رئیس جمهور پیشین در تحلیلی ارائه کرد:
رمزگشایی از آرای باطله
همدلی| سیدمحمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات و رهبر این جریان سیاسی دیروز در پیامی تحلیلی به بررسی آرای مردم در انتخابات روز جمعه پرداخت. خاتمی در پیام خود به رئیسی هم تبریک گفت و او را منتخب مردم دانست. او البته در این پیام هم به آسیبشناسی جریان اصلاحات پرداخت و هم به شورای نگهبان انتقاد کرد. بهعلاوه او در اقدامی متفاوت مردم را دستهبندی و به بخشی از مردم ادای احترام کرد. تحلیل خاتمی از این جهت حائز اهمیت است که او به بررسی مسئله آرای باطله پرداخته است و تأکید کرده که میان اصلاحطلبان و مردم نیز فاصله معناداری شکل گرفته که باید آن مرتفع شود.
خاتمی در دستهبندی که از مردم کرده نوشته:«در برابر همه آنان که در انتخابات اخیر با وجود انتقادها و تنگناها و موانع شرکت کردند و نیز آنان که با احساس اهانتی که به شعور و حقوق آنها شد یا به خاطر نومیدی از بهبود امور از رأی دادن خودداری کردند سر تعظیم فرود میآوریم و حساب اکثریت قاطع را از آنان که به پندار ناروای خود بهمنظور براندازی انتخابات را تحریم کردند جدا میکنیم.»
او در بخش دیگری از پیامش از شورای نگهبان به طور ضمنی انتقاد کرده و گفته:«از همه نامزدهای محترم و جریانهای سیاسی که به حکم وظیفه ملی در عرصه حاضر شدند، ولی با اعمال نظرِ تنگ و استصوابی شورای محترم نگهبان از رقابت بازماندند و نیز آنان که به هر صورت امکان حضور یافتند، به ویژه از آنان که برای رفع خطر تبدیل جمهوریت اسلامی به آنچه ادعا میشود حکومت اسلامی است تلاش کردند، از جمله اصلاحطلبان، باید تشکر کرد.»
خاتمی بر این باور است که در این انتخابات اما شاهد رویدادی بودیم که درخور تأمل جدی است و حاکمیت به طور خاص و جریانهای سیاسی و مدنی به طور عام نمیتوانند نسبت به آن بیتفاوت باشند.
رئیس دولت اصلاحات عدم شرکت (بی سابقه) بالای پنجاه درصد از مردم و وجود بالاترین درصد رأیهای باطله را رویداد مهم دانسته و درباره پیام این اتفاق گفته: «اگر نشانه دلسردی و نومیدی مردم و فاصله آنان با حکومت نیست، نشان چیست؟ امری که خطر آن بارها تذکر داده شده، ولی مورد توجه قرار نگرفته است. عدم استقبال بخش چشمگیری از جامعه به دعوت به حضور و کماعتنایی به نظر خیرخواهان و کسانی که مدتها مرجعیت اجتماعی داشتهاند آیا نشان نمیدهد که مردم از اصلاح امور نومیدند و آیا این یأس مورد سوءاستفاده جریانهایی که به براندازی به هر قیمت میاندیشند نمیانجامد؟ این زنگ خطر باید همه را به خود بیاورد و در اصلاح ساختارها، رویکردها و مدیریت بهگونهای اقدام شود که اولاً جلوی پیشرفت این خطر بزرگ را بگیرد و ثانیاً ساز و کارهایی به کار گرفته شود که موجب دلگرمی و رضایت مردم و بهبود زندگیشان و امیدشان به آینده و در یک کلام استقرار جمهوریت با تمام معنای کلمه و با رعایت همه لوازم آن گردد.»
او در نهایت اصلاحطلبی را راه نجات معرفی کرده و گفته: «به نظر ما اصلاحطلبی به معنی واقعی کلمه راه نجات کشور و حرکت به سوی تأمین آرمانهایی است که ملّت ما از جمله در انقلاب بزرگش داشته است.» ولی در ادامه اعلام کرده که «اصلاحطلبان باید در کار خود بازنگری کنند و ضعفهایی را که بخصوص در دو انتخابات اخیر آشکار شد بشناسند و مرتفع کنند.»