2453
جهت اشتراک در روزنامه همدلی ایمیل خود را ثبت فرمائید
چه چیزهایی نمی‌خوانیم
پریسا حامی (نویسنده)ما چه چیزهایی نمی‌خوانیم؟ خیلی چیزها... اما از عجیب‌ترین موارد، کم خواندن کتاب آسمانی‌مان است. در کشوری که ادعای مذهبی بودن دارد و بیشتر مردم خود را مسلمان می‌دانند و ظاهراً اعتقادات را بخش مهمی از زندگی خود به شمار می‌آورند. اما برخلاف باقی فرهنگ‌ها، مثلاً مسیحی و یهودی، افراد معدودی بر کتاب آسمانی‌مان احاطه دارند. نقل‌قول‌ها از کتب مذهبی، کم و پراکنده است. تفسیرها بین مردم جایی نیافته و حتی در روخوانی متون مذهبی به‌سختی خوانش درست بین جوانان و تحصیل‌کردگان به چشم می‌خورد. برای خواندن کتب آسمانی و مذهبی، لزوماً نباید مذهبی و معتقد بود. همان‌طور که در سنت غربی، افراد معروفی با پیشینه سکولار، پژوهش‌هایی جدی و همه‌جانبه در متون مذهبی انجام داده‌اند و در بسیاری از رشته‌های علمی، ردپای تحقیق و تفسیر متون مذهبی را می‌توان یافت.
وقتی شروع به خواندن متون مذهبی می‌کنیم در اولین برخورد، نیاز به دانستن زبان‌داریم، زبان روخوانی و سطحی و ظاهری، مرحله بعد، فهم زبان معنایی و نمادین متن است. برای یافتن ارتباط بین نمادها نیاز به تفسیر پیش می‌آید و شناخت اسطوره‌ها. این‌ها همه ابتدای راه‌اند. هر چه پیش‌تر می‌رویم نیاز به خواندن و جست‌وجو بیشتر می‌شود. خواندن ادبیات، تاریخ، روان‌شناسی، مردم‌شناسی و...همه این خواندن‌ها از دل خواندن متون آسمانی بیرون می‌آیند. طبیعتاً انتظار عالم‌الدهر شدن هر خواننده متون مقدس، انتظاری گزاف است و هر کس به‌قدر استعداد و ظرفیت و تلاش و جست‌وجو برای فهم، دریافت خواهد کرد. اما چندان دور از ذهن نیست که وقتی در جامعه‌ای خواندن دقیق متون مقدس و مذهبی رواج یابد، عمق و وسعت پژوهش‌ها بیشتر خواهد شد و بسیاری از مطالعات دیگر، به‌تبع آن گسترش می‌یابند. هر کس با انگیزه خاص خود می‌تواند به کتب مقدس نزدیک شود. مذهبیِ معتقد برای پیروی از دستورات دین و تدبر در آیات خدا و غیر معتقد برای فهم چیستی انسان و نیاز او به دین و سیر تکاملی دیدگاه‌های مذهبی. ما قرار نیست از دیگران خواسته‌هایی غیرمنطقی و دور از ذهن داشته باشیم. اگر جامعه و فرهنگ ما، ادعای اسلامی بودن دارد، اگر در خانه هر ایرانی یک قرآن یافت می‌شود، اگر کتاب دیگری در دسترس نیست و دغدغه‌های معیشتی، مانع هزینه کردن برای کتاب خریدن است، چرا به روی طاقچه‌هایمان نگاه نکنیم؟ چرا کتاب مقدسی را که بر روی لب‌ها و چشمانمان می‌گذاریم ورق نزنیم و تمرین خواندن نکنیم؟ می‌خوانیم تا شاید یاد بگیریم ما هم کتاب آسمانی‌مان را بیشتر بشناسیم، بشنویم و باز طالب خواندن شویم.
وقتی شروع به خواندن متون مذهبی می‌کنیم در اولین برخورد، نیاز به دانستن زبان‌داریم، زبان روخوانی و سطحی و ظاهری، مرحله بعد، فهم زبان معنایی و نمادین متن است. برای یافتن ارتباط بین نمادها نیاز به تفسیر پیش می‌آید و شناخت اسطوره‌ها. این‌ها همه ابتدای راه‌اند. هر چه پیش‌تر می‌رویم نیاز به خواندن و جست‌وجو بیشتر می‌شود. خواندن ادبیات، تاریخ، روان‌شناسی، مردم‌شناسی و...همه این خواندن‌ها از دل خواندن متون آسمانی بیرون می‌آیند. طبیعتاً انتظار عالم‌الدهر شدن هر خواننده متون مقدس، انتظاری گزاف است و هر کس به‌قدر استعداد و ظرفیت و تلاش و جست‌وجو برای فهم، دریافت خواهد کرد. اما چندان دور از ذهن نیست که وقتی در جامعه‌ای خواندن دقیق متون مقدس و مذهبی رواج یابد، عمق و وسعت پژوهش‌ها بیشتر خواهد شد و بسیاری از مطالعات دیگر، به‌تبع آن گسترش می‌یابند. هر کس با انگیزه خاص خود می‌تواند به کتب مقدس نزدیک شود. مذهبیِ معتقد برای پیروی از دستورات دین و تدبر در آیات خدا و غیر معتقد برای فهم چیستی انسان و نیاز او به دین و سیر تکاملی دیدگاه‌های مذهبی. ما قرار نیست از دیگران خواسته‌هایی غیرمنطقی و دور از ذهن داشته باشیم. اگر جامعه و فرهنگ ما، ادعای اسلامی بودن دارد، اگر در خانه هر ایرانی یک قرآن یافت می‌شود، اگر کتاب دیگری در دسترس نیست و دغدغه‌های معیشتی، مانع هزینه کردن برای کتاب خریدن است، چرا به روی طاقچه‌هایمان نگاه نکنیم؟ چرا کتاب مقدسی را که بر روی لب‌ها و چشمانمان می‌گذاریم ورق نزنیم و تمرین خواندن نکنیم؟ می‌خوانیم تا شاید یاد بگیریم ما هم کتاب آسمانی‌مان را بیشتر بشناسیم، بشنویم و باز طالب خواندن شویم.