴۷۱.۸درصد رسیده است. این گرانی که تا حدودی تحت تأثیر افزایش قیمت در بازارهای جهانی نیز قرار دارد، در گزارش‌های تجارت خارجی نیز مشهود است. این روند می‌تواند در سال جاری با توجه به حذف ارز ۴۲۰۰تومانی از واردات برخی اقلام و البته تغییر مبنای حقوق ورودی افزایش داشته باشد. به گزارش ایسنا، گرانی اقلام وارداتی در بازارهای جهانی از سال ۱۴۰۰  بیشتر خود را نشان داد و هزینه واردات را بالا برد؛ به‌طوری‌که تجارت خارجی ایران در پایان سال گذشته به ۱۶۳.۹میلیون تن به ارزش ۱۰۱.۶میلیارد دلار رسید که گرچه واردات ازنظر وزنی سهم کمتری داشت ولی ازنظر ارزش بالاتر از صادرات قرار گرفت. این در حالی است که از مجموع تجارت خارجی پارسال ۱۲۲. میلیون تن مربوط به صادرات و ۴۱.۱میلیون تن مربوط به واردات بود ولی ازنظر ارزش، صادرات، ۴۸.۶درصد و واردات بیش از ۵۳میلیارد دلار  آن را به خود اختصاص داده بود. دراین‌بین وزن واردات ۲۲درصد ولی ارزش آن ۳۶درصد رشد کرده بود. البته اینکه چرا صادرات با وجود حجم بالاتر نسبت به واردات ارزان است، قابل‌بررسی خواهد بود.  اما مراجعه به گزارش تازه مرکز آمار ایران درباره تورم کالاهای وارداتی از این حکایت دارد که با وجود کاهش سرعت، تورم کالاهای وارداتی همچنان تا حد قابل‌توجهی بالا است. طبق این گزارش، تغییر قیمت کالاهای وارداتی مبتنی بر ریال در سال ١٤٠٠ در مقایسه با سال قبل از آن به ۴۷۱.۸درصد رسیده است. این نرخ در سال ۱۳۹۹ حدود ۵۳۴درصد گزارش‌شده بود. همچنین تورم در واردات کالا بر اساس دلار، افزایش ۷.۳درصدی داشته و به ۵۴.۷درصد رسیده است.  این افزایش هزینه در واردات، برای کالاهای اساسی در سال گذشته نیز قابل‌توجه است؛ به‌گونه‌ای که گزارش گمرک ایران نشان داده بود از ابتدا تا انتهای سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰.۹میلیون تن کالای اساسی در ۲۵گروه کالایی با ارزش ۱۹.۶میلیارد دلار وارد ایران شده که نسبت به سال ۱۳۹۹ در وزن ۳۲درصد و ارزش ۶۰درصد افزایش داشته است. از این میزان واردات، ۲۶.۹میلیون تن به ارزش ۱۵.۱میلیارد دلار مربوط به واردات کالای اساسی با ارز ترجیحی بود که ۳۵درصد در وزن افزایش داشت ولی ۷۵درصد در ارزش گران شده بود که در برخی اقلام مانند گندم با ۱۹۷درصد یا روغن با ۱۳۸درصد قابل‌توجه بوده و تأکید بر گرانی کالا در بازارهای جهانی داشت.  این روند برای امسال نیز ادامه داشته است و گزارش اخیر تجارت خارجی بیانگر این بود که گرچه حجم واردات نسبت به پارسال کم شده ولی هزینه آن رو به رشد بوده است. در دو ماه اول سال جاری بیش از ۲۲.۱میلیون تن به ارزش بالغ بر ۱۶.۶ میلیارد دلار تبادل تجاری صورت گرفته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ازنظر ارزش ۳۱درصد افزایش دارد اما ازنظر وزنی تقریباً ثابت است. از این میزان بالغ بر ۵.۱میلیون تن به ارزش ۸.۱میلیارد دلار مربوط به واردات بوده که نسبت به همین دوره در سال ۱۴۰۰ گرچه ازنظر وزنی ۳.۳درصد کاهش دارد ولی با افزایش ۲۴.۳درصدی در ارزش مواجه بوده است. تورم کالاهای وارداتی دلایل مختلفی دارد ولی بنابر اظهارات مسئولان مرکز آمار ایران، عواملی مانند سیاست‌های بازرگانی و گمرکی، نوسان نرخ ارز، افزایش قیمت کالاهای خارجی در بازار جهانی و هزینه مبادلات کالا به دلیل شرایط خاص می‌تواند در افزایش این تورم اثرگذار باشد.
 این تغییرات تورمی و افزایش قیمت کالاهای وارداتی  برای امسال احتمالاً افزایش بیشتری خواهد داشت؛ چراکه دولت  طبق قانون بودجه  دست به حذف ارز ۴۲۰۰تومانی از واردات کالای اساسی زد و از سوی دیگر نرخ ۴۲۰۰ را از محاسبات حقوق ورودی کالا حذف و نرخ سامانه معاملات الکترونیک که در حال حاضر به حدود ۲۵هزار تومان می‌رسد را جایگزین کرده است.