زوال تدریجی حافظه

همدلی| محمد ایمانوردی: «پدر» یک فیلم سینمایی در ژانر درام، محصول سال 2020 میلادی و به کارگردانی «فلوریان زلر» است. این فیلم توانسته است در مراسم اسکار سال 2021 در شش بخش نامزد دریافت جایزه شود که ازجمله مهم‌ترین آنان: نامزد بهترین فیلم سال، بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل زن اشاره کرد.فلوریان زلر که این فیلم را از روی نمایشنامه‌ای به قلم خودش اقتباس کرده و ساخته است، داستان پیرمردی (با بازی آنتونی هاپکینز) را روایت می‌کند که دچار بیماری آلزایمر شده است. این پیرمرد که توسط دخترش (با بازی اولیویا کولمن) نگهداری می‌شود، سعی در مقابله با این بیماری را دارد.
فیلم‌های زیادی در رابطه با افرادی که دچار بیماری آلزایمر می‌شوند در سینما ساخته‌شده است اما نکته قابل‌توجهی که فیلم پدر را از دیگر فیلم‌هایی که به این موضوع می‌پردازند، جدا می‌کند، فرم روایی داستان است. فیلم‌ساز با انتخاب یک زاویه دید اول‌شخص و محدود به شخصیت «آنتونی» مخاطب را وارد ذهن آشفته‌ این پیرمرد می‌کند. خط روایی داستان به‌گونه‌ای است که یک بیمار آلزایمری جهان پیرامونش را می‌بیند. آنتونی در طول فیلم اشخاصی را می‌بیند که نمی‌شناسد، او گاهی دخترش را با دیگری اشتباه می‌گیرد، حرف‌های دخترش را فراموش می‌کند و پس‌وپیش می‌شوند و دیگر مواردی که فیلم، مخاطب را در جایگاه ذهن آنتونی قرار می‌دهد و همین امر باعث ایجاد یک رابطه عاطفی و همذات‌پنداری هرچه بیشتر مخاطب با شخصیت آنتونی می‌شود. فیلم با لحن رئال خود از این ماجرا به‌هیچ‌وجه به دنبال دلسوزی و ایجاد ترحم مخاطب با کاراکتر اصلی نیست بلکه می‌گوید راه فراری برای این بیماری وجود ندارد و باید با تمام تلخی‌ها و مشکلاتش آن را قبول کرد. این موضوع را حتی می‌توان در نحوه تصویربرداری و در قاب گرفتن شخصیت آنتونی مشاهده کرد. به‌طور مثال در فیلم هیچ‌گاه دوربین فیلم‌ساز به آنتونی نزدیک نمی‌شود و همیشه فاصله‌ خود را با او حفظ می‌کند.
نمی‌توان درباره‌ فیلم پدر نوشت و از نقش‌آفرینی بی‌نظیر آنتونی هاپکینز سخن نگفت. از بازماندگان نسل غول‌های هالیوودی که اکنون در 83 سالگی به‌سر می‌برد، یک‌تنه بار فیلم را به دوش می‌کشد و تا ثانیه آخر و نمای آخر این وظیفه را به زیبایی انجام می‌دهد. او با تمام اجزای صورت و بدنش بازی می‌کند و به‌خوبی پیرمردی مغرور اما تنها را به تصویر می‌کشد. هاپکینز قدم‌به‌قدم زوال عقلی خود را نمایان می‌کند تا جایی که دیگر به فروپاشی کامل می‌رسد و همچون کودکی خردسال در آغوش پرستارش گریه می‌کند.
فیلم پدر با یک فیلم‌نامه ساده ولی فرم روایی متفاوت و گروه بازیگری قدرتمند، تبدیل به یکی از بهترین فیلم‌های سال 2020 می‌شود.