نگاهی کلی به کتاب «مکتبهای ادبی ایران و جهان» اثر فیض شریفی
معصومه فتحی ( شاعر و نویسنده) به صورت خلاصه و در حد امکان به معرفی بعضی از عناوین شاخصِ این دو جلد کتاب میپردازیم که مابین این عناوین، سرفصلهای فراوانی در خود کتاب وجود دارد که پرداختن به همه آنها در اینجا نمیگنجد و فقط جهت معرفی توضیحات مختصری در رابطه با چند عناوین شاخص ذکر شده داده میشود. در بخش اول تفسیرهایی درباره آنتولوژی در مکتب ادبی فارسی گفته شده است و مثالهای ذکر شده از آن بسیار تاثیرگذار و با وسواسی خاص انتخاب شده است، چرا که تاثیرپذیری در آنها کاملا مشهود است.
واریزیهای فکریِ آنتولوژی در آثار شاعران پسین قابل تامل است و شیوه مقلد ذهنی را به خوبی در پیش گرفته اند. پیشگفتار ذکر شده در بخشهای ۲و۳ درباره سبک خراسانی جامع است؛ شیوه قلم آن منسجم و به شکل داستانی و جذاب است که خوانندگانِ مبتدی و اهالی ادب را نیز به خود جذب میکند.
مقدمه این بخش چکیدهای است از بایدهای این سبک که جورِ کتابهای قطورِ مرتبط را میکشد و در ادامه آن ۸ شاخصه شعر و نثر سبک خراسانی با مثالهایی صریح ذهن انسان را لمس میکند. شاخصههای فکری، ادبی و عوامل تحول در این سبک جزء وابستههای پسین هستند که به خوبی تشریح شده اند. همچنین در سبک عراقی ویژگیها و شاخصههای این سبک به همراه شاخصههای فکری و جوانب موسیقایی آورده شده است. در بخش نهم نویسنده هنگام پرداختن به موضوع شعر و نثر، در دوران مشروطیت و نیمایی، به خوبی از درهمتنیدگی این موضوعات بهره برده و با شباهتهای درونی موجود در شعرِ مشروطیت و نیمایی سیر تکامل شاعران و طرز تفکر آنها به سوی اندیشههای ناسیونالیستی را به خوبی نشان داده است. این تناسب زیبا، بدایت و نهایت کار را به خوبی به سمع و نظر خواننده میرساند.
با توجه به این توضیحات میتوان دریافت که شاعران این دوره در فجایع و فلاکتهای دوران خویش با کنایه ناسیونالیستی نظر خود را بیان میکردند. در این سیر میتوان عواطف آمیخته شده شاعر با تفکر ناسیونالیستی را در آینه بنیانگری اشعار به شامه خوانندگانِ تشنه ادبیات جهان رساند.
در بخش دهم از اشاره به تیتر شاعران موثر در پیدایش نیما یوشیج نباید گذشت که در نوع خود اَعلام نامهای است طویل، درباره زندگی کسانی که در پیدایش نیما یوشیج تاثیر داشتند و ما با نگاهی به نوع زیستنشان آثار نشات گرفته از تفکراتشان را در حیطه حیات آنها مینگریم، تا جوانه آغازین این نوع اندیشهها را با ذهنی باز و کلگرایی دریابیم.
و در بخش نوزدهم همانطور که از نام کتاب پیداست، ابتدای آن با مکتبهای ادبی ایران و انتهای آن با مکتبهای ادبی اروپا به اتمام میرسد. در تفسیر مکتبهای ادبی اروپا به اندیشگاههایی چون(ناتورالیسم، اکسپرسیونیسم، کوبیسم، فتوریسم و...) پرداخته شده است که در این کتاب به طرز آرامی از ظهور این سبک تا معنا و درونمایه آنها بیان شده تا استنباطی ژرف در جوهرهمان شکل بگیرد.
اثر دو جلدی مکتبهای ادبی ایران و جهان کتابی است که با پایان یافتن آن بلافاصله میخواهید آن را به همه افرادی که در این حیطه میشناسید معرفی کنید. در واقع دوست دارید حس خوبی را که در شما به وجود آورده است با دیگران به اشتراک بگذارید.