گزارش «همدلی» از کاهش ابتلا و مرگومیر کووید19 در کشور
آتشبس کرونا
همدلی| هفته گذشته در میان همه خبرها یک خبر ظاهراً خوب اعلام شد که حاکی از به صفر رسیدن تعداد مرگومیر براثر ویروس کرونا در کشور بود. اکنون نیز آمارهای رسمی از تکرقمی بودن مرگومیرها و دورقمی شدن میزان ابتلا به این ویروس حکایت دارد؛ اما کارشناسان هشدار میدهند این آمار و ارقام را نباید بهمنزله شرایط مساعد دانست چراکه کرونا باز هم ممکن است طغیان کند.
کرونا یک روز در کشور جان کسی را نگرفت
پنجشنبه گذشته وزارت بهداشت از به صفر رسیدن تعداد مرگومیرهای روزانه کرونا در روز یازدهم خردادماه خبر داد؛ اما بعد از روز پنجشنبه گزارشهای وزارت بهداشت حاکی از ادامه مرگومیر بر اثر ویروس کرونا در کشور بود؛ هرچند که تعداد این فوتیها یکرقمی اعلامشده است. گزارشهای مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت در روزهای جمعه تا یکشنبه تعداد فوتیها را به ترتیب سه، هفت و سه نفر اعلام میکند. در این گزارشها تعداد ابتلای روزانه به کووید دورقمی اعلامشده است. نقشه کرونایی کشور نیز علاوه بر آنکه نقطه نارنجی و قرمزی را نشان نمیدهد حاکی از کاهش شهرهای در وضعیت زرد کرونایی است. به گفته وزارت بهداشت، تعداد شهرهای با وضعیت زرد از ۲۵۳ به ۱۴۷شهر کاهش و تعداد شهرهای با وضعیت آبی از ۱۹۵ به ۳۰۱شهر افزایش پیداکرده است. اعلام خبر به صفر رسیدن و یکرقمی شدن فوتیهای روزانه کرونا در حالی بود که در مدت دو سال و 100روز شیوع ویروس کرونا در ایران، آمار رسمی از سوی بسیاری افراد محل تردید بوده است. حتی ایرج حریرچی معاون پیشین وزارت بهداشت معتقد بود برای پیدا کردن آمار واقعی فوتیها باید آمار اعلامشده را دو یا سه برابر کرد. سال گذشته نیز روزنامه جوان از قول یک استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرد که آمار فوتیهای کرونا هفت برابر آمار رسمی است.
ایران در رتبه هفدهم جهان در ابتلا به کرونا
تا کنون در جهان 535 میلیون ابتلا به کووید19 گزارش شده است که بر اساس آمار رسمی سهم ایران از این رقم بیش از هفت میلیون ابتلا بوده است. ایران اکنون در بین کشورهای دارای بیشترین آمار مبتلایان به کرونا در رتبه۱۷ قرار دارد. آمار مرگومیر در جهان نیز شش میلیون و ۳۱۹هزار و ۹۴۴ گزارش شده که باز هم با پذیرش آمار رسمی، در ایران بیش از 141هزار نفر فوت کردهاند. خبر به صفر رسیدن یا تکرقمی شدن آمار فوتیهای کرونا هرچند برای بسیاری افراد مسرتبخش بود اما برخی به انتقاد از دولتمردان به خاطر سیاستهای اعمالشده در برابر کووید در دو سال گذشته پرداختند.
جشن پایان کرونا نگیریم
از سوی دیگر برخی کارشناسان هشدار میدهند که با فروکش کردن کرونا در کشور نباید نسبت به این بیماری دچار خوشبینی بود. حمید عمادی استاد بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران میگوید: درست است که آمار مرگومیرها کم شده و آمار مطلوبی داریم اما اکنون مواردی از بیماری را داریم که بهصورت اسهال، استفراغ و گلودرد بروز کرده است که این از علائم بیماری کرونا است؛ در نتیجه ما میگوییم بیماری کرونا هنوز وجود دارد و تمام نشده بلکه به شکل خفیف است.
او با بیان اینکه نباید از رعایت اصول بهداشتی و انجام فرآیند واکسیناسیون چشمپوشی کنیم یادآور شد: نباید جشن پایان کرونا را اکنون بگیریم بلکه از مردم خواهش میکنم به رعایت نکات بهداشتی توجه کنند. استاد بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه هنوز کرونا تمام نشده است، اضافه کرد: شواهدی وجود دارد که ویروس کرونا جهش پیدا کرده و با پیک جدید روبهرو شویم؛ بهطوریکه اکنون بسیاری از کشورهایی که واکسن را تزریق نکردهاند ویروس در حال چرخش است و اگر جهشی در آن ایجاد شود ما با یک ویروس جدید روبهرو میشویم و بیماریزایی شدید میشود.
در پاییز یا زمستان احتمالاً با اوج همهگیری روبهرو شویم
عمادی با تأکید بر اینکه انجام واکسیناسیون کامل در کنترل کرونا بسیار مؤثر است یادآور شد: مردم باید توجه کنند که بعد از تزریق دز سوم شش ماه ایمنی وجود دارد اما احتمال دارد با فرارسیدن فصل پاییز و زمستان با اوج همهگیری روبهرو باشیم؛ در نتیجه اکنون جشن پایان کرونا نیست. این در حالی است که به گفته عباس شیراوژن سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هنوز ۱۴میلیون نفر از جمعیت هدف کشور، حتی یک دوز واکسن کرونا نزدهاند. حمید سوری، اپیدمیولوژیست نیز به ایسنا گفته: اگر بخواهیم فقط بر پایه بستری و مرگومیر به وضعیت اپیدمی نگاه کنیم، اپیدمی نهتنها در کشور ما، بلکه در همه جهان روند کاهشی معناداری داشته است که من نام آن را آتشبس یکطرفه ویروس علیه جامعه بشری گذاشتهام.
همچنان ماسک بزنیم
سوری ادامه میدهد: در حال حاضر ضمن ابراز امیدواری، باید برای هر سناریوی احتمالی دیگر هم هوشیار و آماده باشیم. همچنین باید رعایت پروتکلهای بهداشتی و استفاده از ماسک را ادامه دهیم که نقش محافظتی دارد. سوری اضافه کرده است: درباره سرانجام اپیدمی کرونا هم سناریوهای مختلفی در سطح مجامع علمی مطرح است؛ یک سناریو این است که خوشبینانه تصور کنیم که اپیدمی خاتمه یافته و ضعیف شده و بهتدریج به سمت آندمیک و فصلی شدن میرود. سناریوی دیگر این است که ویروس ضعیف شده، شدت بیماریزایی پایین آمده و دیگر شاهد اوج مرگومیر، بستری و بیماری شدید مانند قبل نخواهیم بود، اما ویروس همچنان در گردش است و بیماری بهصورت خفیف یا بدون علامت در موارد محدود ادامه خواهد داشت. هرچند که آمارهای موجود جهان نشان میدهد که حتی به لحاظ مرگ، بستری و ابتلا حدود ۵۰کشور دنیا مجدداً روند خیزشی و افزایشی پیداکردهاند که این نگرانی را تشدید میکند و بعید به نظر میرسد که سناریوی دوم یا اول حاکم باشد. در چند هفته اخیر هم در کشور ما مرگهایمان کاهشیافته، اما باید توجه کرد که ما هم فقط مرگهای تائید شده را در آمار رسمی میبینیم. سوری گفت: معتقدم ضمن اینکه باید از کاهش مرگومیر، بستری و ابتلای ناشی از کرونا خوشحال باشیم، اما باید توجه کرد که این تغییرات نتیجه واکسیناسیون بهعنوان مهمترین اقدام مؤثر در کشور بوده است. کما اینکه هنوز واکسیناسیون جمعیت انبوهی شامل حدود ۲۰ تا ۳۰میلیون در کشورمان کامل نشده و طبیعتاً در برابر ابتلا به کرونا حساس هستند.