آیا انتخابات متهم جدید افزایش شیوع کرونا می‌شود؟

همدلی| در هیاهوی برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای شهر و روستا، شیوع ویروس کرونا به‌فراموشی سپرده شد؛ طوری‌که روزانه بالای صد نفر از هم‌وطنان جان خود را از دست می‌دادند، اما این مسئله به‌سبب فرایند عادی‌انگاری درخصوص کرونا چندان مورد توجه‌ها قرار نگرفت، بلکه به‌فراموشی سپرده شد. به صورتی‌که اگر روزهایی بیماری کووید19 در صدر توجه مردم و مسئولان بود، ناگهان تبدیل به اولویت‌های بعدی شد و حالا درنتیجه این بی‌توجهی‌ها ممکن است کشور یا حداقل برخی استان‌ها با پیک پنجم کرونا دست به گریبان شوند. 
در روزهای گذشته و در ایام انتخابات پروتکل‌های بهداشتی در کمترین شکل ممکن رعایت شد و تجمع هواداران نامزدهای انتخابات به‌ویژه انتخابات شورای شهر نگرانی تازه‌ای از شروع یک موج جدیدی از ابتلا به کرونا ایجاد کرد. در تمام شهرهای کوچک و بزرگ ایران نامزدهای شورای شهر برای جلب توجه همشهریان خود اقدام به‌برگزاری نشست‌های متعدد کردند که در هر کدام از آن‌ها جمعیتی از چند ده نفر تا چند صدنفر دور هم جمع شدند تا برای ورود دوستان و آشنایان خود به شورای شهر تلاش کنند. اما در تمام طول این مدت چیزی که کمتر دیده شد کرونا بود. آن هم در وضعیتی که همچنان بخش زیادی از مردم ایران واکسن دریافت نکرده‌اند. 
شهر تهران هم از این قاعده جدا نبود؛ طوری‌که حالا گفته می‌شود تعداد افراد مبتلا به کرونا در پایتخت نه‌تنها کم نشده بلکه حتی روبه افزایش است. یک وضعیت سینوسی که دکتر نادر توکلی، معاون درمان ستاد ملی مبارزه با کرونا روز گذشته درباره آن به ایسنا گفت: «روند کاهشی کرونا در تهران بسیار بطئی و کند و در عین حال سینوسی است. از آنجایی که ما وضعیت را به‌صورت روزانه رصد می‌کنیم، حتی برخی روزها نسبت به روز گذشته افزایش هم داریم و این روند، روند خوبی نیست و نشان‌دهنده این است که بیماری در شهر تهران کاملا فعال است و فعالیت ویروس به‌شدت کاهش پیدا نکرده است. حتی بستری‌های ما هم روزانه بین ۶۰۰ تا ۹۰۰ مورد در نوسان است. به‌عنوان مثال ما در روز جمعه ۲۸خرداد ماه ۸۰۰مورد بستری داشتیم. در سه هفته اخیر روند کاملا سینوسی است و به‌صورت محسوس و هفتگی کاهش چشمگیری نداریم که این موضوع مقداری نگران‌کننده است. به هر حال بیم ایجاد موج جدید را داریم. این روند سینوسی بیماری در تهران همچنان نگرانی‌هایی وجود دارد که اگر کاهش سطح رعایت پروتکل‌ها را داشته باشیم، ممکن است موج جدید ایجاد شود و از مردم می‌خواهیم که کماکان پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند. همچنین میزان مراجعات سرپایی نیز بین ۴۰۰۰ تا ۵۵۰۰نفر در نوسان است و بالا است.»
همچنین درباره نگرانی از افزایش موارد ابتلا به‌کرونا باتوجه به برگزاری نشست‌های انتخاباتی در روزهای گذشته؛ محمدرضا محبوب‌فر، عضو انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران به روزنامه همدلی گفت: «در جریان تبلیغات کاندیدای ریاست جمهوری به‌ویژه نامزدهای شوراهای شهر فرایند عادی انگاری ویروس کرونا به‌قدری اتفاق افتاد که ستادهای انتخابات گویی تبدیل به مرکزی برای پخش ویروس کرونا بودند. باتوجه به این‌که تعدادی از مسئولین ستادهای انتخاباتی واکسن تزریق کردند، متاسفانه دیگر توجهی به سایر مردم و رعایت پروتکل‌ها نداشتند. لذا شاهد تجمعات و کارناوال‌هایی بودیم که متاسفانه همین تجمعات می‌تواند پیک پنجم کرونا در کشور را رقم بزند. از طرفی مسئولین دانشگاه‌های علوم پزشکی استان‌ها هیچ نظارتی بر اجرای دستورالعمل بهداشتی در داخل مراکز رای‌گیری نداشتند. در این مراکز افرادی بدون ماسک حضور داشتند و فاصله فیزیکی رعایت نمی‌شد.» وی ادامه داد: «در روزهای اخیر شاهد افزایش سفرها هستیم. همه این موارد سبب شده پیک پنجم کرونا در برخی از مناطق کشور شکل بگیرد. الان نوار جنوبی و همچنین نوار شرقی کشور و چند استان در شمال ایران مانند اردبیل، آذربایجان غربی، مازندران و گلستان درگیر بیماری شده‌اند. همچنین مواردی از ویروس‌های جهش یافته از جمله آفریقایی و هندی در شهری مانند تهران هم وجود دارد. امروز در تهران روزانه 4هزار تا 5هزار نفر به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند. در شهرهایی مانند تهران، اصفهان و قم متاسفانه آمار مبتلایان به کرونا به جای این‌که نزولی باشد، ثابت است، یعنی روند کاهشی افراد مبتلا متوقف شده و حتی در مواردی به‌صورت محدود افزایشی است. این وضعیت بسیار خطرناک است، در چنین شرایطی که ناپایدار و شکننده است، کوچک‌ترین بی‌توجهی می‌تواند این شهرها را هم وارد پیک پنجم کند.»
با این وجود به‌نظر می‌رسد در وضعیت کنونی آن‌چه ضرورت دارد تامین هرچه سریع‌تر واکسن و انجام واکسیناسیون عمومی است. اقدامی که طی چند روز گذشته متوقف شد، اما حالا به‌نظر می‌رسد با ورود محموله جدید یک‌بار دیگر واکسیناسیون از سر گرفته شده است. اما آن‌چه اهمیت دارد سرعت تزریق واکسن است که در ایران بسیار کند پیش می‌رود و حالا قرار است با اضافه شدن واکسن ایرانی کووایران برکت به چرخه تزریق واکسن کرونا در ایران، این روند با سرعت بیشتری انجام شود. مسئله‌ای که با اعلام صدور مجوز اضطراری برای این واکسن درحال عملیاتی شدن است، اما همچنان گروهی از کارشناسان معتقدند این مجوز برای انجام مرحله آخر بالینی کارآزمایی واکسن است و نباید آن را مرحله واکسیناسیون عمومی درنظر گرفت. محبوب‌فر با اشاره به لزوم دسترسی به اطلاعات واکسن ایرانی کرونا بیان کرد: «امروز تبلیغات گسترده‌ای دارد روی واکسن ایرانی کرونا صورت می‌گیرد. برخی از این تبلیغات‌ها بدون پشتوانه است و جوری وانمود می‌شود که انگار فقط با واکسن ایرانی کار ویروس کرونا تمام است. درصورتی که این مجوز صادر شده برای واکسن ایرانی به‌شرط اضطرار صادر شده و این مرحله در واقع تکمیل یکی از مراحل کارآزمایی بالینی این واکسن است نه مجوزی برای واکسیناسیون عمومی. اینجا باید پرسید انجام واکسیناسیون عمومی با واکسن ایرانی بدون تاییدیه سازمان بهداشت جهانی آیا جایز است؟ معتقدم سازمان غذا و دارو صدور مجوز برای واکسن ایرانی را با اکراه صادر کرده و تحت تاثیر وزیر بهداشت قرار گرفته است. محمدرضا شانه‌ساز رئیس سازمان غذا و دارو برای صدور این مجوز تحت فشار بود و متاسفانه جریان اطلاع‌رسانی دقیقی در این باره وجود ندارد.»
این اپیدمیولوژیست با انتقاد از برخی محدودیت‌های اخیر درخصوص عدم دسترسی به اطلاعات بیشتر درخصوص کرونا و همچنین موانعی که برای کارشناسان مستقل ایجاد شده است، به همدلی گفت:«ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت بدون حضور کارشناسان حوزه سلامت نمی‌توانند این بیماری را کنترل کنند. آن‌ها بدون نقد و نظارت موفقیتی در مدیریت خوب شیوع ویروس نخواهند داشت. اما متاسفانه این روزها جریان اطلاع‌رسانی درخصوص کرونا امنیتی و مهندسی شده است. برخی نهادهای امنیتی که مرتبط با ستاد کرونا هستند اخیراً به‌محض این‌که خبرنگاری با یکی از کارشناسان منتقد مصاحبه می‌کند وارد عمل می‌شوند و درخواست می‌کنند خبرگزاری‌ها نظر کارشناسان را حذف کنند. مصداق این مسئله هم برای دکتر محمدرضا‌هاشمیان و هم برای خودِ من ایجاد شده است و این کار درستی نیست.»
حالا باید دید طی روزهای آینده آیا تجمع‌های ناشی از برگزاری انتخابات تاثیری در افزایش موارد مراجعه به‌بیمارستان به‌دلیل ابتلا به کرونا دارد و سبب افزایش موارد مرگ‌ومیر می‌شود یا خیر، وضعیتی شکننده که اگر عادی‌انگاری‌ها همچنان ادامه داشته باشد، می‌تواند رنگ کرونایی شهرهای کشور را به‌ قرمز تغییر دهد. همچنین حالا که بسیاری از کشورها توانسته‌اند با انجام گسترده واکسیناسیون روند مرگ‌ومیر ناشی از بیماری کرونا را تا حد بسیار زیادی کنترل کنند، لذا ضرورت دارد انجام واکسیناسیون سرعت بیشتری پیدا کند تا شاید کابوس مرگ توسط این بیماری به فراموشی سپرده شود.