بورس زیر سایه تعطیلی، قطعی برق و قیمت سیمان

همدلی| دیروز در حالی که وضعیت بسیاری از سهام شرکت‌های بورسی در ابتدای بازار خوب بود، خبر تعطیلی تهران و البرز، فشار فروش را در اواسط روز بیشتر کرد. چیزی به یازده صبح روز گذشته نمانده بود که قرار شد تا بنابر پیشنهاد قرارگاه عملیاتی، کمیته امنیتی اجتماعی، ستاد ملی کرونا و موافقت رئیس جمهور، تمامی ادارات استان‌های تهران و البرز از سه‌شنبه تا یکشنبه هفته آینده تعطیل شود. این خبر در حالی که هنوز قطعی نشده بود، در اواسط معاملاتی روز گذشته، افزایش عرضه‌ها را محسوس‌تر کرد تا جایی‌که به نظر می‌رسید بازار به دلیل واکنش به خبر تعطیلی و در حالی که هنوز جزئیاتی از این خبر اعلام نشده، به استقبال این خبر احتمالی رفته، و به این ترتیب بورس منتظر ماند تا با کوچک‌ترین خبری در این زمینه، دوباره با فشار فروش بسیاری از سهم‌ها مواجه شود. هر چند شاخص کل بورس به این خبر واکنش چندانی را نشان نداد و با رنگ سبز پرونده سه روز معاملاتی این هفته را بست. شاخص کل بورس در حالی روز گذشته با بیش از هشت هزار واحد به یک میلیون و 311 هزار واحد رسید که این شاخص دیروز تغییر روند داده بود و در حالی که روز یکشنبه، منفی بود، همچنان دوشنبه با وجود فشار فروش بسیاری از سهام شرکت‎های بورسی، سبزرنگ ماند. با اعلام این خبر تعطیلی بازار سرمایه ایران در‌‌‌هاله‌‌ای از ابهام قرار گرفته و باید دید هفته آینده بازار با چه شرایطی شروع به کار مجدد خواهد کرد. 

 بورس سبزرنگ به تعطیلات رفت

روز گذشته، هر چند فشار فروش در برخی از سهام شرکت‌های بورسی به دلیل خبر تعطیلی همچنان محسوس بود، اما این عرضه‌ها جلوی توقف شاخص کل را نگرفت و به این ترتیب، پرونده این هفته بازار با روند صعودی بسته شد. همچنین در معاملات دیروز بازار سرمایه شاخص کل با معیار هم‌وزن هم با رشد بیش از دو هزار واحد، به رقم ۴۰۳ هزار و ۶۸ واحد رسید. بر اساس برآوردهای انجام شده، روز گذشته، معامله‌گران این بازار ۶۵۱ هزار معامله به ارزش ۴۲ هزار و ۲۱۵ میلیارد ریال انجام دادند. در این میان سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، گروه مپنا، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، معدنی و صنعتی چادرملو، معدنی و صنعتی گلگهر و مخابرات ایران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند. همچنین در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس با ۲۰۳ واحد افزایش توانست وارد کانال ۱۹هزار واحد شود و رقم ۱۹هزار و ۴۹ واحد را ثبت کرد. معامله‌گران این بازار ۵۵۲ هزار معامله به ارزش ۱۶۸هزار و ۴۴۵میلیارد ریال انجام دادند. در این بازار هم بیمه پاسارگاد، پلیمر آریا ساسول، پتروشیمی زاگرس، سرمایه‌گذاری صبا تامین و پتروشیمی تندگویان نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی فرابورس گذاشتند. 

 سیمانی‌های سبز 

در میان خبرهای بورسی اما آنچه که با توجه بیشتر افکار عمومی همراه شده، قیمت سیمان در بازار است، در حالی که به گفته فعالان بازار، هر کیسه سیمان در ماه‌های گذشته با 37 هزار تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسید، حالا اما بر اساس گزارش‌های میدانی، به 60هزار تومان رسیده. فعالان بازار مسکن هم از این غافله جانمانده‌اند و برخی از آن‌ها به احتکار سیمان روی آورده‌اند. این یعنی مسکن ساخته شده توسط این افراد حتی اگر با قیمت پایین‌تری تمام شود، بر اساس قیمت‌های نجومی به فروش خواهد رسید. بحث درباره دلیل افزایش قیمت سیمان در ماه‌های اخیر بسیار است. 

 رشد حجمی معاملات در بورس کالا

روز گذشته، معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا ضمن تشریح دلایل افزایش قیمت سیمان از برگزاری جلساتی بین صنایع سیمانی و وزارت نیرو برای بازگشت برق به این صنایع خبر داد. سیدجواد جهرمی با اشاره به حجم معاملات در بورس کالا اظهار کرد: «از ابتدای سال جاری تا پایان هفته قبل معاملات در بورس کالا ۱۲میلیون و ۸۰۰ هزار تن در بازار فیزیکی بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۵درصد رشد حجمی را تجربه کرد. عمده رشد نیز در محصولات صنعتی و معدنی شامل فولاد، سیمان و ... بوده است». افزایش قیمت سیمان در بازار آزاد، در سهام شرکت‌های سیمانی هم محسوس است و وضعیت بسیاری از سیمانی‌ها در بورس بهتر از دیگر سهم‌هاست. در همین زمینه جهرمی روز گذشته به ایسنا در ادامه گفت: «از ابتدای سال تا کنون مقرر شد شرکت‌هایی که سهامشان در بازارهای بورس و فرابورس عرضه می‌شوند کالایی که تولید می‎‌کنند نیز در بازارهای بورس انرژی و بورس کالا مورد معامله قرار بگیرد که یکی از این محصولات سیمان بود». معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا نیز با بیان اینکه هلدینگ شستا در این راستا پیش قدم شد، گفت: «معاملات سیمان در بورس کالا از خرداد ماه سال جاری آغاز و ۲.۶ میلیون تن عرضه شد که از این میزان ۱.۸ میلیون تن مورد معامله قرار گرفت». 

 قطعی برق و صنایع بورسی 

به گفته جهرمی: «هفته‌های گذشته به دلیل قطع برق و مشکلات حاصل از آن عرضه محصولات کاهش پیدا کرد. بطورکلی ۳۷ شرکت سیمانی مورد پذیرش در بورس کالا قرار گرفتند که ۳۴ شرکت اقدام به عرضه کردند. از سوی دیگر ۱۳۹۱ مشتری اقدام به خرید سیمان از طریق بورس کالا کردند که تعداد مشتریان نیز در حال افزایش است». وی ادامه داد: «همچنین حداقل تناژ به ۱۰ تن کاهش پیدا کرد تا مشتریان کوچک و خرد نیز قادر باشند از این بازار خریداری کنند».  معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا از تسهیلاتی برای صدور کد در بورس کالا خبر داد و گفت: تسهیلاتی برای اخذ کد در نظر گرفته شده است. از جمله اینکه افرادی که در بازار سهام کد دارند‌ می‌توانند در بورس کالا نیز معامله کنند. البته این موضوع در حال بررسی است. جهرمی با اشاره به روند عرضه و تقاضا در بورس کالا اظهار کرد: روند عرضه و تقاضای سیمان در بورس کالا مناسب بود بطوریکه قیمت سیمان بطور متوسط کیلویی ۳۸۰تومان بود که در تاریخ ۲۵ تیر ماه به ۴۷۷ تومان رسید. البته در هفته منتهی به ۲۵تیر ماه کاهش عرضه باعث افزایش قیمت شد. در همین راستا جلسات متعددی با عرضه کنندگان سیمان انجام شد و قرار است از هفته بعد تناژ مشخصی از سوی عرضه کنندگان برای عرضه اعلام شود.

 مکانیزم کشف قیمت در بورس کالا

وی در ادامه با بیان این‌که قیمت در بورس کالا در فرآیند عرضه و تقاضا تعیین‌ می‌شود اظهار کرد: «سعی کردیم قیمت پایه عرضه‌‌‌ها بر اساس قیمت مصوب تعیین شود و در ادامه عرضه و تقاضا قیمت را مشخص کرد». 
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا ادامه داد: «علت افزایش قیمت کنونی نیز به دلیل شوک در سمت عرضه است که دلیل آن نیز به خارج از بورس کالا مربوط می‌شود. البته در این راستا بورس کالا سعی کرد برنامه مشخصی در مورد عرضه از سوی عرضه کننده‌ها بگیرد».  جهرمی ادامه داد: «اما از آنجایی که مشکل عرضه به دلیل توقف تولید ناشی از قطعی برق است ناگزیر هستیم که برق به مدار بازگردد. در این راستا جلساتی برگزار شده است و امیدواریم این مشکل به زودی برطرف شود. همچنین مقرر شده است که با عرضه سلف تقاضا کنترل شود. بنابراین افزایش قیمت متاثر از بورس کالا نبوده بلکه به علت شوک در طرف عرضه سیمان بوده است».  وی تاکید کرد: «قیمت‌های سیمان در بورس کالا باید به گونه‌ای باشد که رقابت بالا در آن حفظ شود. در این راستا در مورد قیمت پایه ممکن است تعدیل صورت بگیرد. از طرف دیگر محدودیتی برای کاهش قیمت در تابلو وجود ندارد. اگر قیمتی منصفانه نیست عرضه کننده می‌تواند قیمت را کاهش دهد. همچنین برای کنترل قیمت باید اقدام شود که همه عرضه‌های سیمان در بورس کالا صورت بگیرد».  معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا از مذاکره شرکت‌‌‌های سیمانی با وزارت نیرو خبر داد و افزود: «سیمانی‌ها به وزارت نیرو اعلام کرده‌اند که به چه میزان برق نیاز دارند و جلساتی برای بازگشت برق به صنایع سیمانی برگزار شده است».