دیدار در تهران

همدلی| روز گذشته سخنگوی طالبان از دیدار هیات طالبان با احمد مسعود در تهران خبر داد. خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز ضمن تأکید این موضوع، گفت‌وگو میان گروه‌های افغانستانی را خوب ارزیابی کرد و گفت: نگاه ما این است که تمام اقوام در داخل جغرافیای افغانستان باید صدا و خواسته‌شان شنیده شود.
سخنگوی طالبان در توییتی گزارشی از دیدار هیات طالبان در تهران با احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان و اسماعیل‌خان، والی پیشین هرات ارائه کرد. به گزارش ایسنا،‌ ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در صفحه توییترش درباره سفر هیاتی از طالبان به تهران، نوشت: «اسماعیل‌خان و احمد مسعود با هیاتی از طالبان در تهران دیدار کردند. طی این نشست، اعضای طالبان به آن‌ها اطمینان داد می‌توانند بدون هیچ نگرانی به کشور بازگردند.» همچنین بلال کریمی، معاون سخنگوی دولت موقت طالبان در یک پیام توییتری این دیدار را تأیید کرد.سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز در نشست خبری روز گذشته خود در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه برخی اخبار منتشرشده که در جریان سفر هیات طالبان به ایران نشستی بین این گروه و برخی از گروه‌های افغانستانی ازجمله احمد مسعود و همچنین اسماعیل‌خان والی پیشین هرات برگزارشده است و به‌طورکلی آیا در جریان مذاکرات هیات طالبان به تهران در ارتباط با وضعیت منطقه پنجشیر نیز با توجه به اهمیت این موضوع برای مردم ایران گفت‌وگویی با آن‌ها از سوی تهران صورت گرفته است، گفت:‌ نگاه جمهوری اسلامی ایران به وضعیت مردم افغانستان یک نگاه شمول‌گرا است، فارغ از منطقه و قومیت آن‌ها. نگاه ما این است که تمام اقوام در داخل جغرافیای افغانستان باید صدا و خواسته‌شان شنیده شود. وی افزود: «ایران در موقعیت‌های مختلف میزبان گروه‌های مختلف افغانستانی بوده و در این سفر هم جمهوری اسلامی ایران میزبان این گفت‌وگو بوده است. گفت‌وگوهای خوبی بین گروه‌های افغانستانی انجام‌شده است و امیدواریم که نتیجه آن آینده درخشانی برای مردم افغانستان به همراه داشته باشد».

 تهران میزبان مذاکرات افغانستان

مولوی امیرخان متقی سرپرست وزارت امور خارجه هیات حاکمه افغانستان در راس یک هیات اقتصادی و سیاسی شنبه‌شب وارد تهران شد. متقی یکشنبه با مقام‌های وزارت خارجه ایران ازجمله امیر عبداللهیان، وزیر خارجه و حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران گفت‌وگو کرد. وی در پیامی صوتی گفت‌وگوهای خود را در تهران مثبت توصیف کرده و گفته بود که امیدوار است به نتایج خوبی بینجامد. وی گفت: «دیدارهای مثبتی با طرف ایرانی در زمینه تجارت، نفت، ترانزیت، سیاسی و امنیتی داشتیم. هدف ما برقراری روابط خوب با منطقه و به‌ویژه با کشورهای همسایه است.» منابع جبهه مقاومت هم گفته‌اند که در زمینه گفت‌وگوهای احتمالی صلح با طالبان بیانیه صادر می‌کنند.همچنین روز یک‌شنبه، صبغت‌الله احمدی، سخنگوی جبهه مقاومت ملی افغانستان در توییتی نوشت که «قرار نیست هیچ مذاکره‌ای میان احمد مسعود با امیرخان متقی در تهران انجام شود.» اما این توییت ساعاتی بعد حذف شد. خبرگزاری فارس هم با استناد به این توییت این دیدار را تکذیب کرده بود. وزارت امور خارجه طالبان گفته بود که امیر خان متقی به دعوت وزارت خارجه ایران برای گفت‌وگو درباره مسائل سیاسی و اقتصادی، به تهران رفته است.تهران از گذشته بارها میزبان مذاکرات گروه‌های مختلف افغانستانی بوده است. پیش از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان نیز، هیات‌های طالبان در جهت مذاکرات صلح با دولت وقت افغانستان در تهران حضور یافتند که واکنش‌هایی را نیز در برداشت. اکنون نیز پس از قدرت گرفتن طالبان و تشکیل دولت در این کشور، ایران میزبان مذاکره طالبان با گروه‌های مقاومت شده است.

 نگرانی یاران مسعود

این در حالی است که احمد مسعود از پیش از سقوط دولت افغانستان به دست طالبان، با مذاکرات صلح دولت و طالبان مخالفت کرده بود و پس‌ازآن نیز، ضمن مقاومت در منطقه پنجشیر از مردم افغانستان خواسته بود که به مقاومت پنجشیر بپیوندند تا در برابر طالبان مقاومت و از به حکومت رسیدن آن‌ها ممانعت کنند.
 بااین‌حال مقاومت پنجشیر دوام نیاورد و در نهایت با چیرگی طالبان بر تمام دره پنجشیر، مسعود به مکان نامعلومی نقل‌مکان کرد و گفت که ایستادگی در برابر طالبان همچنان ادامه خواهد داشت؛ اما به گفته برخی منابع در این مدت سفرهایی نیز به ایران داشته است. همچنین اسماعیل‌خان، والی پیشین هرات در زمانی که نیروهای طالبان وارد شهر هرات شدند، دستگیر شد ولی چند روز بعد آزاد شد و به مشهد رفت. جبهه مقاومت نگران دستگیری فعالان این حوزه ازجمله احمد مسعود و اسماعیل‌خان است. گرچه طالبان گفته بود که هیچ خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند و آن‌ها می‌توانند به افغانستان بازگردند اما دستگیری‌های اخیر طالبان همچنان نشانگر وضعیت نگران‌کننده افغانستان است. همچنین برخی از اعضای حزب جمعیت اسلامی به رهبری صلاح‌الدین ربانی، وزیر خارجه پیشین افغانستان، ازجمله فیض‌الله جلال استاد دانشگاه کابل و دین محمد عظیمی از اعضای ارشد این حزب نیز دستگیرشده‌اند که اسماعیل‌خان نیز پیشتر از اعضای این حزب بوده است.

 نزدیکی احمد مسعود به ایران

احمد مسعود فرزند احمدشاه مسعود است که معروف به قهرمان ملی افغانستان بود و در دوران زندگی خود توانست دره پنجشیر را از دست نیروهای شوروی و حتی طالبان در امان نگه دارد و مانع از تصرف این بخش از افغانستان شود. او در 11سالگی پدر خود را از دست داد. پس‌ازآن با خانواده به ایران مهاجرت کردند و چند سالی در ایران زندگی کرد. زندگی در ایران موجب قرابت بسیار او به ایران شده است. در زمان مقاومت پنجشیر در برابر طالبان به رهبری مسعود پسر هم وی از ایران کمک خواست و در ادامه نیز مردم ایران به حمایت از او، کارزار توییتری برپا و بسیاری از مقاومت و کار او دفاع کردند. گرچه برخی از مردم نیز به مقامات ایرانی انتقاد می‌کردند که در این مقاومت همراه احمد مسعود نبود اما مقامات وزارت خارجه ایران اعلام کردند که در مسائل داخلی افغانستان دخالتی نمی‌کنند و در عوض دو طرف را به صلح و مذاکره دعوت می‌کنند.حال پس از شکست مقاومت پنجشیر و گریز احمد مسعود و برخی از یارانش به خارج از افغانستان، باز هم ایران میانجی مذاکره برای صلح و بازگشت مسعود شده است. تهران بارها تأکید کرده که به دنبال راه‌حلی برای برقراری صلح و ثبات در افغانستان است، این بار هم سخنگوی وزارت خارجه اشاره کرد که نگاه تهران به وضعیت افغانستان فارغ از قومیت و منطقه و یک نگاه شمولگراست.