با وجود میانجیگری روسیه؛
تنش بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان همچنان ادامه دارد
همدلی| ورود یک گروه از نمایندگان پارلمان ارمنستان به منطقه قرهباغ، با واکنشهای شدید مقامهای ارمنستانی روبهرو شده است. این در شرایطی است که بهتازگی و با میانجیگری روسیه، جمهوری آذربایجان با آزادسازی 10 سربازان در عوضِ دستیابی به نقشه مینهای کاشته شده در منطقه قرهباغ، موافقت کرده بود. در همین حال، دفتر مطبوعاتی وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان اعلام کرد، نشستی که قرار بود بین وزرای امور خارجه این کشور و ارمنستان در استکهلم سوئد برگزار شود، با تصمیم جمهوری آذربایجان لغو شد. به گزارش پایگاه نیوز.ایام، بر اساس اعلام این سخنگو، جمهوری آذربایجان، به سبب سفر غیرقانونی نمایندگان پارلمان ارمنستان به قرهباغ، این نشست را سازماندهی نکرد. در بیانیه وزارت خارجه جمهوری آذربایجان تصریح شد: «همانطور که میدانید، در نشست شورای وزیران امور خارجه سازمان امنیت و همکاری اروپا در تاریخ ۲-۳ دسامبر، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان نیز شرکت داشت. روسای گروه مینسک وابسته به این سازمان پیشنهاد دادند نشستی بین وزیران خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان در چارچوب این برنامه برگزار شود.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «همزمان چند ساعت قبل از این نشست برنامهریزیشده، مشخص شد که یک گروه از نمایندگان پارلمان ارمنستان سفری غیرقانونی به خاک جمهوری آذربایجان، یعنی منطقه قرهباغ، داشتهاند. طرف جمهوری آذربایجان در پاسخ به این اقدامات، برگزاری نشست دو وزیر را به صلاح ندید.» همچنین باکو گفت: «موضع ایروان باعث تضعیف تلاشها با هدف ایجاد صلح در منطقه میشود.»
این در حالی است که پیشتر، نخستوزیر ارمنستان گفته بود که آذربایجان سیاست تهاجمِ مداوم را علیه ارمنستان اتخاذ کرده است و این موضوع باید کانون گفتوگوهای جامعه بینالملل باشد. نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان در این زمینه گفت: «آذربایجان که در سرخوشیِ پس از جنگ به سر میبرد، گمان میکند که به خاطر پیروزیاش در جنگ، میتواند امتیازات دیگری بگیرد؛ اما این ایده، در دنیای مدرن جایی ندارد.» او در ادامه با بیان اینکه، ارمنستان، در مقابل، تمام تلاش خود را برای ایجاد آرامش در منطقه انجام میدهد، گفت، یک عضو جامعه بینالملل، باید حدومرزهایی داشته باشد، جامعه بینالملل نیز باید مراقب این حدومرزها باشد، چراکه در غیر این صورت شاهد زوال روابط بینالمللی خواهیم بود.
این در حالی است که اختلاف در زمینه طرح آذربایجان در مورد «دالان زنگزور» که قرار است خاک اصلی جمهوری آذربایجان را از طریق «زنگزور» در ارمنستان به نخجوان، در آنطرف ارمنستان متصل کند، صحنه بروز اختلافات جدیدی بین دو کشور شده است. الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان، وعده داده که حتی بدون توجه به تمایل ارمنستان و در صورت لزوم با زور، این دالان را ایجاد خواهد کرد. وزارت خارجه ارمنستان هم این اظهارات را محکوم کرد و تأکید کرده است که این اظهارات به صلح و ثبات منطقه آسیب میزند.
پاشینیان گفت: «گویا آذربایجان بر سر مناطقی از ارمنستان، ادعای ارضی دارد. دالان زنگزور چه معنایی دارد؟ زنگزور شرقی یعنی چه؟ چه کسی این اسامی را انتخاب کرده و این کار چه معنایی دارد؟ منطق دالان، یعنی چه؟ ما بارها گفتهایم و بازهم تأکید میکنیم مسائل را با منطق دالان، بررسی نخواهیم کرد.» نخستوزیر ارمنستان همچنین به مسئله سرزمینهای محصور آذربایجان اشارهکرده و خاطرنشان کرد که وجود آنها در خاک ارمنستان نیاز به بررسی قانونی دارد. او درعینحال تأکید کرد که ارمنستان و آذربایجان تنها میتوانند سندی مبنی بر ایجاد کمیسیونی برای تعیین مرزها و تحدید حدود امضا کنند.
پاشینیان گفت: «آیا نظم جهانی جدیدی روی کار آمده که در آن، هر کس بخواهد میتواند هر کجا که خواست بایستد؟ بگذارید اینطور بگویم، آیا کشور ثالثی، این حق را دارد که در هر کجای قلمرو جمهوری آذربایجان که خواست، قرار بگیرد؟ یا آذربایجان به همه همسایگانش این پیغام را میدهد که هر کجا که بخواهد میایستد؟ آیا این برگ جدیدی از دفتر قوانین بینالمللی است؟ آیا مزدورها جدیداً حق فعالیت دارند؟! این موضوع باید بهصورت جدی در مجامع بینالمللی بررسی شود.» ارمنستان و جمهوری آذربایجان در ۱۶ نوامبر، پس از شدیدترین تقابل خود از زمان جنگ سال گذشته و با درخواست روسیه برای جلوگیری از رویارویی، بر سر آتشبس در مرزهایشان توافق کردند. پس از شدیدترین نبرد از زمان جنگ ۴۴ روزه سال گذشته میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قرهباغ که بیش از ۶۵۰۰ کشته بر جای گذاشت، ارمنستان از روسیه درخواست کمک کرد.