اصلاحات اساسی و لازم در حوزه ساخت و ساز

عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با انتقاد از پایین بودن عمر مفید ساختمان‌ها و با  تاکید بر اینکه  نیازمند به یک انقلاب و اصلاحات اساسی در حوزه ساخت و سازها هستیم گفت: اصلاح نظامات اداری و آیین‌نامه‌ها، نظارت موثر شهرداری بر نحوه ساخت و سازهای شهر و ‌ارایه خدمات بهینه از سوی مهندسان، راهکار افزایش عمر مفید ساختمان‌ها است.
مهندس «حامدخانجانی» در گفت‌وگو‌ با خبرنگاران درباره عمر مفید ساختمان‌ها و عوامل مؤثر بر آن اظهار داشت: «عمر مفید ساختمان‌ها به عوامل متعددی وابسته است که دو نهاد اصلی تأثیرگذار در این حوزه، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری هستند. وزارت راه و شهرسازی باید به‌ مثابه  طراح و صحنه‌پرداز شهرها در نظر گرفته شود، در حالی که شهرداری نقش مجری شهرها و ساخت و سازها را ایفا می‌کند.»
وی ادامه داد: «وزارت راه و شهرسازی آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های فنی و اداری را تدوین می‌کند و شهرداری مسئول اجرای این دستورالعمل‌ها و کنترل نحوه ساخت و سازها است. کیفیت آیین‌نامه‌ها و نظامات اداری و همچنین محتوای مباحث فنی تأثیر مستقیمی بر افزایش عمر مفید ساختمان‌ها دارد.» خانجانی اشاره کرد: «شهرداری به‌عنوان نهاد صادرکننده پروانه ساختمانی و پایان‌کار، طبق مواد 30 و 34 قانون نظام مهندسی، وظیفه کنترل و نظارت بر نحوه اجرای ساختمان‌ها را دارد که به نظر می‌رسد ما در این زمینه با کاستی‌های متعددی مواجه هستیم.»
وی افزود: «سازمان نظام مهندسی ساختمان به‌عنوان یکی از ارکان اصلی ساخت و ساز، دو نقش اساسی دارد: اول، کنترل نحوه ارائه خدمات مهندسی توسط مهندسان و دوم، ارتقای دانش مهندسان در این زمینه. نحوه عمل سازمان نظام مهندسی در این دو موضوع به عملکرد دو نهاد وزارت راه و شهرداری وابسته است.»
خانجانی تأکید کرد: «وزارت راه و شهرسازی مسئول احراز صلاحیت مهندسان است و باید شرایط و کیفیت لازم ورود به حرفه را برای دانش‌آموختگان و متقاضیان اخذ پروانه اشتغال به کار مهندسی لحاظ کند. این مسئله به‌منظور ارتقای کیفیت ساخت و سازها و افزایش عمر مفید ساختمان‌ها ضروری است.»
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، در ادامه صحبت‌های خود به وظایف وزارت راه و شهرسازی در زمینه احراز صلاحیت مهندسان اشاره کرد و گفت:  وزارت راه مسئول احراز صلاحیت مهندسان است. این نهاد تعیین می‌کند که کدام یک از مهندسان می‌توانند پروانه اشتغال به کار دریافت کنند و در ساخت‌وسازهای شهری فعالیت داشته باشند.»
وی افزود: «نحوه تدوین آیین‌نامه‌ها و احراز صلاحیت مهندسان از سوی وزارت راه و همچنین نظارت بر ساخت‌وساز شهری و صدور پروانه پایان کار توسط شهرداری‌ها، موضوعاتی است که نیاز به بررسی دقیق دارند.» خانجانی تصریح کرد: «اگرچه سازمان نظام مهندسی بر نحوه ارائه خدمات مهندسان نظارت دارد و تلاش می‌کند کیفیت خدمات را ارتقا دهد، اما در نهایت، شهرداری‌ها هستند که مجری صلاحیت‌دار را به رسمیت نمی‌شناسند و شهرداری‌ها هستند که اقدام موثری پیرو گزارشات مهندسان ناظر از کیفیت ساختمان‌ها به انجام نمی‌رسانند. این موضوع بر روند ساخت‌وساز تأثیر می‌گذارد. به همین دلیل، هرچقدر هم که سازمان نظام مهندسی خدمات خود را بهبود بخشد، در ساختاری بزرگ‌تر که وزارت راه و شهرداری وجود دارند، تلاش‌های نظام مهندسی به تنهایی برای افزایش کیفیت ساختمان‌ها و عمر مفید آن‌ها راه به جایی نمی‌برد.»
وی خاطرنشان کرد: «برای بهبود وضعیت ساختمان‌ها و افزایش عمر مفید آن‌ها، ضروری است که آیین‌نامه‌ها و نظامات اداری به‌درستی تنظیم شوند، وظیفه احراز صلاحیت مهندسان توسط وزارت راه به‌خوبی انجام شود و شهرداری‌ها در زمینه نظارت بر اجرای ساختمان‌ها به‌صورت دقیق عمل کنند. در این صورت، می‌توان نتیجه گرفت که نظام مهندسی نقش مهمی در کنترل خدمات مهندسی و آموزش حرفه‌ای مهندسان ایفا می‌کند.»
وی تاکید کرد: به عنوان یک مهندس، بر این باورم که همه ما باید تلاش کنیم تا خدمات مهندسی بهتری به جامعه ارائه دهیم و دانش خود را در زمینه مسائل روز مهندسی ارتقا دهیم. پیگیری مطالب روز مهندسی و آگاهی از فناوری‌های نوین از جمله الزامات این مسیر است.
وی اذعان داشت: مهندسان باید همواره مطالبه‌گر باشند و در راستای بهبود عملکرد نهادهای اصلی در حوزه ساخت‌وساز، از جمله وزارت راه و شهرداری‌ها، فعالانه عمل کنند. ما به‌عنوان قشر آگاه جامعه، باید به کیفیت ساخت و سازهایی که انجام می‌شود، توجه کنیم و بر اساس عواملی که می‌تواند به ارتقای کیفیت کمک کند، پیگیر مطالبات خود باشیم تا رفاه عمومی برای تمامی شهروندان فراهم شود.