تغییر استراتژی اصلاح‌طلبان؟

تغییر استراتژی اصلاح‌طلبان؟

ایمان اسلامی‌بین (فعال سیاسی)

 گویا این بار ماجرا برای اصلاح‌طلبان متفاوت است؛ چرا که تا پیش از این یعنی در فاصله زمانی سال 1396 الی 1402 هر بار نام انتخابات و مشارکت در آن مطرح می‌شد، قاطبه این جریان نسبت به این امر سیاسی بی‌تفاوت بودند و اعتقاد داشتند که با وجود این سیستم نظارتی حاکم بر انتخابات عملا امکان عرض اندام در این رویداد سیاسی مهم وجود ندارد.  اما حالا با توجه به اتفاقات اخیر که خیلی هم دراماتیک بوده است، نظر این جریان نیز تغییر کرده و بنا دارد حضوری البته مشروط در انتخابات ریاست جمهوری داشته باشد.
هرچند اصلاح طلبان حضورشان در انتخابات را مشروط کرده‌اند ولی باید بدانیم که همین رویکرد نیز نشان دهنده ایجاد تحول جدیدی در جریان مذکور است؛ ضمن آنکه نباید از ذهن دور نگه داشت افرادی بناست از جبهه اصلاحات کاندیدا شوند و یا شده‌اند که امکان تایید صلاحیت‌شان بالقوه است و خیلی بعید به نظر می‌رسد نتوانند از فیلترهای شورای نگهبان عبور کنند. بنابراین از هم اکنون می‌توان گفت که قید مربوط به حضور مشروط جبهه اصلاحات مرتفع شده است. حال اینکه فرد مذکور که نهایتا بناست جریان اصلاحات روی آن سرمایه‌گذاری کند چقدر رای آور است و به قول معروف کاریزماتیک است، بحثی جداست. جبهه اصلاحات اخیرا اطلاعیه‌ای 9 بندی منتشر کرده و در آن جزییات ورود خود به انتخابات ریاست جمهوری را شرح داده است. در اطلاعیه مذکور چند نکته مستتر است:  جبهه اصلاحات دیر یا زود در برابر این سوال افکار عمومی قرار خواهد گرفت که در سیستم انتخاباتی کشورمان چه تحول مهمی رخ داده که اکنون به حضور مشروط تن داده‌اند. ضمنا،استراتژی این جبهه به‌طور کل نیز تغییر کرده است.
پیش‌ترها این جبهه قبل از اعلام نظر شورای نگهبان در مورد کاندیداها ،کاندیدای منتخب خود را معرفی و حمایت می‌کرد واگر شورای نگهبان آن را رد می‌کرد، از حضور در انتخابات انصراف می‌داد. اما اکنون این جبهه منتظر خواهد ماند و از بین منتخبان شورای نگهبان منتخب خود را معرفی کند؛ این یعنی جبهه اصلاحات به انتخابات دو مرحله‌ای تن داده است. موضوع دیگر بحث شرایط اقتصادی ،سیاسی و فرهنگی کشور است.در واقع عده‌ای از ناظران و کارشناسان سیاسی معتقد هستند که شرایط کشور آنقدر خطیر است و شاخص‌ها و پارامترهای حساس همگی رو به اضمحلال بوده و به همین جهت اصلاح‌طلبان تصمیم گرفته‌اند از موضع خود پایین بیاید تا بتواند با به دست گرفتن قدرت شرایط را سامان دهد. از سوی دیگر عده‌ای از ناظران هم مدعی هستند که اصلاح‌طلبان صرفا برای به دست گرفتن قدرت حاضربه عقب‌نشینی از مواضع خود شده‌اند. به عبارت ساده از آنجا که چند سالی می‌شود این جریان از قدرت به دوربوده است آفراد حاضر در این جریان به دنبال بازگشت به میز و صندلی‌های خود هستند.  بحث دیگری که بسیار مهم به نظر می‌رسد موضوع پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان است. در جریان اصلاحات همواره دوگانه «جامعه محور-قدرت محور» وجود داشته است. در حقیقت این دوگانه همیشه محل بحث در این جریان بوده و اکنون با تغییر این استراتژی به نظر می‌رسد جبهه اصلاحات تا حدودی از ایده «جامعه محور» فاصله گرفته است. اما سوال اصلی این است که در چنین حالتی آیا جبهه اصلاحات این توان را دارد در جامعه جریانی اجتماعی به منظور ایجاد مشارکت مردم تولید کند؟
در دو انتخابات گذشته شاهد مشارکت حداقلی بودیم و نظر سنجی‌های فعلی نیز از جمله نظرسنجی دانشگاه امام صادق(ع) که دیروز منتشر شد، کماکان نشان می‌دهد با وجود تحولات اخیر و فاصله اندک تا برگزاری انتخابات، هنوز نرخ مشارکت زیر 50‌درصد است. در مجموع به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان در شرایط خطیری قرار دارند.