دلسردی اوکراین از مواضع ملایم غرب در برابر پوتین

همدلی|  محسن رفیق: مواضع متناقض اروپا و غرب در برابر روسیه، خشم اوکراین را بیشتر کرده است. عدم واکنش قابل‌ملاحظه غرب در برابر تجاوز روسیه به خاک اوکراین، این روزها جای خود را به کاهش انتقادهای اولیه نیز داده است. در همین زمینه به‌تازگی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه اعلام کرده است که در این زمینه نباید روسیه را تحقیر کرد زیرا اتخاذ این نوع رویکرد نسبت به مسکو باعث می‌شود که پس از پایان جنگ در اوکراین، نتوان به یک راه‌حل دیپلماتیک دست پیدا کرد. این نوع تغییر در گفتار مسئولان اروپایی، دلسردی بیشتری برای دولت اوکراین پدید آورده است. این در حالی است که مقام‌های اوکراین پیشتر نیز انتقاد خود را نسبت به عدم واکنشی مناسب از سوی غرب و اروپا اعلام کرده و نحوه کمک‌رسانی نظامی آن‌ها را نیز زیر سؤال برده بودند.به گزارش رویترز، امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه گفت که اگرچه ولادیمیر پوتین، همتای روس او با حمله به اوکراین مرتکب یک اشتباه تاریخی و اساسی شده و اکنون منزوی است، اما روسیه نباید تحقیر شود زیرا ما باید بتوانیم روزی که جنگ متوقف شد، از طریق ابزارهای دیپلماتیک راهی برای برون‌رفت از این تنش برداریم. ماکرون همچنین در مصاحبه با یک روزنامه فرانسوی گفت که او به پوتین تأکید کرده که او یک اشتباه تاریخی و اساسی در حق مردمش، خودش و تاریخ مرتکب شده است. او گفت: «فکر می‌کنم پوتین خودش را منزوی کرده است. ولی منزوی شدن یک‌چیز است، اما اینکه بتوان از آن خارج شد، مسیر دشواری است.» او اضافه کرد به این نتیجه رسیده است که فرانسه می‌تواند به‌عنوان یک قدرت میانجی عمل کند.ماکرون از زمانی که رئیس‌جمهور روسیه دستور ورود نیروهایش به اوکراین را صادر کرد، به‌طور مرتب با پوتین در تماس بوده است. اگرچه فرانسه از اوکراین حمایت نظامی و مالی کرده است، اما برخلاف بسیاری از رهبران اتحادیه اروپا، ماکرون هنوز برای نشان دادن حمایت خود به اوکراین سفر نکرده است. بااین‌حال، کی‌یف درخواست ماکرون برای تحقیر نکردن روسیه را محکوم کرد. دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین درخواست‌ ماکرون برای خودداری از تحقیر روسیه را محکوم کرد و گفت که با این موضع تنها فرانسه تحقیر می‌شود. کولبا در توییتی نوشت: «درخواست‌ برای پرهیز از تحقیر روسیه فقط می‌تواند فرانسه یا هر کشور دیگری را تحقیر کند چراکه این روسیه است که خود را تحقیر می‌کند. همه ما بهتر است روی این موضوع تمرکز کنیم که چگونه می‌توانیم روسیه را سر جای خود بنشانیم. این موضوع باعث صلح و نجات زندگی می‌شود.»این در شرایطی است که برخی دیگر از دولت‌های غربی نیز به‌جای عملیاتی کردن حمایت‌های اعلامی خود از اوکراین در برابر روسیه، صحنه تجاوز مسکو به کی‌یف را آوردگاهی به کسب تجربیات بین‌المللی و ایجاد تغییر در رویکردهای سیاست خارجی خود کرده‌اند. در همین زمینه، شبکه خبری بلومبرگ، به‌تازگی در گزارشی اشاره کرد که اولویت‌های رویکرد سیاست خارجه دولت آمریکا در واکنش به جنگ پوتین در اوکراین و مشارکت رو به رشد بین پکن و مسکو تغییر کرده است. به گزارش این شبکه خبری،‌ پیش‌نویس جدید سند امنیتی آمریکا که تغییراتی در این زمینه را در خود نهفته دارد، بر اهمیت اروپا و آسیا برای منافع امنیت ملی ایالات‌متحده تأکید می‌کند؛ این تغییری از نسخه قبلی است که بیشتر بر چین و آسیا متمرکز بود. به گفته منابع، این سند به‌جای کم‌اهمیت جلوه دادن اهمیت چین، استدلال می‌کند که رویدادهای اروپا و آسیا به‌طور پیچیده با هم مرتبط هستند.در همین حال، سخنرانی اخیر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در مورد سیاست ایالات‌متحده در قبال چین و روسیه نیز از همین زاویه قابل‌توجه است. بلینکن گفت روسیه یک تهدید آشکار و فعلی است، درحالی‌که چین، جدی‌ترین چالش بلندمدت برای نظم بین‌المللی است. به‌طور اساسی‌تر، این استراتژی احتمالاً استدلال می‌کند که نه با چالش روسیه در اروپا و نه با چالش چین در آسیا نمی‌توان به‌طور جداگانه برخورد کرد. منابع مطلع در ادامه گفتند، تمرکز دولت بایدن بر ماهیت به‌هم‌پیوسته اروپا و آسیا همچنین ناشی از شناخت فزاینده مشارکت بین پکن و مسکو و همچنین تمایل کشورهای آسیایی مانند ژاپن و کره‌جنوبی برای تحریم مسکو به دلیل حمله به اوکراین بوده است.بااین‌وجود، لفاظی‌های غرب در اهمیت حمایت از مردم اوکراین همچنان ادامه دارد. در همین زمینه، دبیر کل سازمان ملل تیز در بیانیه‌ای برای صدمین روز جنگ در اوکراین گفت: «‌این درگیری تا کنون جان هزاران تن را گرفته است، باعث ویرانی بی‌شمار شده، میلیون‌ها نفر را آواره کرده، منجر به نقض غیرقابل‌قبول حقوق بشر و شعله‌ور کردن یک بحران سه‌بعدی جهانی - غذا، انرژی و مالی - شده است که آسیب‌پذیرترین مردم، کشورها و اقتصادها را تحت‌فشار قرار می‌دهد.»به گزارش پایگاه صدای جدید اوکراین، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: «از روزهای ابتدایی این جنگ که از ۲۴فوریه علیه اوکراین آغاز شد، سازمان ملل برای حمایت از مردم اوکراین در حل تأثیر انسانی این درگیری حمایت کرده و همچنین توجهات را به سمت خطرات و تأثیرات بلندمدت درگیری‌ ادامه‌دار و تشدید بالقوه خصومت‌ها برای این کشور، منطقه بزرگ‌تر آن و جهان جلب کرده است.» دبیرکل سازمان ملل تأکید کرد که حل‌وفصل این درگیری نیازمند مذاکرات و گفت‌وگوست. گوترش گفت: «هر چه زودتر طرفین وارد تلاش‌های دیپلماتیک همراه با حسن نیت برای پایان دادن به این جنگ شود، به نفع اوکراین، روسیه و جهان است. سازمان ملل آماده حمایت از تمام این تلاش‌هاست.» ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین گفته است که کی‌یف آماده مشارکت در مذاکرات است اما او ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را متهم کرد که آمادگی برای شرکت در مذاکرات با حسن نیت را ندارد.از سوی دیگر، خط‌و‌نشان‌های پوتین نیز برای افزایش تهاجم علیه اوکراین، همچنان ادامه دارد. رئیس‌جمهور روسیه به‌تازگی در مصاحبه با شبکه روسیه1، گفت: «اگر واشنگتن موشک‌های دوربرد به کی‌یف تحویل دهد، مسکو اهداف نظامی که تا کنون هدف گرفته نشده را هدف می‌گیرد.» پوتین تأکید کرد: «ارسال سامانه موشکی چندپرتابی آمریکا به اوکراین با بازگرداندن تلفات تجهیزات نظامی اوکراین مرتبط است و در واقع این چیزی را تغییر نمی‌دهد.» رئیس‌جمهور روسیه تأکید کرد که روسیه برنامه‌ای برای اشغال خاک اوکراین ندارد. او توضیح داد که هدف روسیه حفاظت از افرادی است که به مدت هشت سال مورد آزار و اذیت و نسل‌کشی رژیم کی‌یف قرار داشتند. او با اشاره به برتری نظامی روسیه در مقابل نیروهای اوکراینی گفت: «نیروهای ضد هوایی ما ده‌ها سامانه تسلیحاتی اوکراینی را به‌راحتی نابود کرده و آن‌ها را مانند آجیل خرد می‌کنند.» رئیس‌جمهور روسیه همچنین با تأیید انهدام ده‌ها فروند از تسلیحات ارسالی آمریکا به اوکراین گفت: «مسکو به‌راحتی با این موضوع کنار آمده و تا همین حالا هم موفق شده ده‌ها سامانه غربی که تحویل اوکراین داده‌شده را نابود کند.» پوتین هشدار داد که نیروهای روسیه هر سلاحی را که واشنگتن به اوکراین ارسال کند، نابود خواهند کرد.این در شرایطی است که دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا پیشتر بسته کمک نظامی جدیدی به اوکراین را اعلام کرده بود که شامل پرتابگرهای موشک دوربرد هیمارس است که کی‌یف و ناتو برای تغییر موازین جنگ در اوکراین بر آن تکیه کرده‌اند. بایدن اما هم‌زمان گفت که ایالات‌متحده دنبال جنگ بین روسیه و ناتو نیست و خاطرنشان کرد که واشنگتن، کی‌یف را برای انجام حملات در خارج از مرزهای اوکراین تشویق نکرده است.به‌هرروی شاید در پرتو همین تهدیدات پوتین بود که روز گذشته و در پی حملات موشکی روسیه به شهر کی‏‌یف، تانک‌هایی که از سوی کشورهای اروپای شرقی در اختیار ارتش اوکراین قرار گرفته بود، مورد اصابت قرار گرفت. بر همین اساس، رویترز گزارش داد که بامداد دیروز، پایتخت اوکراین شاهد اصابت چندین موشک‌ روسی به اهداف زیرساختی نامشخص بود. ایگور کوناشن‏کف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه گفت: «موشک‌های دوربرد و نقطه زن نیروی هوافضای روسیه که به حومه کی ‏یف اصابت کرد، تانک‌های تی-۷۲ ارسالی از سوی کشورهای اروپای شرقی و همچنین سایر خودروهای زرهی را که در آن آشیانه‌ها نگهداری می‌شدند، منهدم کردند.» به گفته نیروی هوایی اوکراین، بامداد دیروز، چند فروند موشک کروز از سوی هواپیماهای روسی توپولف تو-۹۵ مستقر در دریای خزر به سمت کی‏ یف شلیک که یکی از آن‌ها منهدم شد. طبق گزارش‌ها بر اثر این حمله کسی کشته نشده و تنها یک نفر در بیمارستان بستری شده است. ویتالی کلیچکو، شهردار کی‌یف در پیام‌رسان تلگرام گفت: «موشک‌ها به شهرک‌های دارنیتسکی و دنیپروفسکی در این شهر اصابت کردند و نیروهای اورژانس به محل حادثه رسیدند. آژیرهای حمله هوایی در زمان این انفجارها به صدا درآمده بودند.»
در همین حال، دبیرکل ناتو به دنبال دیدار با رئیس‌جمهوری آمریکا در کاخ سفید، به خبرنگاران گفت: «جنگ‌ها ذاتاً غیرقابل‌پیش‌بینی هستند و بنابراین ما فقط باید برای مدت طولانی آماده ‌باشیم.» به گزارش صدای جدید اوکراین، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت: «اوکراینی‌ها برای دفاع از کشور خود بهای سنگینی پرداخت می‌کنند اما روسیه نیز تلفات سنگینی متحمل شده است.» او اضافه کرد: «این جنگ به‌احتمال‌زیاد از طریق گفت‌وگو پایان می‌یابد. آنچه در جریان مذاکرات رخ می‌دهد شدیداً به اوضاع در میدان جنگ بستگی دارد.» استولتنبرگ در پاسخ به این سؤال که آیا اوکراین از سوی غرب تحت‌فشار است تا از دست دادن قلمرو خود به‌منظور انجام مذاکرات صلح را بپذیرد یا خیر، گفت: «تصمیم‌گیری درباره آنچه اوکراین باید بپذیرد یا از آن امتناع کند بر عهده ما نیست.» دبیرکل ناتو درباره اینکه آیا این ائتلاف در مورد اسکورت‌های دریایی برای صادرات غلات آزاد شده مشغول گفت‌وگو است یا خیر، هیچ اظهارنظری نکرد و تنها گفت: «من از تلاش‌ها برای یافتن راهی به‌منظور صادرات غلات بیشتر استقبال می‌کنم.» او اضافه کرد: «راحت‌ترین راه برای خارج کردن غلات بیشتر و کاهش فشار بر قیمت مواد غذایی این است که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به این جنگ پایان دهد.»