رادیو چگونه وارد خانه‌های ایرانیان شد؟

در سال ۱۳۰۳ (۱۹۲۴‌) وزارت جنگ مقدمات استفاده از بی‌سیم را فراهم کرد. در سال ۱۳۰۵ بی‌سیم به ایران وارد شد. از سال ۱۳۱۱ موسسات بی‌سیم توسعه‌ پیدا کرد که نهایتا به ایجاد رادیو منتهی شد. هیات وزیران روز ۲ مهر ۱۳۱۳ استفاده از رادیو را تصویب کرد و مقرراتی وضع شد که برای نصب آنتن و استفاده از رادیو اجازه وزارت پست و تلگراف و تلفن لازم بود. در سال ۱۳۱۶ مقدمات ایجاد مرکز رادیو به‌وسیله وزارت پست و تلگراف و تلفن فراهم و به‌دنبال این اقدام در سال ۱۳۱۷ سازمان پرورش‌افکار تأسیس شد. این سازمان دارای‌کمیسیون‌های مطبوعات، کیت کلاسیک، سخنرانی، نمایش‌های رادیویی و موسیقی بود. در پنجم اردیبهشت ۱۳۱۹ اولین فرستنده‌رادیویی در ایران در محل بی‌سیم در جاده قدیم شمیران افتتاح شد. از سال ۱۳۱۹ رادیو تهران در ۲۴ ساعت فقط ۸ ساعت برنامه اجرا می‌کرد که شامل اخبار، موسیقی ایرانی، گفتار مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی بود. در سال ۱۳۲۲ رادیو تهران بخش دیگری به‌تعداد بخش‌های قبلی خود افزود و صبح‌ها نیز برنامه آن سه ساعت افزایش یافت‌. در سال ۱۳۲۴ برای روزهای تعطیل نیز برنامه‌هایی‌ مدون پخش می‌شد. در بدو تأسیس، رادیو تهران که دارای دو فرستنده یکی برای موج متوسط و دیگری برای موج‌کوتاه بود، برای پخش برنامه‌های خود از یک استودیو در محل اداره بی‌سیم استفاده می‌کرد. در سال ۱۳۲۷ یک فرستنده در اختیار رادیو قرار گرفت و یک استودیوی کوچک در میدان ارگ برای پخش اخبار ساخته شد. در سال ۱۳۳۶ نام «رادیو تهران» به «رادیو ایران» تبدیل و بعدها در جنب رادیو ایران فرستنده دومی به نام رادیو تهران نیز شروع به کار کرد که در آغاز امر تنها موسیقی از آن پخش می‌شد. اداره رادیو در بدو تأسیس به اداره کل انتشارات و تبلیغات به مدیریت دکتر عیسی صدیق اعلم، استاد دانشگاه واگذار شد. اهداف و وظایف این اداره عبارت بودند از: تعیین سیاست و خط‌مشی رادیو، توسعه فرهنگ عمومی و آشنا کردن مردم به‌اصول زندگی نوین، توجه به وحدت ملی، مبانی ملیت و حفظ استقلال، شرح تحولات کشور، رعایت کامل سیاست دولت در انتشار اخبار، تأسیس مدرسه برای تربیت خطیب، قصه‌گو، شاهنامه‌خوان، نصب رادیو و بلندگوی عمومی در مرکز شهر، تأسیس مدرسه هنرپیشگی. اولین کسانی که در رادیو مشغول شدند از میان فرهنگیان و هنرمندان شایسته و با ذوق انتخاب و از سایر وزارتخانه‌ها به اداره کل‌ انتشارات و تبلیغات منتقل شدند. محمد حجازی ملقب به مطیع‌الدوله «نویسنده و داستان‌نویس‌» عبدالرحمن فرامرزی «نویسنده و مدیر روزنامه کیهان‌» حسینقلی مستعان «داستان‌نویس‌» ابوالقاسم پاینده «نویسنده‌» ابوالقاسم اعتصام‌زاده و مشفق همدانی «مترجم‌» برای تعیین خط مشی و سیاست رادیو، شورای‌عالی انتشارات بر پا شد که اعضای آن‌عبارت بود از: علامه محمد قزوینی، محمدعلی فروغی «ذکاءالملک‌» دکتر قاسم غنی، دکتر علی‌اکبر سیاسی «رئیس دانشگاه تهران‌» دکتر رضازاده‌شفق، دکتر محمود افشار و استاد علینقی وزیری. مسئول تهیه و پخش اخبار رادیو، خبرگزاری‌ پارس بود، که روزگاری آژانس پارس نام داشت‌. در ابتدای کار، آژانس پارس اخبار روزنامه‌ها را قیچی می‌کرد و به‌دست گویندگان رادیو می‌داد. اما رفته رفته، پس از پنج سال، این آژانس به‌یک‌ خبرگزاری جدی تبدیل شد که علاوه بر تهیه و پخش اخبار رادیویی، هر روز چهار شماره بولتن صبح و عصر از اخبار ایران و جهان تهیه می‌کرد و به رایگان در اختیار روزنامه‌ها قرار می‌داد. گزارش‌های رادیویی نیز یا از طریق فرستنده سیار به‌طور زنده پخش می‌شد یا جریان رویداد، روی نوار، ضبط و در بخش اخبار از رادیو پخش‌ می‌شد. اخبار خارجی از طریق تله تایپ «دستگاه خودکار خبرگیری‌» که نقش خبرنگار را بازی می‌کرد، دریافت و سپس توسط مترجمان در مدت کوتاهی ترجمه و برای تنظیم خبر رادیویی تحویل سردبیر اخبار می‌شد. پس از تنظیم‌ رادیویی، توسط مسئولان خبرگزاری کنترل و برای پخش به استودیوی رادیو ایران تحویل می‌شد.