شناسایی یک شیء کیهانی نادر درکهکشان راه شیری
عضو جدیدی از یک گروه بسیار نادر از ستارگان که مجموع تعداد آنها از انگشتان دستوپا فراتر نمیرود، بهتازگی در کهکشان راه شیری کشفشده است. این ستاره که حدود 30هزار سال نوری با ما فاصله دارد، یک اخترتپ است که درواقع یک ستاره نوترونی چرخان بهحساب میآید.رصدها و بررسیهای اولیه پیرامون MAXI J1816-195 نشان میدهند که این ستاره یک اخترتپ پرتوایکس برافزایشی است که تاکنون فقط 18مورد دیگر از آنها شناساییشده است. نور پرتوایکس این ستاره اولین بار 17 خرداد توسط تلسکوپ MAXI سازمان فضایی ژاپن در ایستگاه فضایی بینالمللی رصد شد. گروهی از دانشمندان به رهبری «هیتوشی نگورو» از دانشگاه «نیهون» ژاپن نخستین بار در اطلاعیهای دراینباره گفتند آنها بالاخره توانستهاند یک منبع ناشناخته از پرتوایکس را که در صفحه کهکشان بین صورت فلکی کمان، سپر و مار قرارگرفته، ببینند. آنها اعلام کردند که نور این ستاره نسبتاً زیاد است اما نتوانستهاند با دادههای MAXI بهصورت قطعی آن را شناسایی کنند.ولی در ادامه سایر اخترشناسان هم وارد کار شدند. «جیمی کنی»، اخترفیزیکدان دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا و همکارانش با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی «سوئیفت» شناسایی این اخترتپ را تأیید کردند. سپس نوبت تلسکوپ NICER ناسا بود که بازهم از روی ایستگاه فضایی این اکتشاف را تأیید کند.نکته جالب درباره این بخش از مشاهدات این بود که NICER پالسهای پرتوایکس را در فرکانس 528.6 هرتز شناسایی کرد. این یعنی این اخترتپ 528.6 بار در هر ثانیه چرخش میکند. ازاینرو، دانشمندان نتیجه گرفتند که MAXI J1816-195 یک ستاره نوترونی و یک اخترتپ جدید برافزایشی با پرتوایکس میلیثانیهای است.اخترتپها به لحاظ مبنایی یک نوع ستاره نوترونی هستند. ستاره نوترونی خودش هسته فروپاشیده یک ستاره مرده غولپیکر بهحساب میآید که به ابرنواختر تبدیلشده. این پدیدهها بسیار کوچک و متراکماند. گاهی اوقات جرمی بهاندازه 2.2 برابر خورشید درون یک کره 20 کیلومتری فشرده میشود.کدام ستارههای نوترونی بهعنوان اخترتپ طبقهبندی میشوند؟ ستارههایی که پالس دارند. این پالسها در قالب پرتوهایی از قطبهای ستاره پرتاب میشوند و با توجه به زاویه ستاره میتوانند به زمین برسند. برخی از اخترتپها صرفاً از طریق چرخش نیرو میگیرند، اما نیروی برخی از آنها از برافزایش میآید. وقتی ستاره نوترونی در یک منظومه دوتایی با یک ستاره دیگر قرار دارد، آنها چنان نزدیک به یکدیگر گردش میکنند که مواد ستاره همراه درون ستاره نوترونی میریزد. این مواد از خطوط میدان مغناطیسی به قطبها میرود و روی سطح ستاره سقوط میکند. درنتیجه نقاط مشخصی به وجود میآید که بهصورت پرتوایکس میدرخشند.