نمایندگان استانهای شمالی به دنبال چه هستند؟
طرحی که راه غارت جنگل را باز میکند
همه ۳۲ نماینده سه استان شمالی، پنجشنبه چهارم آذرماه با سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم جلسه داشتند تا از او بخواهند فکری به حال خوراک کارخانههای شمال کند؛ کارخانههایی که در نخستین روز کسب مجوز، بهشرط تأمین چوب از آنسوی مرزها، گواهی فعالیت دریافت کردند.
به گزارش انتخاب این ۳۲ نماینده میگویند درختهای شکسته و افتاده گاهی مسیر آب را میبندند و باعث بروز خسارت در زمان وقوع سیل میشوند. رئیسجمهور هم با شنیدن سخنانشان به آنها وعده میدهد که دستگاه اجرایی یعنی سازمان جنگلها، لایحه اصلاحی قانون تنفس را بهزودی راهی مجلس میکند؛ اما هادی کیادلیری، رئیس دانشکده محیطزیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم و تحقیقات بر این باور است که هرگونه اصلاح در قانون تنفس به مفهوم ایجاد معبر برای ورود به جنگل و بهرهبرداری مجدد است. او میگوید: روزهایی که برداشت درخت ملج در جنگل ممنوع بود، عدهای بهعمد درختان را کت میزدند (بریدن حلقهای پوست درخت با تبر را کتزنی میگویند) تا این درختان خشکشده و زمینه برای بهرهبرداری آنها فراهم شود. البته درخواست نمایندگان زاویه جدی با اصول علمی مدیریت جنگل و نظرات کارشناسی دارد
هادی کیادلیری، رئیس دانشکده محیطزیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم تحقیقات و دبیر شورای مراجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی درباره تبعات برداشت درختان شکسته و افتاده در جنگل به «انتخاب» میگوید: ابتدا باید بپرسیم که نمایندگان مجلس چرا میخواهند این درختان را برداشت کنند. هدف و دلایل توجیهیشان چیست. اگر دلایل خود را اعلام کنند، بر اساس آن بهتر میتوان توضیح داد. او ادامه میدهد: کل چوبی که در سالهای آخر بهرهبرداری طبق آمار سازمان جنگلها از جنگل برداشت میشد، ۵۰۰ هزار مترمکعب بود. این میزان برداشت فقط ۱۰ درصد نیاز صنایع را تأمین میکرد.
کیادلیری عنوان میکند: آیا نمایندگان مجلس برآوردی دارند که چه تعداد درخت شکسته و افتاده در شمال وجود دارد. این درختان شکسته و افتاده چند درصدشان پوسیده است و چند درصد سالم است؟ پراکندگیشان در طبیعت به چه شکلی است و آیا به لحاظ اقتصادی میصرفد که یک کارخانه اقدام به جمعآوری درختان شکسته و افتاده کند. صدمات برداشت این درختان از عرصه چقدر است؟
او ادامه میدهد: درختان پوسیده به کار صنعت نمیآیند. از سوی دیگر به لحاظ عملی خروج این درختان از جنگل کاملاً اشتباه است. در مقالات چاپشده و بر اساس تحقیقات انجامشده، تعداد درختان خشک و افتاده در جنگلهای ایران کم است. این درختان ضامن سلامتی اکوسیستم هستند و باید حفظ شوند.
رئیس دانشکده محیطزیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم تحقیقات اضافه میکند: اساساً چه تعداد از این درختان میتواند نیازهای کارخانهها را تأمین کند که روی آن بحث میکنیم؟ مگر اینکه بخواهیم یک راهی را باز کنیم که بر اساس آن، ۱۰ برابر حجم درختان شکسته و افتاده را از جنگل خارج کنیم. البته همیشه هم این اتفاق رخ داده است.
او میگوید: وقتی به مجموعه عوامل موجود نگاه میکنیم، جز اینکه یکسری افراد به دنبال دستکاری کردن اکوسیستمها هستند، به نتیجه دیگری نمیرسیم.
او ادامه میدهد: نمایندگان مجلس در گفتوگو با مقامات بالاتر با این عنوان که «این درخت دارد میپوسد، چرا بگذاریم بپوسد؛ پس آن را بهرهبرداری کنیم»، برداشت درختان شکسته و افتاده را توجیه میکنند. افرادی که دلایل علمی حفظ درختان شکسته و افتاده و اهمیت اکولوژیکی این درختان را ندانند، دلایل ارائهشده را منطقی تصور میکنند. درحالیکه وجود چنین درختانی برای اکوسیستم لازم است. این درختان زیستگاه حشرات و موجودات مفیدی هستند که ضامن سلامت جنگل هستند.رئیس دانشکده محیطزیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم تحقیقات با استناد به آمارهای ارائهشده از سوی خود سازمان جنگلها، عنوان میکند: طبق این آمارها، در ۱۵ سال اخیر روزانه بیش از ۶۰۰ هکتار جنگل و مرتع ازدستدادهایم.
او در واکنش به اظهارات نمایندگان درباره تشدید خسارات سیل به دلیل وجود درختان شکسته و افتاده در جنگل، بیان میکند: درخت توسکا ازنظر اکولوژیکی یکی از مهمترین گونههای تثبیتکننده مسیر رودخانه است. وقتی بالادست را تخریب کردیم، سیل از مسیر خود خارج میشود. در چنین شرایطی سیل هر درختی در داخل را با خود میآورد. آیا باید کل جنگل را قطع کرد؟
کیادلیری ادامه میدهد: تازه این درختان جلوی سرعت آب را میگیرند. وقتی مقاومت خود را از دست میدهند، آب به سمت پایین سرازیر میشود. ما تمام درختان حاشیه رودخانهها را ازدستدادهایم و در ۱۵ سال اخیر ۴۰ هزار هکتار از بستر رودخانهها ازدسترفته است. مشکلاتی ازایندست با برداشت درختان شکسته و افتاده حل نمیشود.
به گفته این کارشناس، اگر لایحه اصلاحی برای قانون تنفس به مجلس ارسال شود، کسانی که دنبال چوب هستند، معبری را بازکردهاند که به جنگل دستاندازی کنند و برداشت چوب را آغاز کنند.
رئیس دانشکده محیطزیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم تحقیقات عنوان میکند: ما باید برای مدیریت جنگل، طرحهای مناسب داشته باشیم، اما اگر قانون تنفس اصلاح شود و دستگاههای بهرهبرداری به جنگل بازگردند، راهی را برای نفوذ به جنگلها بازکردهایم و اکوسیستم غارت خواهد شد.
رئیس دانشکده محیطزیست و منابع طبیعی دانشگاه علوم تحقیقات تأکید میکند: نمایندگان نباید محلی و منطقهای فکر کنند. من مطمئنم مردم شمال علیه خواسته نمایندگان خود اعتراض خواهند کرد. مردم شمال موافق نیستند که حتی یک درخت قطع شود.
کیادلیری میگوید: برداشت درختان خشک به لحاظ اقتصادی صرفه ندارد. کسی که دنبال این مسئله است، خودش میداند که چه چیزی میخواهد.