گزارش‌های مذاکرات هسته‌ای از «در حال پیشرفت» تا «کند و تدریجی»

همدلی| گزارش‌ها از وین همچنان متناقض است. گفتگوهای هسته‌ای در حالی هنوز در وین ادامه دارد که پیام‌های متفاوتی از این مذاکرات مخابره می‌شوند. نماینده روسیه همچنان مذاکرات را روبه‌جلو و در حال پیشرفت می‌داند. باقری، مذاکره‌کننده ارشد ایران نیز مسائل مورد اختلاف و پرانتزها را دارای روندی کاهشی دانسته است. بااین‌وجود همچنان برخی از نمایندگان کشورهای عضو مذاکرات مطرح کرده‌اند که روند گفتگوها، کند و تدریجی پیش می‌رود. در همین حال روز گذشته نماینده روسیه در مذاکرات وین اعلام کرد که مذاکره‌کنندگان کشورهای عضو برجام، نشستی را با آمریکا و بدون حضور ایران برگزار کرده‌اند. اولیانوف در توئیت خود نوشت: «اعضای برجام، بدون ایران و ایالات‌متحده یک نشست سنتی برگزار کردند. موضوع دشوار عدم تکرار مشکلات اخیر ازجمله مواردی بود که موردبحث قرار گرفت.» او که مذاکره‌کننده روسیه در این گفت‌وگوها است در ادامه خاطرنشان کرد: «هیئت روسی پیشنهاد‌هایی را در این زمینه ارائه کرد.» در ادامه این رایزنی‌ها، مذاکره‌کنندگان جدید انگلیس و آلمان نیز با علی باقری رئیس هیأت ایرانی در وین دیدار و گفت‌وگو کردند. پس‌ازاین دیدارها، جلسه‌ای نیز با حضور باقری، انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و روسای سه هیات اروپایی (از جمله هر دو مذاکره‌کننده جدید و دو مذاکره‌کننده پیشین انگلیس و آلمان) در هتل کوبورگ برگزار شد. معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان شنبه‌شب مقابل هتل کوبورگ در پاسخ به این پرسش که چند درصد از اختلاف‌ها بر سر پرانتزهای باز حل‌شده است؟ و آیا این مسئله رو پیشرفت است تأیید کرد که مسائل مورد اختلاف و پرانتزها رو به کاهش است. او همچنین تأکید کرد که مذاکرات روبه‌جلو و در حال پیشرفت است. موضوعِ تضمینِ عدمِ‌ خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و وارد شدن خسارات ناشی از این خروج به ایران و کشورهای عضو برجام از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌هایی است که ایران خواستار روشن شدن آن شده است. بااین‌حال رسیدن به یک نتیجه قابل‌توجه و اتکا در این رابطه مسئله‌ای بسیار پیچیده و دشوار است چراکه کشورها بر اساس اصل حاکمیت ملی در چارچوب منافع ملی‌شان هر توافق یا معاهده‌ای را می‌توانند اجرا نکنند به‌ویژه آمریکا که در دوره دونالد ترامپ خصوصاً نشان داد نسبت به تعهدات بین‌المللی، دوجانبه و چندجانبه هیچ تعهدی ندارد. این در شرایطی است که حضور نمایندگان دو کشور کره جنوبی و عربستان در حاشیه این دور از مذاکرات و ملاقات صورت گرفته، بازار شایعات و گمانه‌زنی‌ها را در این دوره داغ‌تر کرده است. چوی جانگ کان، معاون وزیر خارجه کره جنوبی که به شهر وین اتریش سفر کرده است، با علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت‌وگو کرد. در این جلسه که به درخواست طرف کره‌ای و در محل نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین برگزار شد، معاون وزیر خارجه کره جنوبی با اشاره به اهمیت روابط سئول-تهران، توضیحاتی در خصوص پول‌های بلوکه‌شده ایران نزد کره جنوبی ارائه و عنوان کرد که این کشور برای بازپرداخت بدهی خود به ایران تلاش می‌کند. معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این دیدار تأکید کرد که فارغ از نتایج گفت‌وگوها در وین، دولت کره جنوبی موظف به آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران است و تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا نمی‌تواند توجیهی برای عدم پرداخت بدهی‌ها به ایران باشد. از سوی دیگر در خبر دیگری میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی از گفت‌وگوی خود با نماینده دائم عربستان سعودی و دیگر مقام‌های این کشور، در خصوص مذاکرات برجامی وین خبر داد. اولیانوف در توییتی دراین‌باره نوشت: «با نماینده دائم عربستان سعودی و همکارانش از پایتخت دیدار کردم. آن‌ها را در جریان وضعیت گفت‌وگوهای وین قرار دادم. ما همچنین در مورد چشم‌انداز گفت‌وگوهای امنیتی در منطقه خلیج‌فارس تبادل‌نظر کردیم.» در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز از طرفین توافق هسته‌ای خواست در مذاکرات برجامی انعطاف‌پذیری بیشتری نشان دهند. او گفت: «همه باید برای لغو تحریم‌های آمریکا تلاش کنند و ما از همه اعضای شرکت‌کننده در مذاکرات می‌خواهیم برای رسیدن به نتیجه در مذاکرات برجامی، از خود انعطاف‌پذیری بیشتری نشان دهند.»