جنجال‌های غیر سینمایی پیرامون اصغر فرهادی

همدلی| اصغر فرهادی که برای فیلم‌های «جدایی» و «فروشنده» برنده جایزه اسکار شده حالا با فیلم «قهرمان» به فستیوال فیلم کن رفته که بعد از «گذشته»، «فروشنده» و «همه می‌دانند» که اسپانیایی‌زبان بود، چهارمین فیلم اوست که در کن پیش‌نمایش جهانی می‌شود. در «قهرمان» فرهادی به فیلم‌سازی در ایران بازمی‌گردد و داستان مردی به نام رحیم را تعریف می‌کند که به خاطر یک بدهی پرداخت‌نشده به زندان می‌افتد. او بعد از به مرخصی رفتن به مدت دو روز همراه با زنی که دوستش دارد برنامه‌ای برای متقاعد کردن فرد طلبکار می‌ریزد اما ماجرا به خاطر رسانه‌های اجتماعی از کنترل خارج می‌شود. رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در این فیلم درام که سعی دارد خطرات دست‌کاری در آن در ایران و جهان را به نمایش بکشد، ایفا می‌کنند. اصغر فرهادی در روزهای گذشته در کانون اخبار، گمانه‌زنی‌ها و قضاوت‌های متعددی شد. در این میان انتشار یک گفتگو با نشریه «ورایتی» و انتشار کلمه‌ای خاص در توصیف وضعیت داخلی کشور از سوی این نشریه از زبان فرهادی و متعاقب آن تکذیب فرهادی و ادامه آن از سوی نشریه و انتشار متن انگلیسی سخنانش او را وارد حاشیه‌ای کرده است. در روزهای گذشته مصاحبه ورایتی با اصغر فرهادی از سوی خبرگزاری‌های داخلی بدون اشاره به کلمه سرکوب‌گر در توصیف نظام سیاسی کشور منتشر شد این در حالی بود که خبرگزاری مهر با انتشار این مطلب والبته تیتر کردن آن موضع متفاوتی داشت.در ترجمه خبرگزاری مهر به نقل از فرهادی در توصیف وضعیت کشور آمده است:«این مربوط به این حقیقت است که ایران کشوری سرکوب‌گر است که در آن شما آزادی برای سخن گفتن و بیان تفکرات‌تان ندارید. وقتی واسطه‌ای مانند این دارید که به شما فرصت می‌دهد احساسات‌تان و چیزهایی که سال‌ها مردم درون‌شان نگه داشته‌اند بیان کنید، البته که ناگهان بیرون می‌زند. به نظرم ایران باید در صدر لیست کشورهایی باشد که محتوای مکالمه‌های رسانه‌های اجتماعی بیشتر درباره مسائل اجتماعی و سیاسی است. من در مورد این مسئله تحقیق کرده‌ام. یک بار که در هنگ‌کنگ بودم از مردم پرسیدم که بیشتر در رسانه‌های اجتماعی درباره چه چیزی صحبت می‌کنید؟ و آن‌ها گفتند بیشتر مسائل شخصی یا آشپزی یا دیگر مسائل تصادفی روزمره است. البته که حالا با وجود مشکلات چین بیشتر از رسانه‌های اجتماعی برای صحبت در مورد مسائل سیاسی استفاده می‌کنند اما به اندازه ایران نیست که به نظرم مردم دارند از آن به عنوان فرصتی برای صحبت کردن و ارتباط برقرار کردن در مورد مسائلی استفاده می‌کنند که حس می‌کنند مانع بیان آنها شده‌اند.»فرهادی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به سیاست‌های ترامپ ادامه داد:«به نظرم تندروها خیلی مشابه هستند، بدون توجه به کشور یا سیستم‌های سیاسی. البته که بودن جو بایدن کل دنیا را جای بهتری می‌کند. من هیچ شکی نسبت به این مسئله ندارم. اما در ارتباط با ایران و سعی در پیش‌بینی این‌که آیا به اوضاع کمک می‌کند یا نه، خب با وجود این‌که ترامپ رفتار و واکنشی بسیار افراطی نسبت به ایران داشت، همان نوع تندروی در ایران هم وجود داشت. بنابراین البته که آن‌ها در سمت‌های متضاد قرار داشتند، اما نحوه رفتار و برخورد آن‌ها یکسان بود و در ایران همان افراد در قدرت هستند. بنابراین باید تغییری هم در سمت ایران صورت بگیرد تا اطمینان حاصل شود که هر دو طرف می‌توانند بهتر شوند.»همین موضوع سبب شد تا در دو روز گذشته یک صف‌آرایی شدید پیرامون فرهادی در فضای مجازی شکل بگیرد. برخی او را مدافع آزادی‌های فردی واجتماعی دانستند و برخی دیگر او را تا حد خیانت به کشور نیز پیش بردند.همین موضوع ادامه داشت تا این که روز گذشته فرهادی در یک گفت‌وگو به کار بردن این واژه را تکذیب کرد.او طی سخنانی در نشست خبری پس از نمایش فیلم در جشنواره کن که خبرگزاری مهر نیز منتشر کرد درباره اظهارات منتشرشده به نقل از خود در گفت‌وگو با ورایتی درباره سرکوب‌گری در ایران توضیحاتی داد و گفت:«با احترام به مصاحبه خبرگزاری ورایتی باید بگویم این تصور خبرنگاری بود که دیروز صحبت‌های من را شنید ترجمه کرد. ما درباره موضوعی صحبت کردیم که شاید در اروپا نباشد. اما در ایران وجود دارد. مردم خارج از ایران فکر می‌کنند فضای مجازی در ایران وجود ندارد، بنابراین کسی که با من مصاحبه کرد از وجود فضای مجازی تعجب کرد و من هم گفتم البته که هست، حتی شاید پررنگ‌تر از کشورهای غربی باشد و از من پرسید چرا؟ که من گفتم زیرا فضای بسته‌ای برای بیان نظرات وجود دارد. پس مردم برای ابراز نظرات از فضای مجازی استفاده می‌کنند. در کشوری که می‌توان آزادانه اظهار نظر کرد قطعاً فضای مجازی استفاده کمتری دارد.» البته اگرچه نشریه ورایتی با انتشار متن سخنان فرهادی تکذیب او را تکذیب کرد، اما این تنها حاشیه پیرامون این فیلم‌ساز نبود. او به دلیل استفاده از برخی بازیگران از سوی یک کارگردان مورد انتقاد قرار گرفت، اتفاقی که البته دفاع یک کارگردان دیگر از او را نیز به دنبال داشت.موضوعی که سبب شد تمجید منتقدین جهانی از فیلم «قهرمان» اصغر فرهادی درگیر حاشیه‌هایی غیر سینمایی شود.