ورود قاچاقچیان به بازار کرونا

همدلی|  کلاف سردرگم خرید، توزیع و فروش واکسن کرونا در ایران هر روز پیچیده‌تر می‌شود. خبرهای ضد و نقیضی که از مسئولان ستاد ملی مبارزه با کرونا، وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو به گوش می‌رسد علاوه بر این‌که نشان‌دهنده عدم هماهنگی است، گویی که دارد با روح و روان مردم در روزهایی که بالای چهارصد نفر به‌دلیل ابتلا به‌کرونا جان خود را از دست می‌دهند، بازی می‌کند. طوری‌که گاهی خبر از سوءاستفاده از حداقل واکسن‌های موجود شنیده می‌شود و گاهی گفته می‌شود واکسن با قیمت آزاد به‌فروش می‌رسد، حتی بعد از تکذیب یک‌بار دیگر چنین ایده‌ای از طرح مسئولین مطرح می‌شود.

تکرار اختلاس در واکسن!

حالا در شرایطی که واکسن‌های کرونا در ایران بسیار محدود است و همین تعداد اندک جواب‌گوی اولویت‌های برنامه‌ریزی شده برای دریافت واکسن نیست، خبرهایی از سوء استفاده در تزریق واکسن دائم شنیده می‌شود. آن‌طورکه ایرنا گزارش داد مهدی کرامتی، فرماندار شهرستان اسفراین دراین‌باره گفته که «موسس یک مرکز نگهداری سالمندان برخلاف اولویت‌بندی سند ملی واکسیناسیون کرونا، سه نفر از اعضای خانواده‌اش را که ارتباط زیادی با سالمندان این مرکز نداشتند، در فهرست تزریق قرار داد و آنها نیز از واکسن ویژه مراکز نگهداری سالمندان استفاده کردند.»
با این وجود ایلدر آبادی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی اسفراین ضمن تکذیب این خبر با بیان این‌که «مطابق سند ملی واکسیناسیون سالمندان و کارکنان مراکز نگهداری سالمندان می‌توانند واکسن کرونا دریافت کنند.» روز گذشته به صدا و سیمای مرکز خراسان رضوی گفت: «مسئول مرکز نگهداری سالمندان در این شهرستان واکسن کرونا را دریافت کردند که پس از بررسی اولیه مشخص شد این افراد جزء کارکنان همان مرکز بودند که تماس مستقیم با این سالمندان نداشتند.»
این اظهار نظر رئیس علوم پزشکی اسفراین درحالی‌ست که فرماندار و رئیس ستاد کرونای این شهرستان معتقد است: «اگرچه خانواد مدیر موسس مرکز نگهداری سالمندان شهرستان اسفراین از لحاظ بیمه‌ای جزء کارکنان این مرکز محسوب می‌شوند، ولی مواجهه مستقیم با سالمندان نداشته و کارهای فرعی شامل خرید مایحتاج مرکز را انجام می‌دهند. از نظر ما اقدام این مرکز سوءاستفاده از سند واکسیناسیون کرونا است و تخلف احتمالی کلیه عوامل مرتبط درحال رسیدگی است که پس از قطعیت با تمام متخلفان احتمالی در این ارتباط نیز برخورد می‌شود. پرونده تخلف این مرکز سالمندان در اسفراین از طریق مراجع مرتبط درحال پیگیری است. اداره بهزیستی، معاونت بهداشت دانشکده علوم‌پزشکی و کلیه کسانی در این تخلف قصوری داشتند، برخورد خواهد شد.»
ناگفته نماند مدتی قبل هم در شهرهای آبادان و علی‌آبادکتول (گلستان) تعدادی از کارکنان شهرداری در این شهرها در اقدامی خلاف مقررات سند ملی واکسیناسیون به‌جای پاکبانان واکسن کرونا دریافت کرده بودند.

 قاچاق واکسن کرونای شرکت فایزر به ایران!

اما چالش دیگری که این‌بار نه درباره توزیع واکسن‌های وارداتی بلکه درباره واردات واکسن مطرح شد موضوع ورود واکسن‌های ساخت شرکت فایزر به ایران بود. روز گذشته تصاویری در فضای مجازی دست‌به‌دست شد که نشان می‌داد محموله‌ای حاوی واکسن کرونای شرکت فایزر-بیوان‌تک در ایران وجود دارد. با این وجود کیانوش جهان‌پور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در واکنش به انتشار فیلمی از وجود واکسن فایزر در ایران به صدا و سیما گفت: «آنچه در فیلم مشخص است نوار بسته‌بندی پست بین‌المللی شرکت دویچه پست موسوم به DHL است که این شرکت در حال حاضر هیچ محموله‌ای به ایران ارسال نمی‌کند. این احتمال وجود دارد که اگر این فیلم داخل ایران ضبط شده باشد شاید محموله به یکی از کشور‌های همسایه ما پست و سپس به طور قاچاق وارد کشور شده باشد.»
این گفته جهان‌پور که احتمالاً این واکسن به‌صورت قاچاقی وارد ایران شده است نشان‌دهنده امکان وجود واکسن در بازار سیاه است واحتمالاً باید روزهای آینده از جایی مانند ناصرخسرو خبرهای بیشتری درخصوص واکسن کرونا شنیده شود.

 تایید و تکذیب فروش آزاد واکسن کرونا!

از دیگر مسئله‌های پیرامون واکسن کرونا در ایران فروش آزاد این واکسن و تایید و تکذیب‌های آن است. چند روز قبل فایل صوتی از علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا منتشر شد که در آن به امکان فروش واکسن‌های وارداتی توسط شرکت‌های خصوصی اشاره کرد، مسئله‌ای که بلافاصله واکنش جهان‌پور، سخنگوی سازمان غذا و دارو را به‌همراه داشت. او به‌رسانه‌ها گفت: «واکسیناسیون در چارچوب سند ملی واکسیناسیون علیه کووید19 به‌صورت رایگان تا رسیدن به‌نقطه هدف یعنی ایمنی جمعی ناشی از واکسیناسیون انجام خواهد شد و وزارت بهداشت هرگونه سیاست موازی یا دورزدن این برنامه ملی تحت هر عنوان اعم از پرداخت هزینه واکسن را که ناقض برنامه ملی واکسیناسیون باشد تکذیب می‌کند. هر واکسن مجاز از هرجا وارد یا تولید شود، توسط وزارت بهداشت خریداری و در چارچوب برنامه واکسیناسیون ملی علیه کووید19 به‌صورت رایگان توزیع و تلقیح خواهد شد.»
این درحالی‌ست که تنها یک روز بعد از واکنش جهان‌پور، دیگر عضو سازمان غذا و دارو صحبت از فروش آزاد واکسن کرونا کرد. سیدحیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل این سازمان در گفت‌و‌گویی با ایلنا بیان کرد: «الان واکسن را به شکل رایگان تزریق می‌کنیم و اولویت‌بندی را نیز وزارت بهداشت اعلام می‌کند که اول چه گروه‌هایی واکسینه شوند، اما شاید افرادی باشند که در این اولویت‌بندی‌ها جایی نداشته باشند و بخواهند واکسن را زودتر تزریق کنند، از همین رو ما به‌شرکت‌ها گفتیم تا واکسن را وارد کنند تا بعد به‌شکل پولی در داروخانه‌ها به‌فروش برسد. بنابراین آن افرادی که برای تزریق واکسن عجله دارند و نمی‌خواهند طبق اولویت‌بندی ما پیش بروند، می‌توانند خارج از اولویت به داروخانه مراجعه کنند و واکسن بخرند.»
درهمین رابطه به‌گزارش باشگاه خبرنگاران، ناصر ریاحی، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی، روز گذشته عنوان کرد: «۳شرکت خصوصی تاکنون برای واردات واکسن کرونا مجوز گرفته‌اند. حجم خرید ۶میلیون دوز است که از شرکت‌های آسترازنکا سوئد و اسپوتنیک روسیه صورت گرفته است. بخش خصوصی این واکسن‌ها را در اختیار ستاد ملی مقابله با کرونا قرار می‌دهد. شرط بخش خصوصی برای توزیع واکسن بین کارگاه‌های تولیدی این است که کارفرما هزینه تزریق واکسن تک تک کارگران را تقبل کنند و در این خصوص از کارگران ریالی دریافت نشود. هزینه هرکدام از این واکسن‌ها که به‌کمک بخش خصوصی وارد می‌شود، بین ۲۰۰ تا ۲۵۰هزار تومان است.»
از قرار معلوم وضعیت خرید و واردات و توزیع واکسن کرونا در میان صحبت‌ها و اتفاقات ضدونقیض شرایط آشفته‌ای پیدا کرده است که باید منظر روزهای آینده بود.