جزئیات حادثه در نطنز

همدلی| محسن رفیق: حادثه در سایت ‌‌غنی‌سازی نطنز،‌ بار دیگر خبرساز شد. همزمان با معرفی رادیوداروهای جدید در روز ملی فناوری هسته‌ای و همچنین شنیده شدن پالس‌‌های مثبت از نشست‌‌های چند جانبه هسته‌ای، شبکه توزیع برق تاسیسات ‌‌غنی‌سازی نطنز (مجتمع غنی‌سازی شهید احمدی روشن) در بامداد روز یکشنبه دچار حادثه شد و برق این سایت هسته‌ای را با قطعی مواجه کرد. این حادثه تنها یک روز پس از اعلام راه‌اندازی دوباره «مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته» نطنز رخ داد و بار دیگر نگاه‌‌ها را متوجه عملیات‌‌های خرابکارانه اسرائیل کرد؛ سلسله عملیاتی که می‌توان آن‌‌ها را در ادامه حمله به کشتی ایرانی ساویز و در نهایت ایجاد اختلال در روند مذاکرات برجامی تلقی کرد.
بهروز کمالوندی در گفت‎وگو با ایسنا ضمن تایید خبر وقوع حادثه در تاسیسات هسته‌ای نطنز، اعلام کرد: «حادثه‌ای در بخشی از قسمت‌های برق سایت نطنز داشتیم که موجب قطع برق در آنجا شد. البته هنوز علت این حادثه را نمی‌دانیم و باید بررسی کنیم. خوشبختانه هیچ تلفات و آلودگی هم نداشتیم. علت این حادثه در دست بررسی است که متعاقبا اعلام می‌کنیم.» کمالوندی در پاسخ به این سوال که علت این حادثه آسیب دیدن تجهیزات بوده است یا خرابکاری؟ پاسخ داد:«در حال حاضر اطلاعات بیشتری نداریم.»
این در حالی است که ساعاتی پیش از این حادثه، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در برنامه نگاه یک صدا و سیما، با اشاره به دستاوردهای هسته‌ای که همه ساله در سالروز ۲۰ فروردین اعلام می‌شود، حادثه تیرماه گذشته در سایت هسته‌ای نطنز را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد:«سالن مونتاژ سانتریفیوژ ما را دشمن منفجر کرد، ولی باز نایستادیم و سالنی جدید ساختیم که در دل کوه و نزدیک نطنز است. در حال کار هستیم که سالن‌های حساس را به دل کوه ببریم و امیدواریم سالن‌های مورد نظر سال آینده در دل کوه آماده شود و این تاسیسات را به آنجا منتقل کنیم.»
در همین حال محمدصالح جوکار نماینده مردم یزد روز گذشته در نشست علنی مجلس و در تذکر شفاهی خطاب به هیات مذاکره کننده با گروه ۱+۴ گفت:«دوباره شاهد حادثه‌ای در تاسیسات نطنز بودیم و همزمان تیم مذاکره کننده ما در وین در حال مذاکره است. دوباره اعتمادی دیگر و باز ضربه و خیانتی دیگر.» این نماینده مجلس با اشاره به این‌که همزمانی این حادثه با مذاکرات برجام، نشانه خنجر زدن با لبخند است، ادامه داد: «آیا تجربه برجام کافی نیست؟ دولت باید سیاست‌‌های کلی نظام و رهنمودهای مقام رهبری را در دستور کار قرار دهد و از این سیاست‌‌ها کوتاه نیاید. اصل بحث، برداشته شدن تحریم‌‌های ظالمانه و راستی‌آزمایی دقیق است.» در این جلسه، علی نیکزاد که ریاست جلسه علنی را برعهده داشت، در پاسخ به این تذکر جوکار گفت: «تذکر شما وارد است و امروز نیز در این خصوص نشستی برگزار می‌شود. نمی‌توان با نگاه به بیرون مشکلات درون کشور را حل کرد. باید با تولید قدرت، اقتدار مردم را حفظ کنیم.»
همزمان مالک شریعتی نیاسر، نماینده تهران در مجلس و سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس ایران، در واکنش به این حادثه در حساب توئیتر خود نوشت: «این اتفاق در سالگرد روز ملی فناوری هسته‌ای و در خلال تلاش ایران برای وادار کردن غربی‌‌ها به لغو تحریم‌ها بسیار مشکوک به خرابکاری و نفوذ است.» شریعتی نیاسر همچنین در این پیام تاکید کرد که از طریق مجلس در حال پیگیری ابعاد و جزئیات این موضوع هستیم.
در همین حال رسانه‌های صهیونیستی مدعی شدند که اختلال در شبکه توزیع برق تاسیسات هسته‌ای نطنز در ایران در نتیجه حمله سایبری اسرائیل بوده است، ادعایی که البته هنوز از ظرف ایران تایید نشده است. در این زمینه روزنامه اسرائیلی جروزالم‌پست گزارش داد که اتفاقی که در تاسیسات نظنز افتاده، حادثه نبوده و خسارات آن بسیار سنگین‌تر از آن است که مقام‌های ایران می‌گویند. این روزنامه به نقل از گزارش‌هایی نوشت: «به نظر می‌آید که این واقعه در اثر حمله سایبری رخ داده که احتمالا اسرائیل در آن نقش داشته است.»
هم‌زمان آویو کوخاوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل نیز روز گذشته به گزارشگر این روزنامه گفت: «عملیات‌های ارتش اسرائیل در سرتاسر خاورمیانه از چشم دشمنان پنهان نیست و آنها گام‌های خود را محتاطانه و با در نظر گرفتن اقدامات ما بر می‌دارند.» کوخاوی همچنین بدون نام بردن از ایران گفت:«به لطف عملیات‌های پیچیده و پیشرفته، سال گذشته یکی از امن‌ترین سال‌ها برای شهروندان اسرائیل بوده است.»
شبکه دولتی «کان» اسرائیل نیز روز گذشته خبر داد که حادثه در تاسیسات اتمی نطنز، کار اسرائیل و نتیجه حمله جدید سایبری این کشور به ایران بوده است. این شبکه منبع خبر خود را اعلام نکرد، ولی در توضیح این حادثه یادآوری کرد که کارگزاری «ویروس رایانه‌ای استاکس‌نت» در آغاز دهه گذشته، کار اسرائیل بوده و موجب اخلال جدی در کار سانتریفیوژهای نطنز شده است. با این حال موشه یعلون، وزیر دفاع سابق رژیم صهیونیستی درباره حادثه رخ داده در برق تاسیسات نطنز در توئیتی به مقامات این رژیم هشدار داد و نوشت: «امیدوارم از مقامات کسی ذوق زده نشود و مسئولیت این کار را به عهده نگیرد.»
در تیرماه سال گذشته نیز انفجاری در تاسیسات اتمی نطنز رخ داد که مسئولان کشور آن را یک خرابکاری، اعلام کردند. خبر وقوع حادثه در تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز سال گذشته البته با واکنش‌‌های زیادی روبه‌رو شد و از همان زمان گمانه‎هایی درباره عمدی بودن این انفجار مطرح شد. شورای عالی امنیت ملی، یک روز بعد از آن حادثه گفت که علت حادثه را دقیق مشخص کرده اما به دلیل ملاحظات امنیتی، آن را در زمان مناسب اعلام خواهد کرد. روز بعد از انفجار، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی مفصل به نقل از یک مقام اطلاعاتی در خاورمیانه نوشت که یک وسیله انفجاری در سالن بالانس کردن سانتریفیوژهایی که هنوز عملیاتی نشده بودند، نصب و منفجر شده است. این روزنامه احتمال داد این عملیات خرابکاری، توسط عوامل اسرائیلی انجام شده باشد.
در طول ماه‌های گذشته نیز گزارش‌های متعددی درباره احتمال دخالت اسرائيل در انفجار سال گذشته نطنز منتشر شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، نیز آذرماه پارسال با اشاره به انفجار در نطنز گفت که عوامل حادثه نطنز با اتفاقی که برای محسن فخری‌زاده افتاد یکی است و به نظر می‌رسد اسرائیل در این قضایا نقش دارد.
تحرکات خصمانه رژیم صهیونیستی در برابر ایران در حالی این روزها با روندی افزایشی روبه‌رو شده است که به عقیده بسیاری از ناظران سیاسی، دلایل اصلی آن را می‌توان در ارتباط با نزدیک شدن ایران به توافقی دوباره در خصوص برنامه هسته‌ای، ارزیابی کرد. در روند این رویارویی، هفته گذشته نیز یک کشتی ایرانی به نام ساویز در نزدیک سواحل جیبوتی در دریای سرخ مورد حمله قرار گرفت. حادثه‌ای که بر اساس گمانه‌زنی‌های رسانه‌های خارجی از همان ابتدا انگشت اتهام این حمله را متوجه رژیم صهیونیستی کرد که با توجه به نمونه‌‌های پیشین، بسیار محتمل می‌نمود.
فردای آن روز، نیویورک تایمز به نقل از یک مقام آمریکایی این اتهام را تایید کرد و نوشت که رژیم صهیونیستی، آمریکا را از حمله به کشتی ساویز در دریای سرخ مطلع کرده است. از سوی دیگر سخنگوی وزارت دفاع آمریکا مدعی شد که اطلاعی در این باره ندارد و با رد هرگونه نقش نظامیان آمریکایی در این حمله تاکید کرد که هیچ‌یک از نیروهای آمریکایی در حمله به این کشتی نقشی نداشته‌اند. در این میان بنی گانتس وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در واکنش به گزارش نیویورک تایمز گرچه به صورت مستقیم نقش داشتن تل‌آویو در حمله به کشتی ایرانی را نپذیرفت، اما تاکید کرد:‌«تل‌آویو هرجا لازم باشد ورود کرده و از منافع امنیتی خود حفاظت خواهد کرد.» 
در این مورد شبکه سعودی الحدث، گزارش کرد که آسیب وارده به کشتی ایرانی، شدید است و احتمالا اسرائیل عامل حمله به آن باشد. همچنین شبکه کان اسرائیل هم در برنامه خبری خود در شامگاه سه‌شنبه ۱۷ فروردین گفته بود که عامل حمله به کشتی ایرانی درصدد رساندن پیامی خاص به ایران بوده است. این در حالی است که به گزارش ایرنا، فضاسازی رسانه‌ای صورت گرفته پیرامون این حادثه به گونه‌ای رقم خورد که بدون ارائه هیچ سندی ضمن متهم کردن ایران به حمله به شناورهای اسرائیلی، سعی ‌شد تا از این شرارت، اقدامی تلافی‌جویانه ساخته شود.
به هر روی، اسرائیل به وضوح مخالفت خود را با توافق هسته‌ای احتمالی ایران با طرف‌‌های اروپایی و آمریکا اعلام کرده است و در همین حال آمریکا نیز در پی آزرده کردن شریک استراتژیک خود در خاورمیانه نیست. در همین حال لوید آستین وزیر دفاع آمریکا که به تازگی به اسرائیل سفر کرده است، روابط دو کشور را پایدار و استوار توصیف کرده و آن را محور امنیت خاورمیانه خوانده است. او اولین مقام ارشد کابینه جو بایدن است که هم‌زمان با تلاش‌های دیپلماتیک برای احیای توافق هسته‌ای ایران و نگرانی اسرائیل از این مذاکرات به این کشور سفر کرده است. بنی گانتس وزیر دفاع اسرائیل نیز پس از دیدار با آستین،‌ به خبرنگاران گفت که اسرائیل، آمریکا را شریک کامل خود می‌داند و با این کشور از نزدیک همکاری می‌کند تا اطمینان یابد که هرگونه توافق تازه با ایران امنیت منطقه را به خطر نمی‌اندازد و باعث مسابقه تسلیحاتی نمی‌شود.