آتش بس «موقت» به مردم بیدفاع فلسطین لبخند زد
توقف شکننده
همدلی| گروه سیاسی: سرانجام آتشبس چهار روزه بین اسراییل و حماس در نوار غزه از ساعت ۷ صبح جمعه (به وقت محلی) اجرایی شد. این آتش بس به همان اندازه که برای همه طرفها به ویژه مردم بیدفاع و غیر نظامی از اهمیت بالایی برخوردار است، بسیار شکننده خواهد بود اگر تنها یک اتفاق ساده، دیوار شیشهای آن را بشکند. با این حال شروع آتش بس، بارقه امید را برای مردم غزه، ناظران بین المللی و حتی طرفهای درگیر ایجاد کرده است . این آتش بس که با رایزنیهای گسترده میان مذاکره کنندگان آمریکایی، عربی و اروپایی و ایرانی به اجرا درآمده میتواند چنین باشد که با استفاده از فرصت ایجاد شده، مذاکره کنندگان به تصمیمی برای آینده غزه و سرنوشت جنگ دست یابند. البته اسرائیلیها بر ادامه جنگ خونین 45 روزه گذشته اصرار دارند و به همراه مقام های دولت ایالات متحده اعلام کرده اند که پس از فرصت محدود ایجاد شده، جنگ علیه حماس از سر گرفته خواهد شد. به این ترتیب آتش بس کنونی را باید «موقت» خواند و نه «پایدار».
اتهام نقض آتشبس
چند ساعت پس از آغاز این آتشبس، هرچند تاکنون حمله جدی گزارش نشده، اما شماری از رسانههای بینالمللی نوشتهاند که هر دو طرف، به نقض آتشبس متهم شدهاند.به گزارش فرانس پرس، این نخستین وقفه و آتشبسی است که از زمان آغاز جنگ اسرائیل-حماس، در نوار غزه برقرار میشود تا غیرنظامیان گیرافتاده در جنگ، با دریافت کمکهای بشردوستانه، بتوانند نفسی تازه کنند.خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد، تا ساعت ٤ عصر دیروز( جمعه) به وقت محلی، حماس ١٣ گروگان اسرائیلی شامل کودکان و زنان را آزاد کرده است.در مدت ٤ روز آتشبس، حماس متعهد شده تا در مجموع ٥٩ گروگان را آزاد کند و در مقابل، اسرائیل هم توافق کرده تا شماری از زندانیهای فلسطینی را رها کند.
باوجود برقراری آتشبس که گروه حماس نیز در کانال تلگرام خود آن را تائید کرده است، رویترز نوشته که به دنبال آغاز آتشبس، زنگ هشدار در دو دهکده اسرائیلی در جنوب نوار غزه به صدا در آمده و اسرائیل، حماس را به نقض آتشبس متهم کرده است.در سوی دیگر، رسانهی لبنانی المیادین گزارش داده که نیروهای اسرائیلی، فلسطینیها را از برگشت به خانههایشان در مناطق پرجمعیت شمال غزه، منع میکنند.برخلاف خوشبینی برخی از کشورها مبنی بر تداوم این آتشبس، طرفهای جنگ اما از ادامه درگیری پس از پایان آتشبس سخن زدهاند.«ابوعبیده»سخنگوی نظامی گروه حماس با اشاره به «این آتشبس موقتی» در پیامی ویدیویی خواهان «افزایش تقابل با اسرائیل در تمامی خطوط مقاومت» شامل مناطق اشغالی کرانه باختری شده است. ارتش اسرائیل هم تاکید کرده که پس از آتشبس، جنگ، با قوت ازسر گرفته خواهد شد.
توافق شامل چه مواردیست؟
1- آتش بس: وقفه چهار روزه در جنگ اسرائیل-غزه بهگفته هر دو طرف «موقتی» است. خبرنگار بیبیسی در جنوب اسرائیل میگوید که ارتش اسرائیل تا زمان آغاز آتشبس و بطور مختصر تا دقایقی پس از آن به عملیات خود ادامه داد.
2- آزادی گروگانها و زندانیان: ۱۳ زن و کودکی که توسط حماس به گروگان گرفته شدهاند ، قرار شد دیروز (جمعه) بعدازظهر آزاد شوند؛ این اولین گروه از ۵۰ نفریست که قرار است طی چهار روز آزاد شوند. حماس می گوید که بر اساس این توافق اسرائیل هم ۱۵۰ زندانی فلسطینی را آزاد خواهد کرد.
3- تمدید احتمالی: به ازای آزادی هر ۱۰ گروگان ، وقفه در جنگ یک روز دیگر تمدید خواهد شد.
4-کمکهای بشردوستانه و سوخت : ۲۰۰ کامیون حامل کمکها، چهار تانکر سوخت و چهار کامیون حامل کپسول گاز برای پخت غذا در هر چهار روز اجازه ورود به غزه را از طریق گذرگاه رفح مصر خواهند داشت. قاهره میگوید روزانه ۱۳۰ هزار لیتر گازوئیل برای ورود به غزه مجاز خواهد بود.
کمکهای بشردوستانه
با آغاز آتشبس، کامیونهای کمکهای بشردوستانه، درحالی که نوشتههایی چون «یکجا برای انسانیت» و «برای برادرانمان در غزه» را حمل میکردند، وارد غزه شدند.مصر گفته که روزانه ١٣٠ هزار لیتر نفت، ٤ کامیون گاز و ٢٠٠ کامیون از کمکهای بشردوستانه وارد غزه خواهد شد.۳۹ زندانی فلسطینی به کرانه باختری رفتنددیروز ۳۹ زندانی فلسطینی در ازای ۱۳ گروگان حماس، از زندانهای اسرائیل آزاد شدند.این ۳۹ زندانی از میان فهرستی متشکل از ۳۰۰ زن و جوان که توسط اسرائیل تهیه شده و متهم به انواع جرایم از «پرتاب سنگ» گرفته تا «اقدام به قتل» هستند، انتخاب میشوند.اکثر آنها بدون محاکمه در زندان اسرائیل بودهاند؛ بیشتر این افراد پسران نوجوان هستند که ۴۰ درصد آنها زیر ۱۸ سال دارند.خانوادههای این افراد، در یک پاسگاه ایست-بازرسی جمع شدند تا از آنها استقبال کنند.سازمانهای حقوق بشر میگویند که تعداد فلسطینیهایی که «بدون اتهام» در زندانهای اسرائیل نگهداری میشوند از زمان حملات هفتم اکتبر افزایش یافته است.تصور میشود که بیش از ۶ هزار فلسطینی به دلایل امنیتی در اسرائیل نگهداری شوند؛ بسیاری از آنها هنوز در انتظار محاکمه هستند.همچنین تصور میشود که تقریبا هر خانواده فلسطینی در کرانه باختری، یک نفر از بستگان خود را در مقاطعی از گذشته در بازداشت اسرائیل داشته است؛ اغلب در زندانهای اسرائیل، که ملاقات بستگان آنها را دشوار یا غیرممکن میکند.
برگزاری اولین نماز جمعه بعد از آغاز جنگ در خان یونس
«آنا فاستر»خبرنگار بیبیسی در جنوب اسرائیل در گزارشی گفته است اوضاع در مقایسه با هفتههای گذشته در جنوب اسرائیل، آرامتر است، و بر اساس آنچه او «میبیند و میشنود»، آتشبس برقرار است.
همچنین دیروز اولین نماز جمعه عمومی از زمان آغاز جنگ در هفتم اکتبر، در استادیوم روباز فوتبال در خان یونس برگزار شد.
در این حال ارتش اسرائیل دیروز صبح اعلامیه هایی را پخش کرده است که در آن به غیرنظامیان غزه هشدار داده شده که به سمت شمال غزه نروند.
هشدار اسرائیل به ساکنان شمال غزه
گفته شده که بسیاری از ساکنان غزه از این فرصت استفاده خواهند کرد یا کردهاند که به خانههای خود بروند تا وسایلی را بردارند و در برخی موارد ببینند که آیا خانههای آنها هنوز سالم هستند یا نه.
ارتش اسرائیل خطاب به آنها گفته است که باید در بخش جنوبی نوار غزه بمانند و میگوید که قسمت شمالی غزه هنوز یک «منطقه جنگی» است.ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که به نظر میرسد نشان میدهد به سوی فلسطینیهایی که میخواهند از جنوب به شمال نوار غزه حرکت کنند، تیراندازی شده است.
در برخی از این ویدیوها، جمعیت زیادی در حال فرار هستند. گزارش شده است که دست کم یک مرد به ضرب گلوله کشته و چندین نفر دیگر هم به شدت زخمی شدهاند.ارتش اسرائیل گفته است که گزارشها در این مورد را بررسی میکند.
ارتش اسرائیل اعلام کرده که فلسطینیان اجازه ندارند در این چهار روز آتشبس از جنوب به شمال غزه حرکت کنند.
جان کربی: جنگ پایان نخواهد یافت
در این حال ساعاتی پیش از اعلام تاخیر یک روزه اسرائیل در اجرای توافق به دلیل مشکلات لجستیکی، سخنگوی کاخ سفید درباره نهایی شدن این توافق هشدار داده و گفته بود اکنون که زمان اجرا فرارسیده، «همه باید بسیار بسیار هوشیار باشند.»سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید می گوید که ایالات متحده انتظار دارد جنگ بین اسرائیل و حماس پس از پایان آتشبس چند روزه ادامه یابد.جان کربی طی یک جلسه توجیهی با رهبران جامعه یهودی آمریکا، درباره حمایت واشنگتن از اسرائیل گفت: «مبارزه و جنگ تمام نشده و تهدید حماس، هنوز برای مردم اسرائیل واقعی و پایدار است.»وی توافق کنونی برای آتشبس موقت را پرتو امیدی دانست که با این همه «تمامی مشکلات را حل و همه گروگانها را آزاد نمیکند.»سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، در سخنان خود بار دیگر تاکید کرد که ایالات متحده، همچنان اطمینان حاصل میکند که ابزارها، قابلیتها و سیستمهای تسلیحاتی که اسرائیل برای ادامه مبارزه با حماس نیاز دارد را در اختیار این کشور قرار خواهد داد.
آرامش نسبی در جنوب لبنان
همزمان با آغاز آتشبس میان حماس و ارتش اسرائیل در نوار غزه، دیروز(جمعه ۲۴ نوامبر) در مناطق مرزی جنوب لبنان نیز آرامش نسبی حکفرما بود. این درحالی است که در روزهای گذشته و در پی کشته شدن پسر رئیس گروه پارلمانی حزبالله و چند تن دیگر از فرماندهان واحد ویژه این گروه به نام «تیپ رضوان» در بمباران ارتش اسرائیل، درگیریها میان دو طرف شدت گرفته بود. با این حال یک عکاس خبرگزاری فرانسه در منطقه مرزی مرجعیون گفت که ده دقیقه قبل از اجرای آتشبس در غزه صدای تبادل آتش را در آن منطقه شنیده است. یکی از ساکنان منطقه مرزی علما الشعب نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که «هواپیماهای اسرائیلی یا حتی هواپیماهای شناسایی» که تا آن زمان دائماً بالای سرشان پرواز می کردند، در جنوب لبنان نیستند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، در درگیریهایی که میان حزب الله و ارتش اسرائیل از فردای هفتم اکتبر آغاز شد تا کنون ۱۰۹ نفر در طرف لبنانی کشته شدند که دستکم ۷۷ نفر آنها از اعضای حزبالله هستند. همچنین به گفته مقامات اسرائیلی، شش سرباز و سه غیرنظامی در اثر حملات حزبالله کشته شدند.
آتشبس تا مرز لبنان و اسرائیل نمییابد
در این حال بی بی سی در گزارشی تحلیلی پیش بینی کرد: مطلقا هیچ تضمینی وجود ندارد که هر گونه توقف در درگیریها تا مرز اسرائیل و لبنان هم گسترش پیدا کند.نه حزب الله و نه اسرائیل در شمال طرف توقف درگیریها در غزه و اطراف آن نیستند و هیچ مکانیسمی هم برای گفتوگو بین حزب الله و اسرائیل وجود ندارد. مقام های سازمان ملل گفته اند؛ در تلاشند تا صلح را در امتداد خط موسوم به «خط آبی» حفظ کنند. آنها امیدوارند، اما این انتظار را هم ندارند که آن چه در غزه اتفاق میافتد، ممکن است به طور موقت در مرز بسیار شکننده بین اسرائیل و لبنان تکرار شود.
یک نکته در مورد درگیریهای کنونی این است که این درگیریها در پنج یا شش کیلومتری دو طرف مرز درست در امتداد مرز در حال وقوع است و به گفته سازمان ملل، نگرانی بزرگ این است که این درگیریها، به عمق خاک دو کشور کشیده شود.
سفر وزیر امور خارجه فرانسه به چین
وزیر امور خارجه فرانسه که صبح دیروز در پکن مورد استقبال نخست وزیر چین قرار گرفت، به وی یادآور شد که چین و فرانسه «اعضای دائمی شورای امنیت» هستند و به همین دلیل «مسئولیتهای جهانی» دارند.
«کاترین کولونا» وزیر امور خارجه فرانسه، در جریان سفری کوتاه که با آغاز آتش بس موقت میان حماس و اسرائیل همزمان شده، در پکن مورد استقبال «لی کیانگ»نخست وزیر چین، قرار گرفت.ورود وزیر امور خارجه فرانسه به چین در حالی صورت گرفت که آتش بس چندروزه بین اسرائیل و حماس، به تازگی آغاز شده بود
یک منبع دیپلماتیک در پاریس، طی گفتوگویی با خبرگزاری فرانسه، ضمن اشاره به اینکه چین به ویژه به دلیل «روابط مهم و مستحکم با ایران»، بیش از پیش در منطقه اهمیت یافته است، تصریح کرد که وضعیت خاورمیانه نیز در دستور کار گفتوگو بین وزیر امور خارجه فرانسه و همتای چینی وی قرار دارد.
به گفته این منبع، اولین چیزی که فرانسه از چین در درگیریهای خاورمیانه انتظار دارد، این است که پکن، تلاشهای خود را با پاریس پیوند بزند و با توجه به پیامهایی که میتواند به مجموعهای از بازیگران منطقهای بهویژه ایران منتقل کند، اطمینان حاصل شود که از هرگونه تشدید درگیریها جلوگیری میشود.
سفر دیوید کامرون به منطقه
از سوی دیگر «دیوید کامرون» وزیر امور خارجه بریتانیا که پنج شنبه به اسرائیل سفر کرده، است در دومین روز سفر خود به خاورمیانه با رهبران فلسطینی دیدار کرد.او گفته بریتانیا برای مقابله با «بحران انسانی در غزه» ۳۰ میلیون پوند (۳۷/۶ میلیون دلار) دیگر کمک خواهد کرد.این پول به نهادهایی نظیر سازمان ملل که در منطقه فعال هستند داده خواهد شد و شامل اقلامی نظیر سرپناه و اقلام پزشکی خواهد بود.
او گفته است که بریتانیا فورا در حال بررسی همه راهها برای رساندن کمک به غزه از زمین، هوا و دریاست.
==============
استقبال تهران از آتش بس در غزه
تهران با استقبال از آتش بس کنونی در غزه، امیدوار است که این آتش بس عمر ی طولانی تر از چهار روزه اعلام شده باشد. به عقیده تهران، توقف آتش بس و بازگشت به جنگ، می تواند خطر گسترش آن را در گستره منطقه در پی داشته باشد. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با تایید مجدد دریافت پیامهایی از سوی واشنگتن درباره عدم توسعه دامنه جنگ در منطقه، گفت در صورتی که توافق آتشبس موقت پیش رو ادامه نیابد، شرایط منطقه مانند شرایط قبل از آتشبس نخواهد ماند و جنگ گسترش خواهد یافت.«حسین امیرعبداللهیان» که در سفر به بیروت به سر میبرد، شامگاه چهارشنبه (اول آذر) در مصاحبه با شبکه خبری المیادین ضمن اعلام حمایت از «هر تصمیمی که حماس بگیرد»، اظهار داشت که ادامه «جنگ و تجاوز» در نوار غزه، «شرایط جدیدی» را به وجود خواهد آورد.او در پاسخ به سوالی درباره هشدارهای آمریکا به جمهوری اسلامی درباره عدم گسترش جنگ در منطقه، تایید کرد که ایران از روزهای آغازین جنگ اسرائیل و حماس پیامهایی مبنی بر «خویشتنداری» از سوی آمریکا دریافت کرده است. امیرعبداللهیان افزود که ایران در پاسخ به واشنگتن گفته است که در صورتی که این کشور خواستار توقف جنگ است، باید در عمل نشان دهد و از «جانبداری» از اسرائیل دست بکشد.
پایان سفر منطقهای عبداللهیان
همزمان با اجرای رسمی آتشبس چهار روزه در جنگ اسرائیل-غزه، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به سفر منطقهای خود پایان داده است.
امیرعبداللهیان اواخر هفته گذشته برای دیدار با مقامات لبنانی و قطری به این دو کشور سفر کرده بود.او به دوحه، پایتخت قطر رفته بود؛ قطر میانجیگری در آتشبس اخیر را بر عهده داشته است.
امیرعبداللهیان در قطر با «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس که در این کشور اقامت دارد، دیدار کرد.این دیدار سومین ملاقات او با آقای هنیه در پنجاه روز گذشته بوده است.
اظهارات رئیسی
در این حال «ابراهیم رئیسی» در یک گفتو گوی تلویزیونی که از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد آتشبس چهار روزه میان اسرائیل و حماس را “پیروزی بزرگی” برای مردم فلسطین و “مقاومت” توصیف کرد و گفت : اسرائیل دشمنی است که شکست خورد و نتوانست به هیچیک از اهدافش در جنگ جاری برسد.
در این حال سردار پاسدار «حمیدرضا مقدمفر» در گفتوگو با تسنیم، گفت: از جمله عواملی که باعث شد “اسرائیل تن به آتشبس بدهد این بود که آنها [اسرائیلیها] در بنبست گیر کردند و نتوانستند برونرفت آبرومندانهای داشته باشند. آنان [اسرائیلیها] راه نظامی را تجربه کردند و شکست خوردند و میدانند راه به جایی نمیبرند.”مقدمفر سپس گفته است که اسرائیل به مراحل و “برهههای پایانی کارش رسیده و همین قبول آتشبس نیز شکست برای اوست.”