اولویت‌گذاری معیشت

همدلی| آرزو بخشنده: بعد از انتخابات و رقابت‌ بر سر چند موضوع اساسی در فضای سیاسی کشور، باد موافق مجلس بر پرچم کابینه دولت جدید توقعات را کمی افزایش داده است، توقعاتی که آنقدر متنوع و متعدد هستند که دولت پزشکیان در روزهای ابتدایی فعالیت خود با انباشتی از مطالبه عمومی رو به رو کرده است. بعد از رای موافق به کابینه حالا تندروها و اصولگرایان مجلس آسیاب را به نوبت گردانده‌اند و بعد از فشار سیاسی برای رای فراگیر به کابینه کلیدواژه « اکنون نوبت دولت است» را در توئیت‌ها و اظهارنطرهای خود به نوعی طرح می‌کنند که مردم را در مواجهه با موضوعات اساسی خود به چالش متقابل می‌کشاند.
 موضوع فیلترینگ و گشت ارشاد از یکسو و رفع تحریم و بهبود اقتصادی از سوی دیگر، منوی خواسته‌های مهم مردم از دولت جدید است که در یک تنیدگی معنادار و پیوسته به هم پزشکیان و کابینه‌اش را با بن‌بست‌های اولیه روبه رو خواهد کرد. از آنچه که تحلیلگران اقتصادی و سیاسی در روزهای گذشته بر آن اصرار ورزیده‌اند، چنین برمی‌آید که اغلب مشکلات را باید در سمت سیاست خارجی ایران مورد نظر قرار داد، جایی که مسیر بسته پیش‌روی عراقچی وزیرامورخارجه ایران در دو روز گذشته در موضع ضعف قرار داد. او اینطور عنوان کرده که برجام با مختصات و مشخصات گذشته خود قابل بازیابی و احیا نیست. در همین حال برخی اصولگرایان تعبیر خود را از این گفته به این شکل بیان کردند که «برجام مرده است.» البته عراقچی که سعی دارد به عنوان یک مجری در سیاست خارجی نقش بازی کند، در میدان تعابیر اصولگرایی واکنش نشان داد و این‌گونه گفت که منظورش مرگ برجام نبوده، بلکه شرایطی است که باید در فضای فعلی به شکل واقع‌بینانه‌ای مد نظر باشد. البته گفته‌های او چندان بیراه هم نیست، چراکه همه مسیرهای منتهی به میز مذاکره از طرف نتانیاهوی جنگ‌طلب مین‌گذاری شده و انتخابات آمریکا و رقابت بر سر فشار بر ایران نیز مزید بر علت شده است. بنابراین اولین مسیر مهم و سرراست به سمت بهبود اقتصاد و سیاست خارجی ایران فعلا باید از روی میز پزشکیان برداشته شود و او به جایگزین‌های دیگری برای پاسخ به مطالبات مردم فکر کند.
دومین مسیر را باید از رفع فیلترینگ جست‌وجو کرد. آخرین اظهارنظر دولتی درباره فیلترینگ هم چندان امیدوارکننده نبود و حل مسئله را به اجماع‌سازی در آینده و پروسه زمانی طولانی مدت ارجاع داده است؛ مسئله‌ای که با کاهش سرعت اینترنت در روزهای بعد از انتخابات توقع معناداری را برای دولت ایجاد کرده است. سومین موضوع و مهمترین موضوع روی میز مسعود پزشکیان مسئله گشت ارشاد و برخوردهایی است که با زنان و دختران در خیابان‌ها همچنان ادامه دارد. پزشکیان چندین بار در فاصله زمانی رقابت‌های انتخاباتی به این نکته اشاره کرد که مخالف سرسخت برخوردهای ناهنجاری است که در خیابان‌ها دیده شده است. او حتی در یک اشاره مستقیم به مسئله، طرح نور دولت سیزدهم را طرح تاریکی خواند و در دیدار اول خود با سردار “رادان” بعد از پیروزی عنوان کرد که مقابل سخت‌گیری‌های بی‌مورد خواهد ایستاد، همانگونه که بعد از آن نیز چند بار عنوان کرد؛ برای تحقق مطالبات مردم خواهد ایستاد. اما اینکه جمع کردن گشت‌های ارشاد با پشتوانه‌های فکری قدرتمندی که دارد امکانپذیر خواهد بود یا نه، نمی‌توان پاسخ صریحی برای آن یافت چراکه وزیر کشور دولت پزشکیان تاکنون سعی نکرده در این‌باره سخنی به میان بیاورد. برخی براین عقیده‌اند که شاید این موضوع نیز همچنان به عنوان یک مطالبه، زیر پرونده‌های گشوده نشده بماند تا روزی که دولت ناگزیر به موضع‌گیری‌های بعد وقوع اتفاقات باشد.
کوک کردن مضمون معیشت
می‌توان جهت‌گیری این روزهای خبرگزاری‌های دولتی را توجیه کرد که با کوک کردن مضمون “معیشت مردم” سعی دارند خواسته‌های مردمی را از این سه مطالبه مهم که برخی از آنها با معیشت هم در ارتباط هستند به سمت موضوعات سردستی‌تر اما با اهمیت هدایت کنند. در دو روز گذشته این خبرگزاری‌ها به شکل کاملا هماهنگ مضوع بهبود معیشت مردم را در دایره اظهارات نمایندگان مجلس و اقتصاددانان مورد توجه قرار دادند. ایسنا خبرگزاری وابسته به دولت در مصاحبه‌هایی به این موضوع پرداخته و از زبان نماینده تبریز آورده است که  توجه به معیشت مردم باید در اولویت اعضای کابینه دولت چهاردهم قرار بگیرد.
“علی جعفری آذر” گفته: «تحقق شعارها و برنامه‌هایی نظیر یکی بودن سفره مردم و مسئولان و همچنین تقسیم عادلانه امکانات کشور میان مردم که از سوی آقای رئیس جمهور در دوران تبلیغات انتخاباتی مطرح می‌شد، باید در اولویت اعضای کابینه دولت چهاردهم قرار بگیرد.»این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به همراهی مجلس با دولت در رای اعتماد به همه اعضای کابینه پیشنهادی با ابراز امیدواری نسبت به تداوم این همراهی اظهار کرد: «انتظار جامعه این است که این همراهی تداوم داشته باشد چراکه ما وحدت نمی‌کنیم که مردم را گرفتار کنیم بلکه نتیجه وحدت و رای اعتماد به ۱۹ وزیر کابینه باید گره گشایی از مشکلات مردم و رفع گرفتاری‌های کشور شود؛ در آن صورت است که وحدت مبارک می‌شود. در غیر این‌صورت اگر خدای نکرده نتیجه این وحدت و همدلی در زندگی مردم آثار مثبت نداشته باشد و حتی آثار منفی داشته باشد، هم به این وحدت آسیب می‌زند و هم آثار آن برای مردم مبارک نخواهد بود.
حل مشکلات معیشتی اولویت دولت چهاردهم باشد
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی هم گفته: «درحال حاضر مهم‌ترین نگرانی و دغدغه نمایندگان مجلس و سایر مدیران و دلسوزان کشور حل مشکلات معیشتی و بزرگ شدن سفره مردم است.»
“فداحسین مالکی” عنوان کردکه: «آقای پزشکیان با شعارها و نقطه نظراتی وارد کارزار انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ شد و در برنامه‌های وزرای ایشان این برنامه‌ها را به خوبی می‌توان مشاهده کرد و امیدواریم تعهدات ایشان و کابینه دولت چهاردهم عملی و اجرایی شود. » وی ادامه داد: «درحال حاضر مهم‌ترین نگرانی و دغدغه نمایندگان مجلس و سایر مدیران و دلسوزان کشور حل مشکلات معیشتی و بزرگ شدن سفره مردم است. از سوی دیگر همان طور که رهبر انقلاب در مراسم تنفیذ اشاره فرمودند، اولویت دولت چهاردهم باید حل اقتصاد و معیشت مردم باشد. در سال های اخیر به دلیل موضوعاتی همچون تحریم ها معیشت مردم دچار بحران جدی شده است و قطعا حل مشکلات معیشتی مردم کمک شایانی به اعتلای نظام خواهد کرد.»
دولت برای کسب موفقیت باید صدای همه مردم را بشنود
البته یک فعال سیاسی اصلاح طلب، نکات دیگری را مورد توجه قرار داده و گفته است؛ دولت در ادامه راه خود صدای همه مردم را شنیده و بستر انتقاد سازنده و منصفانه را در جامعه فراهم کند اما در دام شیطنت‌ها برای برهم زدن وفاق ایجاد شده در کشور نیفتد. “زهرا صدراعظم نوری” به پیچیدگی طرح مطالبه معیشتی و خواسته‌های دیگر نیز پرداخته و گفته است:«با هم گرایی و وفاق ایجاد  شده این انتظار است که در آینده دولت بتواند با بخش های مختلف جامعه به سمت اهداف و آرمان‌هایی که مد نظر دارد گام بردارد. برای اینکه دولت چهاردهم بتواند موفق شود، حتما باید در وهله اول صدای مردم را بشنود. کمااینکه ریاست جمهور صدای مردم را شنید و با پایبندی به شعارهای خود موفق شد تا رای اعتماد مردم را کسب کند. دولت باید صدای بی‌صدایان را بشنود و به مطالبات مردم با برنامه و راهکارهای تخصصی پاسخ داده شود. در سیاست خارجی طبیعتا باید به این سمت برویم که با دنیا تعامل بیشتری داشته باشیم. باید با کشورهای منطقه ارتباط خود را تقویت و تحکیم ببخشیم. اگر ما می خواهیم به موفقیت دست پیدا کرده و از مشکلات بیرون آمده و مسائل اقتصادی خود را حل کنیم، راه حل این است که با دنیا تعامل داشته باشیم.»
جلب اعتماد عمومی از مسیر حل مسائل فرهنگی
زهرا صدراعظم نوری افزود: «مردم باید جدی انگاشته شوند. گروه های مختلف مردم در عرصه های مختلف فرهنگی باید مورد توجه قرار بگیرند. امروز یک سرمایه عظیم فرهنگی در داخل کشور ما وجود دارد. هنرمندان، نویسندگان، اصحاب رسانه و سایر گروه های فرهنگی حتی دانشجویان و فرهنگیان و اساتید دانشگاهی مطالبه دارند. باید به این مطالبات با برنامه پاسخ داده شود. مردم نیاز دارند تا به آن ها توجه شده و به خواسته های آنان احترام گذاشته شود. باید برنامه هایی تهیه شود که به تدریح به خواسته های مردم جامه عمل پوشانده شود.»
وی در ادامه با اشاره به اینکه دولت در چه حوزه هایی باید مراقبت کند تا وارد حاشیه ها نشود، بیان کرد: «حتما به دولت نقدهایی وارد خواهد شد. انتقاد هایی به دولت می شود. دولت باید به انتقادهای سازنده توجه کرده و پاسخ دهد. اتفاقا باید سازوکارهایی فراهم شود که نقد منصفانه در کشور به راحتی انجام شود. اما آنجایی که هدف نقد نیست و هدف انحراف دولت و راندن آن  به حاشیه ها است، دولت باید مراقب بوده و اجازه ندهد که این  شیطنت ها آن را از ادامه مسیر بازدارد. »
حفظ کرامت انسانی و حرمت زنان و دختران مطالبه اجتماعی
اما خبرگزاری ایلنا در همین راستا به مطالبات اجتماعی و فرهنگی مردم نیز توجه کرد و به نقل یک نماینده ادوار نوشت، امیدوارم وضعیت معیشتی مردم و حرمت زنان و دختران این سرزمین حفظ شود و همانطور که آقای پزشکیان درباره این موضوعات وعده دادند، امیدوارم این را در عمل ببینیم. آقای پزشکیان در ادامه کار با توجه به آنکه امتیازات زیادی به طرف مقابل دادند چالش‌هایی خواهند داشت اما اگر به چالشی خوردند، انتظار نداریم که استعفا دهند بلکه با مردم صادقانه، رک و راست صحبت کرده و قانون، خط قرمز کاری‌شان باشد.
بهرام پارسایی نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در ارزیابی رای اعتماد مجلس دوازدهم به کابینه وفاق ملی مسعود پزشکیان گفت: «به نظرم هیچ‌ شکی نبود که نمایندگان مجلس به این کابینه رأی می‌دهند؛ چراکه فکر می‌کنم سهمی که آقای پزشکیان به گروه سیاسی مقابل داد بیشتر از سهم هواداران خودش بود.»
پارسایی در پاسخ به این سوال که مهم‌ترین اولویت کاری کابینه دولت پزشکیان را در کدام موضوع می‌بینید، گفت:« مطالبه افکار عمومی مشخص است. یکسری مطالبه اجتماعی دارند، یکسری خواستار آزادی‌های مدنی هستند که برخاسته از روح اصول قانون اساسی است و در کنار آن، توجه به مسائل اقتصادی و رفاهی مردم مهم است. یکی از مطالبات عمومی همان مطالبه اجتماعی، حفظ حرمت و کرامت انسانی است که به بهانه‌های مختلف ما شاهد هستیم که تحت عنوان گشت‌ارشاد آن را زیرسوال می‌برند. بررسی حقوق مردم و معترضین از بازنشستگان تا حقوق‌بگیران، کارمندان و ایجاد ثبات اقتصادی در جامعه و کمک به رونق اقتصادی که رکودی همراه با تورم بسیار شدید بر جامعه حاکم است و همین‌طور ایجاد سیاست خارجه متوازن در اولویت قرار دارد و نمی‌توان از هیچ‌کدامِ آن‌ها گذشت. اما امیدوارم آقای پزشکیان بتواند با این کابینه ناهماهنگ از پس این مشکلات بربیاید و موفق باشد.