بی‌توجهی‌ نامزدها به یک موضوع ۱۳۰۰هزار میلیاردی

همدلی|  یارانه‌ها؛ بحث کهنه‎ای که دوباره این‌روزها با اشاره کاندیداها بیشتر از همیشه نگاه‌ها را متوجه خود کرده است. همان درآمدی که حتی اگر به یک میلیون تومان هم برسد، در مقابل تورم افسارگسیخته کشور کم می‌آورند. حالا اما یکی از پرحاشیه‌ترین مسائل مطرح شده از سوی کاندیداهای ریاست جمهوری طی مدت شروع تبلیغات آنها، یارانه‌ها و ارقام جدید آن بود؛ یارانه‌های پنهان و آشکاری که سالانه به ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان‌‌‌ می‌رسد و سال‌هاست از معضلات اقتصادی ایران است، اما دریغ از طرح یک سوال در مورد آن در مناظره اقتصادی هفت کاندیدای ریاست جمهوری. به گزارش ایسنا، ‌‌این‌که مبنای سوالات تعیین شده در جریان مناظره انتخاباتی چیست، مشخص نیست ولی در هر حال برخی مسائل مهم و قابل توجه جاخالی پر رنگی در مناظره اقتصادی کاندیدای ریاست جمهوری داشت که‌‌‌ می‌توان به جریان و مواضع ارزی، اصلاح نظام بانکی، بورس و البته جریان خاص یارانه‌‌‌ها که خود در برگیرنده ابعاد اصلاحات قیمت سوخت و حامل‌‌‌های انرژی است، اشاره کرد.
این روزها کاندیداها در شعارهای خود یارانه را به عنوان یکی از ابزارهای تبلیغاتی انتخاب و با اعلام اعداد و ارقام‌‌‌های ظاهرا جذاب سعی در جذب رای دارند، از یارانه ۴۵۰هزار تومانی گرفته تا یک میلیونی. در حالی این ارقام تاکنون از سوی کاندیداهای مربوطه برای مردم به طور شفاف توضیح داده نشده و مشخص نیست که قرار است چگونه پرداخت شود و چه تبعاتی در ازای آن برای مردم ایجاد‌‌‌ می‌شود که انتظار‌‌‌ می‌رفت یکی از سوالاتی باشد که حتی به صورت مشترک پرسیده شده و حداقل در حضور هفت کاندیدا مشخص شود پایه و اساس این رقم‌‌‌های سنگین چیست، ولی این اتفاق نیفتاد و مناظره اقتصادی بدون این موضوع تمام شد. در این بین فقط محسن رضایی بازهم از یارانه ۴۵۰هزار تومانی خود سخن گفت و برای آن تضمین داد، ولی به مخاطبان نگفت که پولش را از کجا‌‌‌ می‌آورد و قرار است در ازای آن نرخ سوخت و حتی دلار چه تغییری کند.
این جای خالی در شرایطی بود که ۱۰سال است قانون هدفمندی یارانه‌‌‌ها اجرایی شده ولی خبری از تغییر در نحوه اجرای قانون که از کارشناس و نماینده مجلس گرفته تا خود مسئولان دولتی به آن انتقاد دارند نیست.
طبق آمارهای دولتی مردم ایران در سال ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان و آشکار دریافت‌‌‌ می‌کنند که بیش از ۹۰۰ هزار میلیارد آن پنهان و از این رقم حدود ۶۰۰ هزار میلیارد یارانه سوخت و انرژی بوده است.
بعد از طرح این گزارش‌‌‌ها و اعلام برای اصلاح روند، در آبان ۱۳۹۸ دولت دست به اصلاح قیمت بنزین زد و نرخ آن را افزایش داد و در حالی به نظر‌‌‌ می‌رسید در مسیر اصلاح یارانه پنهان حرکت کرده که در سوی دیگر بخشی از پول به‌دست آمده را مجدد به سمت پرداخت نقدی برد، آن هم در شرایطی که یارانه نقدی خود از چالش‌‌‌های نظام یارانه‌‌‌‌ای ایران است و دولت نتوانسته بود چرخه معیوب پرداخت ۷۸میلیون نفری آن را اصلاح کند.
در این مناظره حتی یک سوال مطرح نشد که این ارقام پرداختی وعده داده شده چگونه قابل توجیه است، کسی سوالی نپرسید که برای حداقل ۱۳۰۰ هزار میلیارد یارانه پنهان و آشکار سالانه‌‌‌‌ای که دولت پرداخت‌‌‌ می‌کند کاندیدا چه نظر و دیدگاهی دارند و چگونه آن را اصلاح خواهند کرد، از بزرگ‌ترین معضل یارانه‌‌‌ها یعنی غربالگری و حذف دهک‌‌‌های پردرآمد هم خبری نبود. در مجموع آنچه در مورد یارانه تاکنون اتفاق افتاده و نظرات جسته و گریخته کاندیداها مطرح شده، ظاهرا چیزی جز استفاده ابزاری برای جذب رای نیست و با این روال‌‌‌ نمی‌توان امیدوار بود دولتی که شکل‌‌‌ می‌گیرد اقدام موثری در دستور کار داشته باشد شاید اگر این گونه بود، تا کنون در جریان برنامه‌‌‌های متفاوت و مصاحبه‌‌‌های مختلفی که هر یک از هفت کاندیدا شرکت کرده اند از برنامه اساسی و کارساز خود در حوزه یارانه‌ها رونمایی کرده بودند.