مذاکرات ایران و روسیه در حوزه انرژی به کجا رسید؟

روز چهارشنبه وزیر نفت با الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه و هیئت عالی‌رتبه این کشور دیدار داشت و در این دیدار مباحث مختلفی در زمینه افزایش همکاری‌ها مطرح و در نهایت اعلام شد ظرف یک سال و نیم آینده سقف مبادلات تجاری این دو کشور به سالانه ۴۰میلیارد دلار می‌رسد. در حوزه انرژی نیز توافقات خوبی صورت گرفت. به گزارش ایسنا، مناسبات ایران و روسیه با توجه به مجاورت جغرافیایی و اشتراک در بسیاری از مسائل بین‌المللی در سال‌های اخیر ماهیت راهبردی پیداکرده است. به‌طور طبیعی آنچه این مناسبات راهبردی را تقویت، پایدار و اثربخش برای دو کشور می‌کند، گسترش همکاری‌ها به حوزه‌های اقتصادی و به‌ویژه انرژی است که ما جلوه‌های این همکاری را در بازار جهانی نفت به‌خوبی می‌بینیم. منتها هنوز این شکل از مناسبات راهبردی به حوزه همکاری‌های دوجانبه در نفت و گاز به‌صورت واقعی تبلور پیدا نکرده است. در زمستان سال گذشته برای این مهم مذاکراتی بین دو کشور برقرار شد که نتایج روشنی را در بر داشت اما مذاکرات چند روز پیش با بنای محکم‌تری پیش رفت و آن‌طور که جواد اوجی وزیر نفت نیز اعلام کرده، توافق‌های خوبی صورت گرفته است؛ به‌طوری‌که هم در بحث توسعه میدان‌های مشترک، میدان‌های مستقل نفت و گاز و سرمایه‌گذاری‌های مشترک و در حوزه پتروشیمی، دانش فنی، صدور کاتالیست‌ها و بحث سوآپ گاز، سوآپ فرآورده‌های نفتی و حتی نفت خام در قالب کارگروهی مشترک توافق‌های خوبی انجام شد. وی با اشاره به اینکه سقف رقم کنونی مبادلات تجاری ما با روسیه چهار میلیارد دلار است، تصریح کرد: با توجه به ظرفیت‌هایی که هر دو کشور دارند برنامه‌ریزی کرده‌ایم که این سقف را سالانه به ۴۰میلیارد دلار برسانیم. وزیر نفت درباره زمان تحقق هدف مبادلات تجاری سالانه ۴۰میلیارد دلار با روسیه نیز گفت: با این توافق‌ها و تفاهم‌نامه‌ها که بعضی از آن‌ها هم در حوزه انرژی منجر به قرارداد شده است ظرف یک و نیم سال آینده و با برنامه‌ریزی که در دستور کار داریم به سقف ۴۰میلیارد دلار در سال در روابط تجاری ایران و روسیه برسیم.
الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه نیز در این دیدار با اشاره به اینکه همکاری‌های ایران و روسیه همه‌جانبه است، گفت: این همکاری‌ها اخیراً از پویایی خاصی برخوردار شده است و ما باید توافق‌های مهمی را که در سطح رؤسای جمهوری ایران و روسیه حاصل‌شده است، اجرایی کنیم.
 این تعامل می‌تواند دوسر برد باشد
محمد خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در خصوص تأثیرات و فرصت‌های افزایش همکاری با روسیه در حوزه انرژی به ایسنا گفت: همکاری ایران و روسیه با توجه به پتانسیل‌های دو کشور می‌تواند مثبت و قابل‌توجه باشد. این دو کشور حداقل در سه سازمان انرژی با یکدیگر پیمان بسته‌اند و حضور در این سازمان‌ها می‌تواند به توسعه روابط کمک کند؛ ضمن اینکه روس‌ها در بسیاری از شرکت‌ها در بخش بالادستی سرمایه‌گذاری کردند و این شرکت‌ها توان این را دارند که هم در بخش بالادستی و هم در بخش پایین‌دستی توسعه را رقم بزنند. وی با اشاره به پتانسیل و توانمندی روس‌ها در حوزه نفت، اظهار کرد: در حوزه نفت می‌توانیم با روس‌ها همکاری داشته باشیم اما به‌شرط آن‌که اسنادی که توسط مقامات سیاسی امضا می‌شوند، مورد پیگیری قرار گیرند و شرکت‌ها موردحمایت باشند تا بتوانند این اهداف را دنبال کنند ولی اگر در حد امضا باشد، شرایط مانند گذشته می‌شود. این کارشناس ارشد حوزه انرژی با تأکید بر اینکه در گذشته از این نوع امضاها بسیار داشتیم گفت: این مشکلات باید برطرف شوند. با امضای یک تفاهم‌نامه نمی‌توان خیلی امیدوار بود و باید تا آخرین مرحله این مسئله را پیگیری کرد و هر جا با هر مشکلی مواجه شد، باید در بالاترین سطح موردبررسی و حمایت قرار بگیرد تا وارد مرحله اجرایی شود. خطیبی با اشاره به رقابت ایران و روسیه و تأثیر این مسئله در پیشبرد اهداف، گفت: این مسئله می‌تواند تبدیل به همکاری شود. اگر این اتفاق بیفتد، هر دو طرف می‌توانند سود ببرند، بنابراین این تعامل می‌تواند تبدیل به فضایی شود که در آن، هر دو طرف بتوانند منافعی را به دست آورند. به گفته وی، همه این موارد باید در قالب شرکت‌ها دیده شود و دولت‌ها از شرکت‌ها حمایت کنند تا این دو کشور در یک فضا با یکدیگر همکاری کنند. امکان فعالیت‌های مشترک نیز برای دو کشور وجود دارد که اجرای آن نیازمند پیگیری و حمایت دولت‌هاست تا بتواند نتیجه مطلوب را حاصل کند.