آموزگاری برای تمام فصول

هر سرزمین به پشتوانه داشته‌ها و دارایی‌های مادی و معنوی خود هویت و شناسنامه وجودی خود را همچون تابلویی تمام رُخ به نمایش می‌گذارد تا بدین گونه پیشینه‌،‏‌ نام‌ها و یادها را در صندوقچه تاریخی خود ثبت کرده و چراغ و نقشه راهِ نسل‌های آینده آن سرزمین باشد. در این میان؛ ایران، نامداران و بزرگان بی‌شماری را در عرصه‌های گوناگون در گهواره خویش پرورانده که آوازه و پرتوی نورشان همواره و تا همیشه، چراغ هدایت پویندگان این سرزمین است. یکی از نام‌آوران نیکو سرشت که با اندیشه‌های تابناکش در دنیای ادبیات و سخنوری طرحی نو درانداخت و قله‌های رفیع اخلاق و انسانیت را در کلام در نوردید؛ «سعدی شیرازی» است. مشرف الدین مصلح بن عبدالله متخلص به «سعدی»؛  فصاحت و بلاغت و شیوایی سخن را به چنان مرتبه‌ای ‏‌از عظمت رساند که هیچ کس را یارای دست یازیدن بدان نیست و می‌توان گفت پیشاپیش گوی بلاغت را از آیندگان هم ربود. «سعدی شیرازی‌»‏‌ بی‌‏‌گمان بزرگترین و برجسته‌ترین معلم مکتب اخلاق و انسانیت است که آفاق و اَنفُس را در نوردیده و با پند و اندرزهای حکیمانه‌اش که زبان گویای شاعر است همگان را به صلح و دوستی و عشق راهبری کرده است. شیخ اَجل سعدی شیرازی اندیشه‌هایش را آزاد و رها و بی‌‏‌هیچ نقابی در ‌«‏‌ بوستان »‏‌ عشق، که سرشار از فضایل و مکارم انسانی است جولان داد تا با نظمی از دلدادگی به ‌«‏‌گلستان‌»‏‌  معرفت و آرایش سخن برسد و این گونه ‌«‏‌نظم‌»‏‌ و ‌«‏‌نثر‌»‏‌  را که بخشی از مهارت‌های ذاتی و خدادادی اوست به منصه ظهور رساند. در این میان ذوق لطیف و احساسات شورانگیز وی همچون اسب تازی بر دشت بیکران عارفانه‌ها و عاشقانه‌ها؛ گاهی در زمین و گاهی بر آسمان یکه‌تازی می‌کند تا روان‌ترین ‌«‏‌غزلیات‌»‏‌ را در تاریخ ادبیات ما بیافریند. بی‌‏‌گمان جایگاه و منزلت سعدی در گروه‌های مختلف جامعه به گونه‌ای ‏‌است که عوام و خواص هر یک به نسبتِ داشته‌ها و توانمندی‌ها و درک خود؛  برداشتی از کلامش کرده و کامشان  را به حلاوت سخنش شیرین می‌کنند و مهمتر این که  او را در کنار خود و از خود می‌دانند تا جایی که بسیاری از آثار وی به صورت ضرب‌المثل رواج یافته که این خود نشان از صداقت در گفتار اوست و همان گونه از دل برآمده، لاجرم بر دل‌ها نشسته است. نمونه‌هایی از هزاران گفتار که به صورت ضرب المثل در آمده است:‌«‏‌ادب از که آموختی، از بی‌‏‌ادبان‌»‏‌. ‌«‏‌ترسم نرسی به کعبه‌ای ‏‌اعرابی، این رَه که تو می‌روی به ترکستان است »‏‌. ‌«‏‌و  آن را که حساب پاک است، از محاسبه چه باک است‌»‏‌.