«شکوه لاله‌ها» حماسه‌ای به روایت هنرمندان

محسن افلاکی| نمایشگاه ملی هنرهای تجسمی «شکوه لاله‌ها» که از تاریخ سوم لغایت یازدهم خرداد در موزه شهدا برگزار می‌شود، به خاطر آلودگی هوا و تعطیل بودن بیشتر ادارات دولتی در تهران از هفتم خرداد شروع به کار کرد.
سمیه ولیان؛ مدیر هنری نمایشگاه در گفت‌وگویی با «همدلی» توضیحاتی دراین‌باره ارائه کرد. او نقاش، مدرس و پژوهشگر، دکترای پژوهش هنر، مسئول حوزه هنرهای تجسمی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسئول جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های اداره کل هنرهای تجسمی، کارشناس نظارت بر عملکرد انجمن‌های هنری و مؤلف کتاب‌های نقاشی اجتماعی ایران و جهان و سیر مفهومی و تطور مبانی نشانه‌شناسی در هنر نقاشی است.

 انتخاب نام نمایشگاه از کجا شکل گرفت؟

در تاریخ مناسبت‌های مختلفی وجود دارد که احساس حماسی مشترکی در بین تک‌تک افراد جامعه ایجاد می‌کند. یکی از این روزها، آزادی خرمشهر است که یادآور روزهای تجلی و اتحاد ملی ما است. برای بیان این روز، بهترین ابزار، آثار هنری است که در این راستا هنرمندان متعهد و متخصص و پیشکسوتان این حوزه، به خلق آثار پرداخته‌اند که در این نمایشگاه ارائه شده است.

 نقش مدیر هنری در نمایشگاه چیست؟

اغلب هنرهای تجسمی، هنر انفرادی است. همسو کردن هنرمندان، توجه به موضوع اصلی نمایشگاه، گردآوری آثار و هنرمندان از وظایف مدیر نمایشگاه است. تشکیل نمایشگاه‌های گروهی با توجه به کثرت هنرمندان و شلوغی دنیای هنر، برای کسانی که تازه‌وارد این عرصه شده‌اند، میدان خوبی است؛ اما چند صباحی است که شاهد مشکلاتی در این زمینه هستیم که همت مدیران فرهنگی و هنری را می‌طلبد.

 مشکلات در چه زمینه‌هایی هستند و راهکار پیشنهادی شما چیست؟

گردهمایی اساتید، هنرمندان و برپایی نمایشگاه جزو زیبایی‌های رویداد هنری است ولی آنچه مغفول مانده حمایت از هنرمندان است که بر اساس مصوبه قانون حمایت دستگاه‌های دولتی از آثار هنری، دستگاه‌های مختلف دولتی کشور مکلف می‌شوند تا دو درصد از اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای خویش را به خرید آثار هنری فاخر داخلی و برای استفاده در فضاهای کالبدی دستگاه مربوطه، به‌عنوان جوایز در مناسبت‌های فرهنگی به کار ببندند، اما متأسفانه تاکنون این امر محقق نشده است. آنچه اتفاق افتاده خرید آثار اساتید نامدار توسط مدیران دولتی است که باعث ناقص شدن چرخه اقتصاد هنر شده است. حمایت‌های دولتی مختص چند نفر نیست بلکه کل جامعه هنری را شامل می‌شود و این مشکل اول است. مشکل دوم دریافت غیرقانونی وجه ورودی توسط گالری‌های خصوصی و دولتی از هنرمندان است. گالری، محلی برای ایجاد ارتباط میان هنر، هنرمند و خریداراست. گالری دار موظف است در ازای فروش اثر هنری، درصدی از فروش را دریافت کند اما با تأمین مالی، وظیفه خود را به عهده کیوریتور و هنرمند می‌گذارد که با نظارت جدی بر گالری‌ها قابل‌حل است. مشکل سوم که آسیب جدی به هنر ایران و هنرمند میزند، کسانی که به‌عنوان مدیریت نمایش عمل می‌کنند گاه بدون تخصص در این حوزه هستند که بدون توجه به جایگاه هنرمند، درک کلی و ارتباط آثار، یک مجموعه نمایشگاهی را در گالری‌های معروف به نمایش می‌گذارند و همین امر باعث پایین آمدن کیفیت نمایشگاه‌های هنری در ایران و خارج شده است. در حقیقت هرکسی به دنبال منفعت خودش است و لطمه اصلی به فرهنگ و هنر کشورمان وارد می‌شود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند با تدوین دستورالعمل صحیح این مشکل را رفع کند.