فرصت محدود کارآمدی “وفاق”

همدلی|  سرویس سیاسی: “مسعود پزشکیان” در چه مسیری حرکت می‌کند؟ آیا ریل‌های جدیدی برای اداره کشور و ترغیب مردم به مشارکت سیاسی و اقتصادی در حال شکل‌گیری است؟ این سوال‌ها و پاسخ‌های پر از تردید موضوعاتی هستند که این روزها بیشتر از آن سخن به میان می‌آید. حتی وفاق مورد نظر دولت پزشکیان و تعابیری که از این وفاق در رسانه‌ها طرح شده مورد نقد قرار گرفته است و برخی بر این عقیده‌اند که باید رئیس‌جمهور تعریف دقیقی از سیاست‌های خود در راستای وفاق به مردم عرضه کند.
کنعانی مقدم، فعال سیاسی اصولگرا معتقد است: برخی واژه‌ها و عبارات در ادبیات سیاسی کشور از جایگاه خود خارج شده‌اند. مباحثی مثل دولت ائتلافی، دولت وحدت ملی، دولت وفاق ملی، ائتلاف اصلاح طلبان و اصولگرایان میانه رو و معتدل و دیگر موارد اکنون به انواع و اقسام روش‌ها تعبیر می‌شوند. آخرین مورد، همین مسئله وفاق ملی است که دکتر پزشکیان، در چارچوب دولت چهاردهم مطرح کرده اند و این سوال وجود دارد که این وفاق حول چه محوری، قرار است شکل بگیرد. وحدت و وفاق و همراهی و همگامی، نیازمند محوریتی است که همه روی آن وفاق پیدا کنند. مردم، زمانی این دولت را دولت وفاق ملی می‌بینند که قبل از هرچیز، درون خود، وفاق و همدلی داشته باشد، اگر قرار باشد خود وزرا، سلیقه‌ای و جزیره‌ای عمل کنند یا در انجام مسئولیت‌های تود چالش داشته باشند، مردم وفاق ملی را در حد شعار می‌بینند.
فرار رو به جلو
هفته گذشته “محسن آرمین” گفت، عده‌ا‌ی که در تلاشند در برابر این خواسته دولت سد ایجاد کنند و جلو وفاق را بگیرند. کنعانی مقدم در این‌باره گفت: مبحثی که دکتر آرمین مطرح کرده، به اعتقاد من، یک فرار رو به جلو است. به این معنی که اگر طرح دکتر پزشکیان که محصول تلاش جبهه اصلاحات برای ریاست جمهوری ایشان بوده با شکست مواجه شود، انگشت اتهام به سمت اصولگرایان و سایرین گرفته می‌شود و گویی از هم اکنون به فکر هستند که خود را چگونه تبرئه کنند. مسئله دیگر این است که وقتی وفاق ملی مطرح می‌شود، انتظار می‌رود یک منشور ارائه شود. من هنوز هیچ منشور یا مانیفستی ندیدم که از سوی اصلاح طلبان و نخبگانشان مطرح شود. این سوال وجود دارد که بالاخره این وفاق ملی چه مفهومی دارد. مردم زمانی اعتماد می‌کنند که احساس کنند دولت از خودشان است و دولت این سرمایه اجتماعی که اعتماد مردم است را به ثمر بنشاند. اگر قرار بر شعار دادن باشد که مردم در ۴۵ سال گذشته گوششان با شعار‌های مختلف پر شده و زیاد شنیده اند. اتفاقا آن‌ها که شعار‌های زیادی داده اند در این سال‌ها کمتر عمل کرده اند.
وی همچنین درباره تلاش اصلاح‌طلبان برای رسیدن به یک مفاهمه در زمینه وفاق و مشکلاتی که پیش روی آنهاست، گفت: اصلاح‌طلبان تمام قوای خود را برای پیروزی آقای پزشکیان صرف کرده‌اند؛ بنابراین منطقی است که پذیرای نقد‌ها نسبت به عملکرد ایشان نیز باشند. آقای پزشکیان صحبت‌هایی هم درباره حکومت اسلامی کرده اند که بیشتر نزدیک به نگرش پایداری‌ها نسبت به حاکمیت است تا اصلاح‌طلبان و حتی می‌توان گفت با نگرش اصلاح‌طلبان در تضاد است. انتظار از آقای پزشکیان این است که رابطه بین مشروعیت، مقبولیت و مشروطه را به صراحت تبیین کنند. این نگرانی وجود دارد که بار دیگر دوقطبی مشابه کاشانی و مصدق ایجاد شود و برنده این دوقطبی هم ایالات متحده باشد. به عنوان دبیرکل یک حزب در ایران، هنوز درک دقیقی از وفاق ملی پزشکیان ندارم.
مشکلات با گفتاردرمانی مشکلی حل نمی‌شود
از سوی دیگر برخی دیگر از فعالان سیاسی بر این عقیده‌اند که دولت پزشکیان باید وارد گردونه عمل در زمینه‌های مختلف شود تا امکان ارزیابی وجود داشته باشد. صداقت، اعتماد مردم و ترمیم خلاءهای سیاسی و اجتماعی موجود می‌تواند به دولت برای حرکت در مسیر آرای خاموش و هوادارانش یاری کند. انتظارات اقتصادی غالب در نگاه مردم یکی از مواردی است که اگر با پاسخ مناسب از سمت دولت رو به رو شود، امکان ترمیم و اعتمادسازی در آینده به وجود خواهد آمد. نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت: یکی از دلایلی که مسعود پزشکیان در انتخابات رای‌ آورد، این بود که مردم احساس کردند او صداقت دارد؛ حالا هم دولت چهاردهم باید اعتماد مردم را بازسازی کند.
“عزت‌الله یوسفیان‌ملا” در گفت‌وگو با ایسنا درباره اهمیت ایجاد زمینه از سوی مسئولان برای مردم در جهت نقش‌آفرینی در ساخت کشور و حل مشکلات، اظهار کرد: کشور ما مشکل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد. ما با کشورهای دوست مشکل برقراری ارتباط داریم و با کشورهای مخالف مشکل داریم. کشورهای بی‌طرف هم حاضر نیستند به خاطر ارتباط با ایران، خود را در مقابل آمریکا و اروپا قرار داده و دچار دردسر شوند. در زمینه های اقتصادی و اجتماعی نیز مشکلاتی وجود دارد. کافی است نرخ اشتغال، اعتیاد یا ازدواج را مرور کنید تا شرایط را متوجه شوید.
چشم مردم به سفره‌هاست
یوسفیان‌ملا ادامه داد: در این شرایط گفتاردرمانی هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. مردم باید تثبیت یا کاهش قیمت‌ها را به چشم دیده و در سفره خود احساس کنند که البته دستیابی به این هدف به تنهایی از عهده دولت برنمی‌آید و به کمک جامعه نیاز است؛ ولی برای همکاری مردم با دولت به وجود عنصر اعتماد عمومی نیاز است که الان به خاطر عملکردهای گذشته، اعتماد مردم به مسئولان کاهش یافته است. برای جذب همکاری مردم به بازسازی اعتماد عمومی نیاز است. یکی از دلایلی که مسعود پزشکیان در انتخابات رای‌ آورد، این بود که مردم احساس کردند او صداقت دارد. حالا هم دولت چهاردهم باید اعتماد مردم را بازسازی کند. دولت با گفتاردرمانی هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد. گام اول برای جذب همکاری مردم، ایجاد اعتماد آنهاست.
این نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: مشکلات کشور نه با وفاق و آشتی ملی بلکه با اعتماد عمومی حل می‌شود. اکنون اقشاری که از دولت مطالبه دارند به دلیل نبود اعتماد عمومی، فکر می‌کنند به مطالبات شان نخواهند رسید. اگر اعتماد عمومی به اندازه کافی وجود داشته باشد، این افراد چنین برداشتی نخواهند کرد و حتی وقتی دولت به آنها بگوید درآمد کشور کمتر از هزینه‌هاست، ممکن است برای مدتی مطالبات خود را به تعویق بیندازند تا مشکل کمبود درآمد دولت حل شود.
وی اضافه کرد: برای افزایش اعتماد عمومی هم مسئولان باید با مردم صداقت داشته باشند؛ مثلا در مورد حساسیت افکار عمومی درباره یک کشور باید با مردم صادقانه صحبت کنند که آن کشور در کدام موارد متحد و حامی ما بوده و در کدام مورد علیه منافع ملی ما اقدام کرده است نه اینکه مدام گفته شود که آن کشور دوست ماست.
مشکلات نظام بانکی و تولید داخلی با حرف حل نمی‌شود
یوسفیان ملا با اشاره به تاکیدات مسئولان کشور برای مشارکت مردم در بخش تولید داخلی، اظهار کرد: تولید ملی با حرف زدن ایجاد نمی‌شود بلکه به حمایت نظام بانکی و دولت نیاز دارد. در این زمینه یک مثال می‌زنم؛ یک کارخانه آرد، پول حاصل از فروش آرد را بلافاصله دریافت نمی‌کند و بین فروش و دریافت پول ممکن است شش ماه زمان ببرد زیرا آرد باید به نانوایی برسد و نانوا، نان را بفروشد و روند بازگشت پول به کارخانه انجام شود. در این مدت بانک باید به کارخانه تنخواه بدهد تا هزینه‌هایش را بپردازد و وقتی پول گندم به کارخانه بازگشت، کارخانه پول بانک را برگرداند، ولی الان این کار اتفاق نمی‌افتد چون بانک خودش کارخانه آرد یا سیمان دارد و در واقع رقیب کارخانه‌های دیگر است و کسی هم به رقیبش کمک نمی‌کند.
این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: مشابه این اتفاق در سایر بخش‌های اقتصادی هم رخ می‌دهد و بانک‌ها به جای بانکداری، کار تجاری می‌کنند. در این شرایط نقشی برای مردم در بخش اقتصادی نمی‌ماند. باید در این زمینه قانون اجرا شود. بانک‌ها نباید وارد تولید شوند بلکه تولید به بخش خصوصی و مردم واگذار شود و سیستم بانکی و دولت حامی تولیدکننده باشد.
وی در پایان گفت: گام اول برای جذب همکاری مردم، ایجاد اعتماد عمومی است. مردم باید از مسئولان صداقت ببینند تا وارد همکاری شوند بنابراین دولت چهاردهم باید با اقدامات عملی، اعتماد عمومی را افزایش دهد.