سیاست محدودسازی پکن، در صدر برنامههای گروه هفت قرار گرفت
هفت قدرت جهانی علیه اژدهای زرد
همدلی| محسن رفیق : رهبران کشورهای ثروتمند گروه هفت در حالی امروز بیانیه پایانی جلسات خود را در لندن اعلام میکنند که متعهد به کمک به کاستن از شکاف در قبال کمبود واکسن ویروس کرونا در جهان شدهاند. این اما تنها صورت مسئله است، چرا که انتظار میرود مسئله چین و چالشهای ایدئولوژیکی مربوط به ظهور این کشور به عنوان مهمترین مسئله در بیانیه پایانی گنجانده شود. در این بین، آمریکا از مدتها پیش در تلاش بوده است تا از بستر این اجلاس به منظور ترغیب کشورهای دیگر برای پیوستن به واشنگتن در جهت اتخاذ موضعی سرسختانهتر علیه چین، به بهانههایی چون اقدامات این کشور در سینکیانگ، هنگکنگ و دریای چین جنوبی، استفاده کند. کشورهای گروه هفت در این اجلاس در پی آن هستند تا با راهاندازی یک گزینه جایگزین، نتیجه ابتکار عمل «کمربند و جاده» چین را که با هدف حمایت از توسعه پایدار در کشورهای در حال توسعه انجام گرفت، از آن خود کنند. جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، در سخنرانی خود در این اجلاس تاکید کرد که کشورهای همپیمان باید نیروهایشان را برای مقابله با همهگیری بیماری، گرایش جهان، حمایت از تجارت آزاد و مقابله با چالشهای چین و روسیه متحد سازند. به گزارش نیویورک تایمز، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا که در جریان این سفر به جهت رسیدگی به مسئله کمبود واکسن کروناویروس در سطح جهان تحت فشار قرار گرفته، اعلام کرد آمریکا ۵۰۰ میلیون دوز دیگر از این واکسن را خریده و برای استفاده از سوی حدود ۱۰۰ کشور با سطح درآمد پایین و متوسط در طی سال آینده میلادی اهدا خواهد کرد. بایدن در سخنرانی خود گفت: «مسئله درباره مسئولیتپذیری و وظیفه انسانی برای نجات هر میزان از جان انسانها که بتوانیم، است. وقتی ما شاهد آسیب دیدن و رنج کشیدن مردم در هر جایی از جهان هستیم به دنبال این میرویم که هر طور بتوانیم کمک کنیم.» او تاکید کرد: «آمریکاییها، تراژدیهای این همهگیری را میدانند در حالی که متحمل بیش از ۶۰۰هزار مورد مرگ در اثر این بیماری شدهاند و این تعداد بیشتر از کشتههای آمریکا در جنگ جهانی اول، جنگ جهانی دوم، جنگ ویتنام و حملات ۱۱ سپتامبر در مجموع است.» بایدن ادامه داد:«آمریکا این نیم میلیارد دوز واکسن را بدون قید و شرط ارائه خواهد کرد. ما این کار را برای نجات جان انسانها و پایان این همهگیری میکنیم.» بر اساس اعلام بایدن و شرکت فایزر، ۲۰۰ میلیون دوز اول این واکسنها تا پایان سال جاری میلادی و ۳۰۰ میلیون دوز دیگر تا ماه ژوئن سال آینده میلادی توزیع خواهد شد.
بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس نیز که کشورش میزبان گروه هفت و پذیرای ریاست دورهای آن است گفت، ضروری است که از فرصت برای اقدام متحد علیه همهگیری استفاده کنیم. او خاطرنشان کرد: «جهان به این نشست نیاز دارد. ما باید صادق باشیم. نظم و همبستگی بینالمللی شدیدا در اثر ویروس کرونا متزلزل شده است. کشورها در تلاشهای مستاصل برای تجهیزات محافظت شخصی و نهایتا واکسن رو به تاکتیکهای آسیبرسان به کشورهای دیگر آوردهاند. حالا زمان است که آن روزها را پشت سر بگذاریم.» جانسون اضافه کرد:«زمان آن است که بزرگترین دموکراسیهای جهان که پیشرفتهترین تکنولوژیها را دارند مسئولیتهایشان را گردن بگیرند و جهان را واکسینه کنند زیرا تا زمانی که همه محافظت نشده باشند، هیچ کس از سطح محافظت مناسبی برخوردار نیست.» بایدن و جانسون همچنین در این دیدار که نخستین دیدارشان از زمان رسیدن بایدن به ریاست جمهوری آمریکا محسوب میشود، احیای «منشور آتلانتیک» را اعلام کردند؛ منشوری که یک اعلامیه همکاری مطرح شده از سوی وینستون چرچیل و فرانکلین دی روزولت رهبران اسبق این دو کشور در زمان جنگ جهانی دوم است. جو بایدن در حاشیه اجلاس سران گروه هفت در انگلیس، دیداری غیررسمی نیز با همتای فرانسوی خود داشت که اولین تعامل اساسی رو در روی این دو رهبر از زمان رسیدن جو بایدن به ریاست جمهوری محسوب میشود. به گزارش پایگاه خبری هیل، جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید در بیانیهای تصریح کرد:«این رهبران به بحث درباره طیفی از مسائل دوجانبه و منطقهای، از جمله کووید-۱۹ و اقدامات ضدتروریسم در منطقه ساحل پرداخته و اهمیت شراکت آمریکا-فرانسه و ائتلاف ترانس آتلانتیک را مورد تاکید قرار دادند.»
در همین حال کاخ سفید روز نخست مذاکرات را مثبت و ثمربخش توصیف کرد. انتظار میرود رهبران گروه هفت به بحث در خصوص طیفی از مسائل از جمله کروناویروس، تغییرات آب و هوایی و همکاری اقتصادی بپردازند. این رهبران متعهد به اهدای یک میلیارد دوز واکسن کروناویروس به تامین جهانی این واکس با هدف شکست همهگیری شدهاند. همچنین انتظار میرود که رهبران گروه هفت به تصویب طرح پیشنهادی بایدن برای یک مالیات جهانی حداقلی ۱۵درصد یا بیشتر بپردازند. از سوی دیگر یک مقام ارشد دولت بایدن اعلام کرد که گروه هفت کشور صنعتی و ثروتمند جهان، به زودی یک برنامه زیرساختی جدید جهانی در واکنش به ابتکار کمربند و جاده چین را اعلام خواهد کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، این مقام دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود، به خبرنگاران گفت ایالات متحده همچنین دیگر رهبران گروه هفت را برای اقدام مشخص در مورد کار اجباری در چین تحت فشار قرار میدهد و انتقاد از پکن را در اعلامیه پایانی خود وارد میکند. این مقام آمریکایی گفت: «این صرفا درباره رویارویی با محدودسازی چین نیست. اما تاکنون ما یک جایگزین مثبت ارائه نکردهایم که بازتاب ارزشها، استانداردها و سبک عمل ما باشد.»
ابتکارعمل کمربند و جاده چین یک طرح زیرساختی چندین تریلیون دلاری است که در سال ۲۰۱۳ به دستور شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین با ابتکار توسعه و سرمایه به جریان افتاد و از آسیا تا اروپا و فراتر از آن امتداد دارد. بیش از صد کشور به منظور همکاری با چین پروژههایی در زمینه خط آهن، بنادر، بزرگراهها و دیگر زیرساختها با چین به امضا رساندهاند. براساس آمار شرکت ریفینیتیو، تا اواسط سال گذشته بیش از ۲۶۰۰ پروژه به ارزش حدود چهار تریلیون دلار مرتبط با این ابتکارعمل گزارش شده است. با این حال وزارت خارجه چین ژوئن گذشته اعلام کرد حدود ۲۰درصد از این پروژهها به شدت تحت تاثیر پاندمی کرونا قرار گرفتهاند. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا ماه مارس به بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس که میزبان نشست سه روزه رهبران گروه هفت در کشورش است، پیشنهاد داد تا این کشورها طرح رقابتی خودشان را ارائه دهند. این مقام آمریکایی میگوید، غرب تاکنون در ارائه یک جایگزین مثبت در مقابل طرح دولت چین که بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار داده است، ناتوان بوده است. این مقام مطلع همچنین گفت:«بنابراین ما باید در این اجلاس یک ابتکارعمل زیرساختی جدید جهانی به همراه شرکایمان در گروه هفت معرفی میکنیم که صرفا جایگزینی برای ابتکار کمربند و جاده نباشد.» بایدن همچنین در پی آن است تا در مذاکراتش رهبران دیگر را تحت فشار قرار دهد که کار اجباری، خدشهدار کردن کرامت انسانی و یک نمونه فاحش از رقابت اقتصادی ناعادلانه چین است و اینگونه واشنگتن را در دفاع از حقوق بشر جدی نشان دهد. این مقام درباره اعلامیه پایانی که امروز و پس از خاتمه نشست منتشر میشود، گفت:«ما قصد داریم روی حوزههای خاصی مثل سینکیانگ تمرکز کنیم که در آنجا کار اجباری در جریان است و این همان جایی است که ما باید ارزشهایمان را به عنوان گروه هفت بیان کنیم.» او تاکید کرد که هنوز مشخص نیست که این طرح زیرساختی جهانی چگونه قرار است تامین مالی شود. این طرح شامل جمعآوری صدها میلیارد پول دولتی و خصوصی برای کمک به کاهش فاصله زیربنایی ۴۰ تریلیون دلاری در کشورهای نیازمند تا سال ۲۰۳۵ است.