انتخاب عقلانی مردم

بازار رقابت‌های انتخاباتی این روزها گرم است. نامزدهای مجلس شورای اسلامی به فراخور مکانی که برای جذب آراء برگزیده‌اند، شعار می‌دهند و انواع وعده‌ها به مردمی که انتظار دارند پای صندوق‌های رأی نام ایشان را در میان گزیده‌هاشان بنویسند. این روزها بهار وعده و وعید است. در نگاه برخی نامزدها همه مشکلات چاره دارد اگر ایشان در شمار انتخاب مردم قرار گیرند. سخت است در چنین احوالی، نگرشی واقع‌گرایانه به اوضاع داشت و نامزدهای انتخاباتی با شجاعت و تعهد اخلاقی، به مردم از موانع حل مشکلات بگویند و تدابیر لازم در این باره را به زبان آورند.
تجربه بیش از چهاردهه برگزاری انواع انتخابات در کشور به مردم آموخته است که در کیفیّت و کمیّت مشارکتشان در انتخابات و نیز گزینش نامزدها بیش از گذشته تأمل کنند. این رفتار به طور مستقیم به کارنامه‌ای مربوط است که عموم منتخبان در همه انتخابات گذشته از خود نزد مردم باقی گذاشته‌اند. از این رو مردم در وهله نخست با دو پرسش کلیدی روبرویند: چرا باید در انتخابات شرکت کرد؟ دوم؛ چه کسانی را باید برگزید که قادر به نمایندگی مطالبات آنان باشند؟ در واقع منتخبان چه چیزی را در خانه ملت نمایندگی خواهند کرد؟ و آیا قادر به تشخیص اولویت‌ها و در این حال بهترین‌ها برای آن بخش از مردمی هستند که ایشان را برگزیده‌اند؟
در این حال پرسش‌های مردم در صورت قبول مشارکت فعال در پای صندوق‌های رأی این است که آیا نامزدهای مدعی نزدیک یا شبیه ادعا‌ها و وعده‌هایی که می‌دهند، هستند؟ یا وقتی در مسند منتخبان نشستند، متفاوت از آنچه حالا می‌گویند و نشان می‌دهند، خواهند بود؟
مردم زمانه حاضر هشیارتر از همیشه این پرسش را پیش از آشنایی با هریک از نامزدها از خود دارند که اصولاً چه کسی می‌تواند و صلاحیت لازم را برای نمایندگی در خود دارد؟ چرا باید به او رأی داد و چه انتظاری باید از او در دوران نمایندگی‌اش داشت؟ تفاوت نمی‌کند؛ نامزد انتخاباتی در لیست جریان‌های سیاسی باشد یا در شمار نامزدهای مستقلی که به هردلیل تشخیص داده‌اند با حضور در خانه ملت می‌توانند منافع عمومی را نمایندگی کنند. صلاحیت اخلاقی و فکری، داشتن قدرت تشخیص در امور سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و مهم‌تر از همه، پختگی در تشخیص اولویت‌ها و داوری‌ها، داشتن وجدان بیدار و آگاه در حفظ شجاعت و فضیلت اخلاقی صیانت از وعده‌های انتخاباتی، شروطی است که هر نامزد انتخاباتی باید از آن برخوردار بوده و این‌‌ها همه ملاک مردم در انتخاب آنان خواهد بود.
آنچه اکنون در نگاه عمومی به انتخابات پیش‌رو و نیز نامزدهای انتخاباتی برجسته است، رویکرد عقلانی رأی دهندگانی است که حاضر به حضور در پای صندوق‌‌های رأی خواهند شد. این حضور با این محاسبه همراه است که انتخابات جمعه آینده در تعیین منافع عمومی چه اندازه موثر است؟ در این حال،  اراده و انگیزه نامزدها برای ایجاد یک راهبرد واقع‌گرا در خدمت به منافع عمومی در امر قانونگذاری و نظارت چه میزان است؟ نکته مهم در این میان، تشخیص رأی دهندگان به میزان پاسخگویی منتخبان در آینده است؛ این که آیا منتخبان خود را مانند حالا مسئول پاسخ‌گویی به مطالبات مردم خواهند دانست یا این امر را برای دور بعدی انتخابات خواهند گذاشت؟
مخلص کلام این که مردم آمده پای صندوق‌های رأی با نگاه به تجربه‌های گذشته، در پی انتخاب نامزدهایی هستند که در صورت انتخاب و حضور در خانه ملت، کنشگرانی آگاه و با اراده برای راهگشایی در حل مشکلاتی باشند که اقشار مختلف جامعه را در بر گرفته است. در این امر تفاوت نمی‌کند که نامزدها به گونه مستقل یا در ائتلاف با دیگران خود را در معرض انتخاب مردم قرار داده‌اند.