نقش پهپاد‌ها در آینده خاورمیانه

فرانسیس فوکویاما، نظریه‌پرداز مشهور علوم سیاسی در یادداشتی برای «امریکن پرپس»، اهمیت استفاده از پهپادهای نوین در منازعات منطقه خاورمیانه را مورد بررسی قرار داد. فوکویاما با اشاره به این‌که فضای جهانی توسط پهپاد‌های نظامی تغییر کرده است، یادآور شد که استفاده از این فن‌آوری در خاورمیانه دیگر فقط منحصر به ایالات متحده و اسرائیل نیست و تغییر ماهیت درگیری‌ها در این منطقه، استفاده از آن را توسط سایر کشورهای خاورمیانه، اجتناب‌ناپذیر کرده است.» فوکویاما در این باره معتقد است که پهپاد‌ها روند درگیری‌‌های نظامی را به شکل قابل توجهی تغییر داده‌اند، زیرا نسبتاً ارزان هستند، هدف قرار دادن آن‌ها سخت است و به دلیل نبود خلبان، جان نیروی انسانی را نیز به خطر نمی‌اندازند. بر این اساس، نظامیان در سرتاسر جهان اکنون در چالش هستند تا دریابند که چگونه از خود در برابر پهپاد‌ها دفاع کنند و مشخص نیست چه کسی در مسابقه تسلیحاتی بین پهپاد‌ها و اقدامات متقابل پهپادی پیروز خواهد شد. از نظر این صاحبنظر سیاسی، آخرین جنگ مبتنی بر تانک‌‌های نظامی در طول جنگ ۲۰۰۳ عراق رقم خورده است و نبرد بین کشورها احتمالا دیگر به این گونه نخواهد بود.به گزارش سرویس بین‌الملل پایگاه خبری انتخاب، در بخشی از این یادداشت آمده است: «بازیگر اصلی این تحول در منطقه، کشور ترکیه در دوره رئیس جمهوری رجب طیب اردوغان است. این کشور پهپاد‌های داخلی خود را تولید کرده و در چندین درگیری نظامی اخیر خود در  لیبی، سوریه، جنگ قره باغ بین ارمنستان و آذربایجان و همچنین در جنگ با پ‌ک‌ک در داخل مرز‌های خود، از آنها استفاده کرده است. در این روند، این کشور خود را به یک بازیگر اصلی و قدرت منطقه‌ای با توانایی بیشتری در شکل دادن به نتایج درگیری‌ها در مقایسه با روسیه، چین و ایالات متحده ارتقا داده است.»او در توجیه توانایی نظامی ترکیه در به کارگیری پهپاد‌ها می‌نویسد: «پهپاد‌های جدید ساخت ترکیه می‌توانند ۲۴ ساعت در آسمان بمانند و مأموریت‌های شناسایی و تهاجمی را به خوبی انجام دهند. کارآیی این سلاح‌ها اولین بار در مارس ۲۰۲۰ در خارج از مرز‌های ترکیه در سوریه نشان داده شد؛ جایی که آنکارا به تلافی حمله سوریه و با حمایت روسیه که منجر به کشته شدن ۳۶ سرباز ترکیه شد، حمله ویرانگری به نیرو‌های نظامی سوریه که در حال انتقال به استان ادلب در مرز ترکیه بودند انجام داد. تصاویر ویدئویی نشان داد که آن‌ها خودرو‌های زرهی سوریه را یکی پس از دیگری از جمله بیش از ۱۰۰ تانک، نفربر زرهی و سیستم‌های دفاع هوایی را منهدم می‌کنند. در حمله‌ای دیگر و در ماه مه، پهپاد‌های ترکیه برای حمله به یک پایگاه هوایی در لیبی که توسط نیرو‌های ژنرال خلیفه حفتر مورد استفاده قرار می‌گرفتند استفاده شدند، این حمله با تحمیل تلفات سنگین به نیرو‌های حفتر که می‌خواستند طرابلس را تصرف کنند، پایان یافت. سرانجام، در طول جنگ قره‌باغ در ماه سپتامبر، پهپاد‌های ترکیه که در ارتش آذربایجان علیه ارمنستان استفاده می‌شدند، دست کم ۲۰۰ تانک، ۹۰خودروی زرهی و ۱۸۲ قبضه توپ را منهدم کردند و این مسئله ارمنستان را مجبور کرد که از خاک آذربایجان خارج شود، موضوعی که به یک افتخار ملی در ترکیه تبدیل شد.» او در ادامه بررسی موفقیت نیروهای نظامی ترکیه از قابلیت پهپادی خود، می‌نویسد‌: «ترکیه با استفاده از پهپاد‌ها قصد دارد ماهیت قدرت زمینی را تغییر دهد به گونه‌ای که ساختار‌های موجود نظامی را تضعیف کند. ترکیه به عنوان یک قدرت منطقه‌ای در سال ۲۰۲۰ اقدامات زیادی در این زمینه انجام داده است. این کشور اکنون نتایج سه درگیری را به طور قاطع شکل داده و گفته است که موارد مشابه بیشتری را انجام خواهد داد. ترکیه خود را به طور دائم با هیچ کشوری همسو نکرد. این کشور در لیبی با قدرت‌های سنی مذهب کشور‌های حوزه خلیج فارس مخالفت کرد و همزمان با حمله به نیرو‌های روسی در سوریه با خرید سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ روسیه را در کنار خود قرار داد و علی‌رغم ادامه عضویت در ناتو، از همسویی اهداف خود با واشنگتن امتناع ورزید.»فوکویاما نتیجه این اقدامات ترکیه را مثبت ارزیابی کرده و می‌گوید: «مداخله ترکیه در سوریه، آوارگانی که در استان ادلب پناهنده شده بودند را نجات داد. اگر اسد در بازپس‌گیری این استان موفق می‌شد، یک بحران بزرگ پناهندگی با پیامد‌هایی وخیم برای اروپا ایجاد می‌شد.