ریزش طلایی جمهوری

همدلی| روز گذشته بازارهای پایتخت به خبر حذف مالیات از طلا واکنش خوبی نشان ندادند. اگرچه حذف مالیات بر ارزش افزوده طلا به گفته رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران، قانونی است که از 6 ماه آینده به اجرا درخواهد آمد، اما با این همه گویی بازار طلا در خیابان جمهوری در این زمینه عجله به خرج داده و روز گذشته وارد فاز ریزشی شد. شنبه قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید، به ۱۰ میلیون و۶۷۶ هزارتومان رسید. این در حالی است که در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، قیمت هر قطعه سکه امامی در حالی با 10 میلیون و 686 هزار تومان وارد کار شد که در اواسط روز پنج‌‌شنبه این رقم به 10 میلیون و 711 هزار تومان رسید. بررسی روند قیمت و نوسانات سکه، گویای این است که این مسکوک در روزهای مشابه سال گذشته، برابر با 10 میلیون و 528 هزار تومان بود که به این معنای افزایش بیش از 150 هزار تومانی در قیمت هر سکه طی یک سال گذشته است. از سوی دیگر بازار سکه در بازه  6 ماهه سال، نوسانی برابر 9.32 درصد یا معادل 11 میلیون و 20 هزار تومان را پشت سر گذاشته که این رقم برای دوره زمانی سه ماهه 149 هزار تومان و برای دوره یک ماهه برابر با 25هزار تومان است. همچنین در همان روز قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۱۰ میلیون و ۴۴۹ هزارتومان، نیم سکه ۵ میلیون و ۶۲۰ هزار تومان، ربع سکه ۳ میلیون و ۵۹۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۲ میلیون  و ۲۴۸ هزار تومان بود. هر چند نگاهی به وضعیت سکه‌ها طی یک سال اخیر حکایت از افزایش قابل‌‌توجه دارد، اما با این همه به گفته فعالان بازار، از زمان اعلام خبرهایی در زمینه حذف مالیات از طلا، قیمت‌ها رو به کاهش رفته است. این در حالی است که قیمت انس در بازارهای جهانی رو به افزایش است. در روزی که گذشت هر گرم طلای 18عیار نیز با افت حدود 2درصدی نسبت به آخرین روز کاری هفته گذشته، به 10میلیون و 622 هزار ریال رسید. 

افت سکه‌ها؛ صعود طلا در جهان

افت طلا و سکه‌ها در بازارهای داخلی در حالی روز گذشته خبرساز شد که قیمت جهانی طلا در معاملات بامداد شنبه به وقت تهران تحت تاثیر افزایش نگرانی‌های بین‌المللی از دلتا ویروس کرونا رشد کرد و بهترین رشد هفتگی خود در ۷ هفته اخیر را به ثبت رساند. بر همین اساس، قیمت خرید نقدی هر اونس طلا در بورس لندن، اسپات‌گلد، ۰.۵۰ درصد رشد کرد و به هزار و 810 دلار و 99 سنت، رسید. در همان روز تحت تاثیر این نگرانی‌ها، قیمت پیش‌خرید هر اونس طلای آمریکا هم ۰.۶ درصد رشد کرد و به هزار و 810 دلار و 6 سنت، رسید. به این ترتیب قیمت جهانی طلا این هفته ۱.۴ درصد بالا آمد. به باور فعالان این حوزه، نگرانی‌ها از ‌‌این‌که گسترش گونه دلتای ویروس کرونا در جهان بتواند باعث اختلال در روند ریکاوری اقتصادی شود باعث شد تا سرمایه‌گذاران به سوی خرید طلا به عنوان یک سرمایه امن رو بیاورند. طلا همیشه در دنیا به عنوان یک دارایی امن در بین سرمایه‌گذاران شناخته می‌شود که در روزهای اخیر با افزایش نگرانی‌ها درباره اوج نوع جهش‌یافته کرونا، دوباره آغوش خود را به روی سرمایه‌گذاران باز کرده است. از سوی دیگر یکی از مهمترین عوامل اصلی در رشد طلا در سطح دنیا، قیمت دلار است که افت قیمت دلار، باعث شد تا قیمت طلا برای دارندگان ارزهای غیر دلاری کاهش یافته و تقاضا برای خرید آن بالاتر برود. در همین زمینه نظرسنجی هفتگی کیتکونیوز نشان داد با موفقیت طلا در حفظ موقعیتش در بالای مرز ۱۸۰۰ دلار، خوش‌بینی قوی وجود داشته و اکثر تحلیلگران وال استریت و سرمایه گذاران غیرحرفه‌ای قیمت بالاتر این فلز ارزشمند در معاملات هفته جاری را پیش‌بینی کردند. این افزایش در حالی در سطح جهان خبرساز شده که در بازارهای داخلی روند دیگری در جریان است و در کنار خبر حذف مالیات از طلا، افت دلار در بازارهای داخلی نیز باعث شدت گرفتن این ریزش شده است. به طوری‌که فعالان بازار بر این باور هستند که خبر روزهای اخیر در زمینه حذف مالیات، تاثیر روانی زیادی بر بازار ایجاد کرده است. جمعه بود که رسانه‌ها، ضمن اعلام خبر حذف مالیات از اصل طلا و دریافت آن (مالیات) از سود و اجرت ساخت، شفاف‌سازی کردند که اجرایی شدن این مصوبه طبق اصل ۱۲۳ قانون اساسی، 6 ماه پس از تاریخ ابلاغ (۱۲/۰۴/۱۴۰۰) به دولت خواهد بود. در پی ابلاغ این مصوبه، ابراهیم محمدولی -رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران- نیز ضمن تاکید بر‌‌این‌که زمان اجرای این قانون بر اساس اعلام مسئولین سازمان امور مالیاتی، دی‌ماه سال جاری خواهد بود، اظهار کرد: «علی‌رغم نهایی شدن قانون جدید مالیات برارزش افزوده و ابلاغ آن طی هفته گذشته، این قانون تا ایجاد بسترهای لازم توسط سازمان امور مالیاتی و اجرایی شدن، قانون قبلی کمافی‌السابق لازم الاجراست».  وی ضمن اشاره به انتشار خبر ممنوعیت دریافت مالیات برارزش افزوده طلا در برخی از رسانه‌ها و فضای مجازی، افزود: «صنف طلا و جواهر بیش از همه برای حذف مالیات از اصل طلا مشتاق است، اما تا اجرایی شدن این قانون توسط نهادهای ذی‌ربط و ابلاغ به طلافروشان، قانون قبلی بایستی اجرا گردد؛ لذا پیش‌بینی می‌شود تا شش ماه آینده معاملات طلا با همان قانون قبلی اجرا گردد». 

 مالیات ۹ درصدی از کل طلا موجب کاهش تقاضا شد 

رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران تصریح کرد: «صنف طلا و جواهر با توجه به اشکالاتی که در این قانون بود، برای اصلاح مالیات بر ارزش افزوده بیش از ۱۰ سال تلاش و با بسیاری از مسئولین کشور در رده‌های مختلف، دیدار و گفت‌وگو کرد تا این صنف را از رکود و ورشکستگی اجرای ناقص این قانون نجات دهد. در این مدت با اجرای این قانون و دریافت ۹ درصد مالیات برارزش افزوده از کل طلا، قیمت تمام شده برای خریدار طلا بالا رفت و تقاضا برای خرید کاهش یافت و رکودی بی‌سابقه‌ صنف و صنعت طلا و جواهر را فرا گرفت که موجب تعطیلی بخش وسیعی از تولیدکنندگان و فروشندگان این حوزه شد». 
محمدولی در پایان ابراز امیدواری کرد: «اجرایی شدن این قانون سرآغاز فصل جدید و مبارکی برای رشد و ارتقاء صنعت کهن طلا و جواهر در کشور گردیده و زمینه توسعه و پیشرفت تولید و صادرات را به دنبال داشته باشد».  طبق اعلام اتحادیه‌ صنف فروشندگان و سازندگان طلا، جواهر، نقره و سکه تهران؛ مالیات برارزش افزوده «مالیات غیرمستقیمی» است که مصرف‌کننده (خریدار) آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می‌پردازد و دریافت‌کننده (فروشنده) موظف است مقدار مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز کند. قانون مالیات برارزش افزوده با اختیارات ناشی از ماده ۸۵ قانون اساسی در ۵۳ ماده و ۴۷ تبصره در تاریخ هفدهم اردیبهشت ۱۳۸۷ در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصویب شده ‌بود تا در مدت آزمایشی پنج سال از تاریخ ۱۳۸۷/۰۷/۰۱ به اجرا گذاشته شود. این قانون پس از پنج سال، ابتدای هر سال مجددا تمدید شد و تا ۹ درصد افزایش یافت.
پس  از ۱۰ سال از اجرای قانون مالیات برارزش افزوده و اعتراض فعالان و فروشندگان طلا و جواهر و موانع ایجاد شده بر سر تولید و فروش مصنوعات طلا و پی گیری فعالان این صنف برای حذف این مالیات از اصل طلا و اصلاح این قانون، در جلسه ۳۰ دی‌ماه ۱۳۹۸ نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر معافیت اصل طلا، جواهر و پلاتین در لایحه اصلاح این قانون رای دادند.
پس از ایرادات شورای نگهبان به موارد دیگر این قانون، نهایتا اصلاح قانون مالیات برارزش افزوده تایید و در روز ۱۲ تیرماه سال جاری ابلاغ گردید. بر همین اساس طبق ماده ۲۶ قانون مالیات برارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰، اصل طلا از مالیات برارزش افزوده معاف گردیده و تنها از اجرت و سود مصنوعات طلا مالیات دریافت می‌گردد. البته قانون به شرطی اصل طلا را از مالیات برارزش افزوده معاف نموده که طلافروشان معاملات خود را در سامانه جامعی که سازمان امور مالیاتی موظف به طراحی و ایجاد آن است، ثبت کنند.