آلزایمر در می‌زند

همدلی| جمعیت ایران در مسیر پیری گام برمی‌دارد و روند سالمندی در کشور رو به افزایش است در این جمعیت پا به سن گذاشته بیماری‌های سالمندی‌ نیز یکی پس از دیگری خود را نشان می‌دهد. آلزایمر یا زوال عقل یکی از همان بیماری‌هاست که با بالا رفتن سن برخی از سالمندان را گرفتار می‌کند. آلزایمر یا بیماری فراموشی، یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که در اثر آن به تدریج توانایی‌های ذهنی بیمار تحلیل می‌رود. در واقع این بیماری یک اختلال پیش‌رونده‌‌ عصبی است که موجب می‌شود سلول‌های مغز به مرور زمان از بین بروند و باعث ایجاد مشکلاتی در حافظه، تفکر و رفتار بیمار می‌شود.  البته با بالا رفتن سن، اندکی فراموشکار شدن در افراد مسن طبیعی است. اما در بیماری آلزایمر به دلیل مرگ سلول‌های عصبی اختلال در حافظه به وجود می‌آید و به تدریج پیشرفت می‌کند و با شدت یافتن بیماری، بافت مغز کوچک می‌شود. آسیب‌های ناشی از آلزایمر، حافظه، گفتار و ادراک فرد مبتلا را مختل می‌کند. این بیماری که آن را بیماری قرن می‌نامند اکنون در ایران رو به افزایش اشت. آن گونه‌ انجمن آلزایمر ایران می‌گوید: مراجعه افراد سالمند به کلینیک‌های انجمن آلزایمر نیز ۱۰ درصد افزایش یافته است. مسئله‌ای که زنگ خطری برای ابتلای سالمندان به آلزایمر به شمار می‌رود که از گروه‌های پرخطر جامعه هستند.

یک میلیون بیمار آلزایمری در کشور

به گواه آمارها، آلزایمر بیماری است که هر ۷ دقیقه یک نفر را در ایران گرفتار خود می‌کند و‌ تا ۳۰ سال آینده و با پیری جمعیت‌ با چالش بزرگ این بیماری مواجه خواهیم شد. تا چند وقت پیش جمعیت‌ بیماران آلزایمری ایران را ۷۰۰ هزار نفر تخمین زدند. اما اکنون مدیر عامل انجمن آلزایمر‌ می‌گوید یک میلیون بیمار آلزایمری در کشور وجود دارد.‌ چند روز پیش معصومه صالحی در این زمینه به رکنا گفت: «اکنون در دنیا بیش از 50 میلیون نفر با دمانس (آلزایمر و زوال عقل) زندگی می‌کنند و بنا به آخرین آمار و اطلاعاتی که دو سال قبل در کشورمان به‌دست آمد، بیش از 700 هزار نفر مبتلا به آلزایمر در کشورمان داریم، البته این آمار ممکن است تا کنون به 1 میلیون نفر نیز رسیده باشد.» با وجود این که بیماران آلزایمری را یک میلیون تخمین زده‌اند، اما بدون تردید بخش بزرگی از بیماری آلزایمر در ایران به دلیل تابوهای عرفی پنهان است. برخی خانواده‌ها‌ بیماری آلزایمر را «انگ» می‌دانند و آن را پنهان می‌کنند، حتی برخی از مراجعه به پزشک نیز خودداری می‌کنند. شاید این گونه به نظر برسد که جمعیت‌ یک میلیونی بیماران آلزایمری در کشور نسبت به جمعیت ۸۰ میلیونی ایران رقم درشتی نباشد، اما نباید فراموش کرد‌ که آلزایمر معمولا یک‌ بیماری کهنسالی و پیری است و در زمان سالخوردگی بروز می‌کند، بنابراین باید آن را نسبت به جمعیت مسن ایران سنجید. آن گونه که آمارها می‌گوید ۸میلیون جمعیت ایران پیر و مسن هستند و‌ یک میلیون بیمار آلزایمری برای‌ این جمعیت عدد بزرگی است که نیاز به توجه ویژه متولیان سلامت دارد.

پیشگیری رشد آلزایمر را کند می‌کند

یک روان‎شناس با بیان این که ایران سومین کشور جهان است که در آینده نزدیک با تغییر شکل هرم‌ سنی و رشد سالمندی روبه‌رو خواهد شد، رشد بیماری آلزایمر در کشور را اجتناب ناپذیر دانست.سارا قاسمی به همدلی گفت:«آلزایمر با بالا رفتن سن رابطه مستقیمی دارد، بنابراین این بیماری‌ به تناسب رشد سالمندی در کشور رشد می‌کند و از آنجا که این بیماری درمان قطعی نیز ندارد، پیشگیری از آن‌ -با تغذیه مناسب و سبک رندگی سالم- می‌تواند ۳۰ تا ۴۰ درصد امکان ابتلا به آن را کاهش دهد.ضمن این که تشخیص زودهنگام آلزایمر نیز سرعت این بیماری را کاهش می‌دهد.»وی با اشاره به تبعات پنهان کردن بیماری آلزایمر از سوی برخی از خانواده‌ها گفت: پنهان کردن این بیماری باعث می‌شود روند این بیماری در فرد سالمند به سرعت افزایش پیدا کرده و حتی منجر به ایجاد معلولیت در فرد بیمار شود. این در حالی است که اگر آلزایمر در مراحل نخست آن تشخیص داده شود، می‌توان نتایج وخیم آن را تا هفت یا هشت سال به تعویق انداخت. قاسمی افزود: بسیاری بر این باورند که فراموشی بزرگ‌ترین مشکل بیماران آلزایمر است، در صورتی حاشیه‌های این بیماری برای خود بیمار و اطرافیانش آزاردهنده‌تر است. بسیاری از بیماران آلزایمر دچار اختلالات رفتاری مانند بی‌قراری، توهم، هذیان و اختلالات خواب‌ می‌شوند.» وی ادامه داد:‌«این بیماران‌ گاهی آنقدر دچار توهم و بدبینی می‌شوند که احتمال هر برخورد خشن و آسیب‌زایی از آنان می‌رود، بنابراین شیوه برخورد با این بیماران بسیار حائز اهمیت است و‌ مراقبت باید بین اعضای خانواده تقسیم شود و هم خانواده بیمار و هم پرستاران و پزشکان باید شرایط این بیماران را درک کرده و با شیوه صحیح برخورد با آنان آشنا شوند.» قاسمی‌ فرهنگ‌سازی و ارتقای آگاهی جامعه برای برخورد با بیماران مبتلا به آلزایمر را از دیگر ضروریات دانست و گفت:«آگاهی جامعه و نحوه برخورد با بیماران آلزایمری، کیفیت زندگی آنان را ارتقا داده و پیشرفت بیماری را کند می‌کند.» به گفته این روان‌شناس‌ سابقه خانوادگی و ژنتیک خطر ابتلاء به آلزایمر را افزایش می‌دهد و افرادی که بستگان درجه یک‌ آنها مبتلا به آلزایمر هستند بیش از سایر افراد دچار این بیماری می‌شوند، همچنین افرادی که‌ آسیب‌های مغزی شدید و یا مکرر داشتند، بیشتر ممکن است به آلزایمر مبتلا شوند.