آغاز آزادسازی منابع ارزی ایران

همدلی| میلیاردها دلار از دارایی‌هایی ایران در کشورهای مختلف، به خاطر تحریم‌های شدید آمریکا،‌ خیلی وقت است که بلوکه شده است. کشورهایی مانند کره جنوبی البته گاهی می‌توانستند به شیوه‌های مختلف سرمایه‌های ایران را پس دهند، اما آنان نیز از تحریم‌های آمریکا به نفع خود استفاده کرده و این اموال را نزد خود نگه داشته‌اند. حالا با آمدن دولت جدید در واشنگتن شرایط تغییر کرده است. البته هنوز تحریم‌های گذشته حذف نشده، ولی ایران در تلاش است تا به شیوه‌های مختلف این اموال را به ایران بازگرداند و آن گونه که مقامات کشورمان می‌گویند قرار است در توافقی که با کشورهای کره جنوبی، ژاپن، عراق و عمان انجام شده، منابع ارزی ایران آزاد شوند.
دیروز در دویست و ششمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که به ریاست حسن روحانی رئیس جمهور تشکیل شد، رئیس کل بانک مرکزی گزارشی از مذاکرت اخیر خود و توافق‌های به دست آمده با نمایندگان کشورهای کره جنوبی، ژاپن، عراق و عمان در خصوص نحوه استفاده از منابع بانک مرکزی در این کشورها ارائه کرد. 
به گزارش ایرنا، رئیس جمهور با اشاره به گزارش رئیس کل بانک مرکزی از توافق انجام شده با کشورهای کره جنوبی، ژاپن، عراق و عمان در خصوص آزادسازی منابع ارزی ایران گفت: «اکنون شاهد طلیعه‌های امیدبخش شکست دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی و ناکارآمدی تحریم‌ها هستیم و مقاومت حداکثری مردم در برابر این جنگ تمام عیار دشمن به ثمر نشسته است.»
روحانی افزود:«از جمله این ثمرات آزادسازی منابع ارزی به ناحق وغیر قانونی بلوکه شده ایران است که بی تردید گشایش‌هایی را در فضای اقتصادی کشور فراهم می‌کند.» 
رئیس جمهور با بیان این که باید ایران را به عنوان کشوری قابل اعتماد و پیش بینی پذیر در حوزه تعاملات بین‌المللی و تجاری معرفی کنیم، تاکید کرد: «باید با استفاده از تجربه موفق تجارت ترجیحی با اورآسیا حضور ایران را در بازارهای جدید و همکاری در زمینه سرمایه ‌گذاری، حمل و نقل، تهاتر و روابط بانکی، انرژی و ورود به دیگر ترتیبات تجاری، منطقه ای و جهانی گسترش دهیم.»

 ۱۰ میلیارد دلار بلوکه شده

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان روز یکشنبه در گفت‌وگویی با کیودونیوز با اشاره به این‌که ژاپن دوست خوب ایران است و با آمریکا نیز روابط خوبی دارد، اظهار کرد:«ما انتظار داریم که ژاپن به عنوان یک دوست رفتار کند؛ خصوصا زمانی که پای قوانین بین‌المللی وسط می‌آید.»
 وی ادامه داد:«از آنجایی که ایالات متحده در حال نقض قوانین بین‌الملل می‌باشد، بهترین نقشی که ژاپن می‌تواند بازی کند این است که به آمریکایی‌ها نشان دهد که ژاپن تصمیم‌های غیرقانونی آن‌ها را اعمال نخواهد کرد.»
ظریف در این گفت‌وگو از ژاپن خواست که دارایی‌های بلوکه‌ شده ایران در بانک‌های ژاپن ذیل تحریم‌های آمریکا را آزاد کند.
به گفته ظریف دارایی‌های بلوکه شده ایران در ژاپن و کره جنوبی چیزی در حدود ۱۰ میلیارد دلار هستند. تخمین‌زده می‌شود که سهم ژاپن - که عموما سود حاصل شده از صادرات نفت خام به ژاپن است - کمی کمتر از ۳ میلیارد دلار می‌باشد.
وی همچنین اشاره داشت که از سرمایه‌های بلوکه شده می‌توان برای خرید غذا و دارو از جمله واکسن برای ویروس کرونا استفاده کرد.
در ماه‌های گذشته روابط تهران و سئول به خاطر بلوکه شدن پول‌های ایران در کره جنوبی به مرحله تنش رسیده بود. ایران چندین بار از طریق منابع دیپلماتیک به سئول هشدار داد و در نهایت یک کشتی تجاری کره جنوبی در خلیج فارس به خاطر رعایت نکردن قوانین زیست محیطی از سوی ایران توقیف شد. این اقدام ایران واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت و باعث شد که کره‌ای‌ها به تکاپو بیفتند تا هرچه زودتر مشکلات خود را با تهران حل کنند. حالا با گذشت مدتی از تنش بین ایران و کره جنوبی منابع خبر می‌دهند که این دو کشور بر سر موضوع آزادسازی منابع ارزی ایران به توافق رسیده‌اند. 
 

اعلام خبر از سوی کره جنوبی

وزارت امور خارجه کره جنوبی روز سه شنبه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: دارایی‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی پس از رایزنی با ایالات متحده آزاد خواهد شد.
به گزارش ایرنا از یونهاپ، اعلام وزارت امور خارجه کره جنوبی در حالی است که ایران روز دوشنبه اعلام کرده بود با سئول در مورد نحوه انتقال و استفاده از پول‌های بلوکه شده خود توافق کرده است.
گزارش می‌افزاید: براساس اخبار رسانه‌های ایران، توافق روز دوشنبه (به وقت تهران) در دیدار عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی ایران و ریو جئونگ هیون سفیر کره جنوبی در تهران حاصل شده است.
یونهاپ می‌گوید: تهران سئول را تحت فشار قرار داده است تا حدود ۷میلیارد دلار از دارایی‌های خود را که به دلیل تحریم‌های ایالات متحده در دو بانک کره جنوبی مسدود شده است، آزاد کند. سئول در حال مذاکره با واشنگتن در مورد راه‌های آزادسازی پول بدون نقض تحریم‌ها از جمله گسترش تجارت بشردوستانه با تهران است.
وزارت امور خارجه کره جنوبی در همین راستا ولی بدون ارائه جزئیات بیشتر از این پیشنهادها گفت: دولت ما در حال مذاکره با ایران در مورد روشهای استفاده از دارایی‌های منجمد شده است و طرف ایرانی رضایت خود را نسبت به پیشنهادهایی که ارائه داده‌ایم ابراز داشته است. 
این وزارتخانه گفت: آزادسازی دارایی‌ها از طریق مشاوره با کشورهای مرتبط از جمله ایالات متحده انجام خواهد شد.در اوایل ماه جاری میلادی، یک مقام وزارت امور خارجه کره جنوبی گفت: سئول در حال نهایی کردن گفت و گوها با واشنگتن در مورد استفاده از قسمتی از وجوه منجمد شده ایران برای پرداخت سهم معوقه تهران به سازمان ملل است.یونهاپ می‌گوید: کره جنوبی برای تسهیل تجارت کالاهای بشردوستانه با ایران مانند دارو و تجهیزات پزشکی به دنبال استفاده از یک کانال سوئیسی با پشتیبانی ایالات متحده آمریکا معروف به توافق نامه تجارت بشردوستانه سوئیس (SHTA)، برای استفاده از پول از طریق شرکت‌های سوئیسی است.
پیش‌تر منابع مختلف گفته بودند که سئول نمی تواند به طور مستقل درباره ایران تصمیم گیری کند و این کشور در حوزه سیاست خارجی خود به شدت وابسته به آمریکا است. این زمانی بود که دونالد ترامپ در کاخ سفید حضور داشت. ترامپ می‌کوشید از طریق کشورهای مختلف فشار را بر ایران دو چندان کند به همین خاطر تلاش می‌کند که به هیچ وجه اجازه ندهد که روابط تجاری ایران با کره جنوبی عادی شود.
سیدجلال ساداتیان از دیپلمات‌های سابق کشورمان در این باره به ایرنا گفته بود:‌«آمریکا به کشورهایی نظیر ترکیه و چین هم برای قطع همکاری با ایران فشار می‌آورد. این فشارها بر روابط اقتصادی‌شان با ایران هم موثر بوده ولی آن کشورها چون از نظر سیاسی مستقل هستند روابط‌ اقتصادی‌شان را همانند کره‌ای‌ها با ایران قطع نکردند.»
این تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که وضعیت کنونی چه تاثیری بر آینده روابط ایران و کره جنوبی دارد، گفت: «شرایط ایجاد شده موجب شده مراودات تجاری دو کشور تقریبا به صفر برسد. از طرفی شرکت‌های بزرگ کره‌ای ایران را ترک کرده‌اند. از طرف دیگر فروش نفت ایران به کره‌ جنوبی هم متوقف شده است.»
ساداتیان با اشاره به گذشته روابط تجاری دو کشور بیان کرد:«کره‌ای‌ها هم در عرصه تکنولوژیکی حضور زیادی در بازار ایران داشتند و هم علاقه‌ زیادی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های مربوط به نفت و پتروشیمی ایران داشتند و اقداماتی هم در این زمینه انجام داده بودند ولی اکنون این همکاری‌ها و مراودات متوقف شده است.»
وی اضافه کرد: «من فکر می‌کنم اگر کره‌ای‌ها استقلال عمل داشته باشند، دوست ندارند بازار ایران را از دست بدهند. هرچند رفتار کنونی آنها در آینده اثرگذار است، یعنی بازگشت‌شان به بازارهای ایران در آینده، آسان نخواهد بود چراکه اولویت روابط ایران با کسانی است که در دوران سختی ایران را تنها نگذاشتند.»  حالا با رفتن ترامپ و آمدن یک دموکرات در آمریکا، به نظر می‌رسد که شرایط فرق کرده است. 
در همین حال دیروز چوی یانگ سام، سخنگوی وزارت خارجه کره جنوبی در یک نشست خبری با یادآوری این‌که این کشور برای آزادسازی دارایی‌های ایران در حال مشورت با ایالات متحده و سایر کشورهای مرتبط است اعلام کرد دولت کره در مورد روش‌های مختلف استفاده از دارایی‌های مسدود شده در سئول با ایران گفت و گو کرده و طرف ایرانی هم با پیشنهاد سفیر کره در آن جلسه موافقت کرده است.
 این مقام وزارت خارجه کره جنوبی افزود:«با این حال، برای آزادسازی واقعی دارایی‌های مسدود شده ایران، به رایزنی‌های بیشتری با کشورهای مربوطه و جامعه بین‌المللی نیاز است بنابراین دولت کره به تلاش خود برای بحث در این زمینه ادامه خواهد داد.»