صداوسیما و شنا بر خلاف جریان آب
گاندوسازان، به پایان بازی امید بستهاند
همدلی| محسن رفیق: با هر چه بازتر شدن پنجرههای جدید در گفتوگوهای برجامی، ساز مخالف صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران هم، نوای پر طنینتری به خود گرفته است. در این روند، سیاستهای رسانه ملی، ابایی از حرکت برخلاف منافع ملی نداشته و بیپروا به تریبون قدرتمندی برای جولان مخالفان دولت تبدیل شده است.
هیجان غیر قابل وصف صداوسیما در سرکوب و وارونه نشان دادن روند مثبت مذاکرات جدید هستهای تا به آنجا افزایش پیدا کرده است که در این مسیر از کنایه و ابراز غیرمستقیم رسانهای نیز عبور کرده و بسیار صریح و بیپرده، سرکوب سیاست مقامهای رسمی کشور را در این زمینه و در قالب سریالهایی چون گاندو و همچنین مستند «پایان بازی»، نشانه رفته است. نکته اصلی اما اینجاست که این مخالفتهای سیاسی و جناحی از تریبون رسمی نظام جمهوری اسلامی در حالی مطرح میشود که قاعدتا تیم مذاکرهکننده با کسب شرایط و مجوزهای لازم و البته به نمایندگی از نظام در حال گفتوگو با طرفهای خارجی هستند.
در روزهای گذشته علاوه بر شبکههای مختلف صداوسیما که به نظر میرسد مدیریت افکار عمومی در راستای منافع انتخاباتی جناح مخالف دولت را عهدهدار شدهاند، شبکه انگلیسیزبان وابسته به این سازمان یعنی «پرستیوی» نیز با ابهامآفرینی در انتشار خبرهای مرتبط با نشستهای برجامی، از هیچگونه تلاشی در جهت تخریب افکار حیطه بینالملل و به منظور وارونه نشان دادن نتیجه مذاکرات دریغ نمیکند.
این شبکه در هفته گذشته بارها به نقل از منابع به اصطلاح آگاه و نزدیک به تیم مذاکرهکننده در وین، به انتشار خبرها و ادعاهایی مبادرت کرده که هم از سوی وزارت خارجه و هم از سوی سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه تکذیب شده است، تا آنجا که اصرار این رسانه در بیاهمیتی به ملاحظات ملی، شبههآفرینی و انتشار خبرهای نادرست از مذاکرات وین باعث بروز واکنشهای متعددی شده است.
در همین زمینه عباس عراقچی سهشنبه گذشته و بعد از پایان دور جدید مذاکرات در وین، در واکنش به انتشار خبری نادرست از محتوای مذاکرات در پرستیوی به نقل از منابع خبری وین، یکبار دیگر آن را تکذیب کرد. رئیس تیم مذاکره کننده ایران در وین در پیامی توئیتری نوشت: «نمیدانم منبع مطلع پرستیوی در وین کیست، اما هر که هست اصلا مطلع نیست.» پیش از این سخنگوی وزارت خارجه نیز در واکنش به همین دست خبرسازیهای جعلی تأکید کرده بود که اخبار مربوط به مذاکرات باید تنها از وزارت خارجه و منابع رسمی دنبال شود.
صداوسیما در اقدامی دیگر، پس از پایان مذاکرات وین در سهشنبه گذشته و بعد از پایان بازی تیم فوتبال پرسپولیس در رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا، بدون اعلام قبلی مستندی را با عنوان «پایان بازی» پخش کرد و از طریق آن به مانند گذشته، ادعاهای اثبات نشدهای را علیه تیم مذاکره کننده و وزارت خارجه مطرح کرد. پس از آن بود که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری در واکنش به این اقدام صداوسیما درتوئیتی نوشت: «حمله به تیم مذاکرهکننده و دکتر ظریف در شرایطی که در حال مذاکراتی تا این حد حساس هستیم، مثال شلیک به پای خود است. رقابت انتخاباتی به هر قیمتی، سیاست نیست. به مصالح ملی ایران فکر کنید و صبور باشید.»
در همین حال وزارت خارجه در واکنش به این اقدامات تخریبی علیه تیم مذاکراتی وین در بیانیهای اشاره کرد: «برخی براین گمانند که موفقیت در احیای برجام و کاهش فشارهای تحریمی، دارای اهداف انتخاباتی است، درحالی که بارها این امر تاکید شده که رفع موانع تحریمی مردم بزرگ ایران وظیفه حیاتی هر شخصی است که مسئولیت دارد. ضمن اینکه رفع تحریمهای مردم، صاف کردن جاده برای دولتمردانی است که انشاءالله در چند هفته آینده با رای قاطع و با حضور گسترده ملت آگاه و تاریخساز انتخاب خواهند شد. از طرفی برخی دیگر تصور میکنند که احیای برجام به معنای دوستی ایران و ایالات متحده است و این روایت سادهلوحانه را ترویج میکنند که برجام محملی برای بازگشت آمریکا به ایران است؛ حال آنکه متن برجام همانطور که همواره تأکید شده چیزی بیش از توافق برای حل یک تنش پرهزینه در پرونده هستهای و رفع تحریمها نیست و در بهترین حالت، مدیریت تخاصم در یک موضوع خاص است، و نه معاهده اخوت میان ایران و آمریکا.»
در همین حال رئیس جمهور حسن روحانی نیز در آخرین جلسه هیأت دولت و در واکنش به ابن نوع اقدامهای صداوسیما،گفت:«این مستندهای باد کرده در دست سازندگان چیز جدیدی نیست، اما باید دید که آیا آورده انتخاباتی هم برای جناح وصل شده به صداوسیما خواهد داشت؟»
سیاستهای شتابزده صداوسیما در این زمینه با واکنشهای بسیاری روبهرو شده است. حسامالدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهوری هم در رشته توئیتی به برنامه جدید صداوسیما علیه دولت و تیم مذاکره کننده هستهای واکنش نشان داد و نوشت: «اعتدال، بیطرفی در نبرد حق و باطل نیست چرا که حق، عین عدل است و باطل چیزی جز افراط و تفریط نسبت به حق نیست. جوجههای نفوذی را آخر بازی میشمارند. لطفا منبع مطلع را مطلع بفرمایید.»
خبرگزاری ایرنا هم در گزارشی به همین موضوع اشاره کرده و نوشت:«آیا باورتان میشود، جریانی لانه کرده در رسانه ملی، چنین وقیحانه در حال خنجر زدن از پشت به تیم مذاکرات در وین است و از دریچه تنگ نگاه سیاسی و محفلی خود، تلاش دارد مذاکراتی را که با اجازه و تأیید رهبری نظام در حال انجام است و شواهد نشان میدهد به زودی نتایج روشن و ارزشمندی برای مردم و کشور خواهد داشت را هدف بگیرد؟»
این خبرگزاری در گزارش خود اضافه کرده است:«شبکه سه سیما که مخاطبانی عمدتا جوان دارد، با هدف انتقام از رفتار مردم و جوانان در دو انتخابات گذشته ریاست جمهوری، شادی آن روزها را به تمسخر میگیرد و ناامیدی و یأس را آنهم در آستانه انتخابات و در جهت کاهش مشارکت مردمی به جامعه و جوانان پمپاژ میکند. گویی، همپای مخالفت صهیونیستها و تلاش سنگین آنان برای شکست مذاکرات احیای برجام و در هیاهوی نفوذ دشمن در حساسترین مراکز کشور، جریانی در دل صداوسیما لانه کرده و با تکرار ادعاهای پوچ و مزورانه، این گونه در تلویزیون جمهوری اسلامی جولان میدهد.»
در همین زمینه علیرضا معزی، معاون ارتباطات دفتر ریاستجمهوری، در آخرین توئیت خود به پخش یک برنامه از صداوسیما در جهت تخریب برجام و همچنین تمسخر شادی مردم به دلیل پیروزی روحانی در انتخابات و امضای برجام در سال ۱۳۹۴ اشاره کرد. او تاکید کرد:«رسانه ملی، پس از ظهور کلابهاوس، به شدت آزرده و معترض بود که چرا تا وقتی آنها هستند، پلتفرمی خارجی باید میزبان بیطرف گفتوگوهای شهروندان باشد. لااقل برای نمایش هم که شده، ادای بیطرفی و فراگیر بودن را درآورند.»
سعید شریعتی، فعال سیاسی اصلاحطلب نیز در گفتوگو با برنا در خصوص تفرقهافکنیهای صداوسیما در ارتباط با برجام گفت: «اینها گمان میکنند نتایج موفقیت در وین اگر تبدیل به رأی شود به سبد رأی حامیان روحانی میرود و در سبد مخالفان داخلی برجام جای نمیگیرد. لذا شروع به ایجاد اخلال، سنگاندازی و بحثهای حاشیهای و توهین به دولت و تیم دیپلماسی میکنند. من نمیفهمم دقیقا اینها از منافع ملی چه میدانند و تصورشان از منافع ملی چیست که چنین اشتباه بزرگی میکنند؛ فکر میکنند که از این نمد برای خودشان میتوانند، کلاهی داشته باشند.»
محمد مبین مدیرعامل خبرگزاری برنا نیز در توئیتی نوشت: «به احیای برجام خیلی نزدیک شدهایم، دلیل آن هم اینکه صداوسیما بدترین نوع تخریبها علیه روحانی و ظریف را کلید زده، این یعنی تحریمها در حال رفع است و رسانه ملی دردش گرفته.» سیامک رحمانی روزنامهنگار نیز معتقد است:«مستند پایان بازی، حمله گازانبری مجدد به برجام، ظریف و تیم دیپلماسی کشور است. ایران به توافق دوباره نزدیک شده و کاسبان تحریم به دست و پا زدن افتادهاند.»