بیوه سیاه، کلاه من و این رخدادهای فهم‌ناپذیر

- می‌دانم! کنجکاو می‌شود آدم تا بفهمد بیوه سیاه دیگر چیست یا کیست؟! او یک زن است، البته عنکبوتی مؤنث که شوهرش را می‌خورد! این را پژوهشگری کنجکاو و علاقه‌مند و البته نوجوان در خانواده به مادرش گفت هنگامی‌که عنکبوت پای مادر را گزید و پسرک برخلاف میلش مجبور شد سوژه تحقیق خود را بکشد و مادر را که از ناحیه پا دچار گزیدگی آن حشره موذی شده بود برای تزریق پادزهر عنکبوت از نوع بیوه سیاه راهی بیمارستان نماید.
- بیوه سیاه! حتی نامش نیز ترسناک است، اما خوردن شوهر! خنده‌دار و سخت کنجکاوی برانگیز است.
- در زمانی نه‌چندان دور آب مثال روانی و راحتی بود، به‌عنوان‌مثال می‌گفتیم من این‌ها را فوت آبم، همه‌اش می‌گفتیم فکر نان کن که خربزه آب است حالا ظاهراً نان نباشد به قول دانش‌آموزی شیطان می‌شود به‌جایش کیک و بیسکویت خورد اما تصور نبودن آب حتی ویرانگر موجب اختلال جدی زندگی است.
- اما بیوه سیاه کدام بخش از جستار را به بخش دیگر متصل می‌کند؟!
- از یک‌سو ایجاد جذابیت و کنجکاوی بیشتری را در مخاطب ایجاد می‌کند چون واقعاً عنکبوت معروف به بیوه سیاه موجود جذاب با رویه‌ای شگفت‌انگیز است از سوی دیگر نقطه مقابل آب است که نماد روشنایی و شفافیت و زلالی است درحالی‌که الهه آب در فرهنگ ایرانی الهه باروری هم هست و یادآوری مطلب با کنتراست بیشتر به‌ویژه این روزها که نسخه‌های متفاوت و البته گاه معقول و گاه هرچند در مواردی حتی عجیب و بحث‌انگیزی برای افزایش نرخ باروری و به تعادل رساندن نرخ رشد جمعیت مطرح‌شده و می‌شود خالی از فایده نخواهد بود و نکته آخر و مهم‌تر که حالا موضوع این جستار نیست. توجهی گذرا به آمار بالای همسر آزاری روانی بود به نظرم رسید شاید بیوه سیاه دارد برای انتقام زنانی که مورد آزار قرار شوهرانشان قرارگرفته‌اند شوهرش را می‌خورد!
- اما درهرحال بحث کانونی جستار همان مقوله آب هست.
- درست است و البته مخاطب یک بخش از پیام شهروندان هستند که در حد امکان موهبت ارزشمندی چون آب رو قدر بدانند و یک بخش هم متولیان ذی‌ربط منابع آب کشور هستند به‌عنوان ذینفعان مؤثر در برنامه‌ریزی برای تأمین، تخصیص، توزیع و نظارت بر مصارف آب با لحاظ نمودن مجموعه شرایط حال و آینده.
- و فهم‌ناپذیری در کجای قصه و این روایت سه لایه است؟!
- و اما فهم‌ناپذیری رخدادها ناظر است بر ابهام و عدم قطعیت که یک بخش زمینی است و بازمی‌گردد به رویکرد افراد و نهادهای تأثیرگذار بر آب و بخش دیگر آسمانی است و برمی‌گردد به لطف الهی و نزول رحمت خداوند: باران، شرایط جوی و آب و هوایی.
- به نظر می‌رسد آسمان هم از رفتار بعضی انسان‌ها رنجیده باشد!
- این نگاه به رنجش آسمان، طبیعت، محیط‌زیست، زمین و دریا اگر باعث نوعی بازتعریف اخلاقیات، فرهنگ و ارزش‌های انسانی باشد قابل‌قبول است اگر انگیزه بازخوانی مسئولیت انسان‌ها در قبال موهبت‌های خداوند باشد خوب است اما راستش اگر برای مسئولیت گریزی و انداختن توپ در زمین مردم بی‌گناه که دیوارشان از همه کوتاه است باشد بی‌انصافی است یادمان نرفته است که در ابتدای هجوم بیماری موذی کرونا آن را نوعی عصیان طبیعت در برابر انسان به خاطر ندیده گرفتن جان طبیعت توسط آدمیان اتفاق افتاده است البته این نگاه هم در مجموع پر بیراه نیست اما من باورم این است که انسان به‌واسطه قابلیت عقل و خردورزی مسئول زندگی با همه ابعاد اعم از متن و حواشی آن است.
- راستش به دلم ننشست!
- ببخشید کلاه عجیب من، چه چیز به دلت ننشست؟!
- جستار گیج و گم امروز!
- حق داری! همین گیجی و سرگردانی هم نشانه‌ای از فهم‌ناپذیری این زمانه است، تو این آلودگی هوا هم آدم کلافه است و اصلاً نمیدونه کجای قصه است.
- ولی انسان در هر شرایطی مسئولیت داره! این را فراموش نکنین!
- بله قربان! سعی می‌کنم فراموش نکنم! انسان راستی راستی مسئول است.