عالی‌جناب سیاه

سعدالله رحمت‌خواه، معروف به سعدی افشار، بازیگر سرشناس نمایش‌های روحوضی، جمعه ۳۰ فروردین 1392 در منزل شخصی‌اش درگذشت. او بازمانده بازیگران نسل سیاه‌باز در نمایش‌های روحوضی در ایران بود و برای نخستین بار در سال ۱۳۳۰ به روی صحنه رفته بود. در ایران بیشتر مردم آقای افشار را با بازی در نقش سیاه در نمایش‌های سیاه‌بازی می‌شناسند. متولد ۱۳۱۳و تا ششم ابتدایی درس خوانده بود. با گرفتن نقشی کوچک در تئاتری از اسماعیل مهرتاش وارد تئاتر حرفه‌ای شد و با چندین سیاه‌باز معروف تئاترهای لاله‌زار از جمله مهدی مصری، حسین یوسفی، ذبیح‌الله ماهری و رضا عربزاده همکاری داشت. سعدی افشار با پایه‌گذاری یک گروه تئاتری، مدت‌ها در سالن تئاتر نصر به هنرنمایی پرداخت. این سالن چند سال پیش تعطیل شد. کتاب «عالیجناب سیاه» که به بیان «زندگی و خاطرات سعدی افشار» می‌پردازد، در ۱۳۶ صفحه توسط خانم «لاله عالم» به نگارش درآمده و نشر «پوینده» آن را چاپ کرده است،  لاله عالم با اشاره به این‌که کتاب «عالیجناب سیاه» بیوگرافی «سعدی افشار» از زبان خود اوست، گفته است: «من در این کتاب با خود عهد کردم امانت‌دار خوبی باشم و گفته‌های سعدی افشار را صادقانه امانت‌داری کنم. در کتاب بخش‌های توصیفی نیز وجود دارد که خودم با مطالعه روی نمایش‌های سنتی آن را نوشته‌ام». مرتضی احمدی در وصف شرح حالش نوشته بود:«سعدی افشار پدیده هنر تخت حوضی است. دریغا که این زبده هنرمند مردمی در غوغا و هیاهوی بی‌هنران به کنجی گریخته، بسته لب مانده و در نداری و تنگدستی تنهای تنهاست.»