با وجود توضیحات وزارت ارشاد تکرار ادعای سانسور خاطرات هاشمی

 اگرچه چندی پیش وزارت ارشاد اعلام کرده بود که تغییرات در خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی محدود و با رضایت محسن هاشمی فرزند وی بوده است، محسن هاشمی موضوع سانسور در خاطرات هاشمی را تکرار کرد. وی در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد انتشار خاطرات روزنوشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در سال 1378 پس از انجام ممیزی گفت: پس از تعامل با وزارت ارشاد و کاهش قابل‌توجه حجم ممیزی‌های انجام شده و مشورت با بزرگان و اساتید نسبت به انتشار خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی تصمیم گرفته شد. رئیس هیات مدیره دفتر نشر معارف انقلاب گفت: روال ما در طول ۲۲سالی که از انتشار خاطرات روزنوشت آیت هاشمی رفسنجانی می‌گذرد این بوده است که پس از آماده‌سازی و تدوین نهایی خاطرات، نسخه‌ای از آن را تقدیم رهبر معظم انقلاب می‌نمودیم و نسخه‌ای را هم ‌جهت صدور مجوز نشر به وزارت ارشاد ارائه می‌کردیم و مجوز کتاب بدون ممیزی صادر می‌شد. محسن هاشمی با بیان روال انتشار خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، اضافه کرد: نوشتن خاطرات ایشان از ابتدای سال ۱۳۶۰ تا روز واپسین حیات در دی‌ماه ۱۳۹۵، به مدت ۳۶سال مداوم و بدون یک روز کاستی انجام شده بود، تصمیم گرفته شد که خاطرات با فاصله زمانی مناسب با زمان نگارش منتشر گردد که با کاهش حساسیت‌ها و شرایط زمانی، کمترین میزان سانسور و حذفیات را داشته باشد و به همین علت فاصله حدود ۲۰ساله بین نگارش و انتشار خاطرات وجود دارد و پیش از انتشار نیز معمولاً ایشان مواردی را که به آبروی افراد یا اسرار کشور آسیب می‌رساند در خاطرات تصحیح می‌کردند و البته این موارد معمولاً بسیار ناچیز بود. وی در مورد ممیزی صورت گرفته در خاطرات امسال گفت: اگرچه اعمال ممیزی و سانسور در اسناد تاریخی و روایت‌های اولیه از حوادث که به‌عنوان منبع و سند دست‌اول مورداستفاده و استناد پژوهشگران قرار می‌گیرد، قابل‌پذیرش نبوده و موجب آسیب دیدن صحت و اصالت روایت‌های تاریخی می‌شوند، اما امسال، خاطرات روزنوشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، به‌عنوان سندی منحصربه‌فرد و دست‌اول از تاریخ معاصر و ثبت انقلاب اسلامی، دچار ممیزی محدود گردید. هاشمی توضیح داد: پس از حدود چهار ماه از ارسال نسخه خاطرات روزنوشت سال 1378 آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای دریافت مجوز، به دفتر نشر معارف انقلاب، به‌عنوان متولی انتشار این خاطرات اصلاحیه‌ای ابلاغ شد که طی آن حدود صد مورد ممیزی شامل حذف کلی یک موضوع شامل چند پاراگراف یا سانسور و اصلاح بخشی از عبارت‌های مندرج در این کتاب درج‌شده بود که نیمی از این موارد مربوط به متن خاطرات و نیم دیگر مربوط به مقدمه ناشر، پاورقی‌های ویراستار و پی‌نوشت‌های مرتبط برگرفته از خاطرات سرکار خانم عفت مرعشی، همسر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که نقش پررنگی در خاطرات این سال دارند، بود. وی ادامه داد: دفتر نشر معارف انقلاب رایزنی‌های لازم را جهت کاهش این موارد و صدور مجوز انتشار این خاطرات انجام داد و پس از تعاملات و گفت‌وگوهای مشروح در سطوح مختلف، از ریاست جمهوری تا مراکز عالی نظام و وزارت ارشاد، میزان این ممیزی‌ها به حدود 19 مورد در متن خاطرات در حد یک کلمه تا یک جمله و 28مورد در مقدمه و پاورقی‌ها کاهش یافت و براین اساس مجوز انتشار خاطرات صادر شد که در نوع خود دستاورد جدیدی در دولت آقای رئیسی است. هاشمی افزود: پس از صدور این مجوز، تصمیم‌گیری برای انتشار یا عدم انتشار خاطرات با این شرایط، تصمیمی پیچیده و دشوار بود که هر تصمیمی می‌توانست هزینه‌ها و منافع متفاوتی را به همراه آورد. به‌صورت طبیعی چهار گزینه پیش روی دفتر نشر معارف انقلاب قرار داشت؛ نخست خودداری از انتشار خاطرات در اعتراض به ممیزی صورت گرفته و منوط کردن چاپ کتاب به لغو ممیزی‌ها. دوم: انتشار خاطرات به‌صورت کامل و بدون ممیزی در خارج از کشور که نیاز به مجوز از وزارت ارشاد نداشته باشد. سوم: پذیرش ممیزی‌ها و اعمال ممیزی‌ها دو نوع حذفیات و تعدیل عبارت‌ها را شامل می‌شدند. چهارم: انتشار خاطرات تنها با حذف مطالب سانسور شده به‌گونه‌ای که مشخص باشد که کدام بخش از متن مورد سانسور قرارگرفته است تا در آینده که پس از کاهش حساسیت‌ها، امکان انتشار تصویر نسخه دست‌نویس آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، فراهم شود، پژوهشگران امکان تطبیق متن منتشر شده و علاقه‌مندان با سند دست‌نویس و پی بردن به بخش‌های سانسور شده را داشته باشند.