«کامران ندری» کارشناس اقتصادی در نقد تدوین بودجه تحلیل کرد
بودجه 1403 بر مبنای شعارهای سیاسی
همدلی| ابراهیم رئیسی در نشست تقدیم لایحه بودجه به مجلس تاکید کرد که ما حتماً تورم را از طریق رشد تولید مهار میکنیم نه رکورد. رئیسجمهور همچنین درباره میزان مالیات در بودجه ۱۴۰۳ گفت: برخی تصور کردند مالیات حقوقبگیران افزایش خواهد یافت. اینطور نیست و در بودجه سال آینده به اخذ مالیات از آنانی که فرار مالیاتی دارند، توجه شده، هیچ پایه مالیاتی جدیدی در بودجه ۱۴۰۳ وجود ندارد و آنچه در این بودجه مورد توجه قرار گرفته، جلوگیری از فرار مالیاتی و احقاق حقوق حقه دولت و مردم است.
«کامران ندری» تحلیلگر اقتصادی در گفتوگو با خبرآنلاین با تاکید بر اینکه بودجه سال آینده بر مبنای شعارهای سیاسی تدوین شده نه واقعیات اقتصادی، گفت: اقتصاد ما در بخش نفت زیر ظرفیت موجود تولید میکند، چون نمیتواند صادر کند. اگر موانع تحریمی برداشته شود یا آمریکاییها سختگیری را کمتر کنند، ظرفیت خالی در بخش نفت وجود دارد که میتواند در سال آینده استفاده شود.
رشد اقتصادی حاصل از نفت، پایدار نخواهد بود
این اقتصاددان اضافه کرد: بنابراین اگر شدت سختگیری تحریمها توسط آمریکا کم شود یا بتوانیم تحریمها را دور بزنیم، در سال 1403 میتوانیم رشد اقتصادی را تجربه کنیم ولی نه ۷درصد بلکه کمتر.وی تصریح کرد: این رشد ولی پایدار نیست و به محض اینکه به سقف تولید در بحث نفت برسید، متوقف میشود. دولت هم برنامهای برای ایجاد تغییرات ساختاری که بخواهد منجر به افزایش سرمایهگذاری و رشد تولید در کشور شود تا الان نداشته است لذا چشمانداز مثبتی از این جهت در اقتصاد وجود ندارد.ندری درباره رشد واقعی اقتصاد گفت: اگر رشد مقطعی و موقتی نفت را کنار بگذاریم، فکر نمیکنم ظرفیت رشد اقتصادی در کشور ما خیلی بیشتر از نرخ رشد جمعیت باشد. اگر نرخ رشد جمعیت حدود 1.5درصد در نظر گرفته شود ظرفیت رشد اقتصادی بلندمدت در کشور ما همین 1.5درصد میشود و اینکه باید یک مقداری از این کم شود که دلیلش تضعیف مستمر و مداوم نهادهاست. یعنی اگر ۲۵درصد در طول زمان از کارایی نهادهای ما کم میشود این را باید از نرخ رشد جمعیت کم کرد. پس در بلندمدت، اگر اصلاحات ساختاری اتفاق نیفتد رشد اقتصادی به طور متوسط در ایران باید یک تا ۱.۲۵درصد در خوشبینانهترین حالت باشد مگر اینکه حاکمیت تصمیم بگیرد مسیر خود را تغییر بدهد و اصلاحات ساختاری و نهادی را بپذیرد.
بودجه سال آینده هم با بحران کسری روبهروست
این اقتصاددان با اشاره به اینکه برای سال آینده هم کسری بودجه داریم، گفت: دولت باید اصلاحات ساختاری را بپذیرد که در راس آن بازنگری در هزینههای غیرضرور و غیراقتصادی است ولی این کار را انجام نمیدهد و هیچ بازنگری خاصی در هزینههای خود انجام نداده است. تنها کاری که دولت انجام داده افزایش فشار روی اقشار متوسط و فقیر یا کمدرآمد است.ندری تاکید کرد: حقوق و دستمزدها به نسبت چند سال اخیر پایینتر از نرخ تورم افزایش خواهد یافت و فشار مالیاتی هم به اقشار متوسط و کمدرآمد جامعه منتقل میشود.
فشار اصلاحات پارمتریک بر گرده فقرا وارد میشود
این کارشناس اقتصادی با اشاره به بالا ماندن نرخ تورم در سال آینده نیز تاکید کرد: مسائل و فشارها در حوزه بازنشستگی و مستمریبگیران صندوقهای بازنشسته تامین اجتماعی مشهودست و اقداماتی که دولت انجام میدهد بیشتر فشار به طبقه متوسط و ضعیف جامعه است تا اقدامات ساختاری باشد.ندری در پایان خاطرنشان کرد: دولت بیشتر اصلاحات پارامتریک انجام میدهد ولی این اصلاحات پارامتریک و این هزینه را افراد متوسط و کمدرآمد جامعه میپردازند مثلاً تلاش دارد سن بازنشستگی را بالا ببرد. متاسفانه دولت این کسری بودجه را از طریق فشار به اقشار متوسط و کمدرآمد حل میکند که این موضوع منجر به فقیرتر کردن ۸۰درصد مردم است یعنی دولت یک فرایند فقیرسازی را دنبال میکند. البته در همه دولتها بوده منتهی در دولت رئیسی شدت بیشتری داشته است. فشاری که روی اقشار متوسط و کمدرآمد جامعه در دولت رئیسی تا به امروز وارد شده در مقایسه با دولتهای دیگر بسیار بیشتر بوده است.