سیاست خارجی ترامپ و آمریکا

سیاست خارجی تداوم سیاست داخلی کشورهاست و تغییر و تحولات داخلی مانند انتخابات و جابه‌جایی دولت‌ها و احزاب، تأثیر غیرقابل‌انکاری روی سیاست خارجی کشورها دارد، بنابراین تغییر دولت‌ها در آمریکا مسلماً در سیاست خارجی این کشور تغییراتی را به دنبال خواهد داشت. جیمز روزنا تئوری‌پرداز حوزه سیاست خارجی بیان می‌کند برای تحلیل و تبیین سیاست خارجی هر کشور باید به متغیرهایی در سطح داخلی (فرد، نقش، حکومت و جامعه) و در سطح بین‌المللی (سیستم) توجه کرد. متغیر فردی، شامل ویژگی‌های روان‌شناختی، ژنتیک و زیست‌شناختی، باورها، برداشت‌ها و جهان‌بینی رهبران و سیاست‌گذاران؛ متغیر محیط بین‌المللی، شامل ساختار نظام بین‌الملل و ارزش‌های حاکم بر آن (لیبرالیسم، حقوق بشر و اخیراً مسائل زیست‌محیطی) می‌شود. حال که ماه‌های آخر از دوره ریاست جمهوری آمریکا است سیاست خارجی ایالات‌متحده سرشتی متفاوت و نسبتاً غیرقابل‌پیش‌بینی یافته است؛ تصمیماتی چون خروج بی‌سابقه از طیف وسیعی از پیمان‌ها، سازمان‌ها و رژیم‌های بین‌المللی و نیز رفتار غیرمتعارف با متحدان نزدیک واشنگتن تا حد قابل‌توجهی رفتار سیاست خارجی ترامپ را از روسای جمهور پیشین متفاوت ساخته است. دو دور مذاکره با رهبر کره شمالی و اتمام بدون هیچ نتیجه‌ای؛ خروج از توافق آب و هوایی پاریس، خروج از توافق بین‌المللی «برجام»، جنگ تجاری با چین و افزایش اصطکاک اقتصادی و سیاسی با متحدان اروپایی، نهایتاً مقابله و تضعیف نهادهای بین‌المللی ازجمله اقدامات منجر به شکست در سیاست خارجی دولت ترامپ بوده است. می‌توان گفت رفتار ترامپ در مقابل دولت‌ها و رژیم‌ها انتخاب گزینشی است. با برخی مذاکره مجدد می‌کند، با برخی رفتار تقابلی و تنشی دارد و برخی را امتیاز می‌دهد. به‌طورکلی به خاطر کسب امتیازات بیشتر در راستای تأمین منافع ملی رفتار می‌کند و دست به انتخاب می‌زند و چنانچه به نتیجه نرسد گزینه خروج را در دستور کار قرار می‌دهد. ترامپ معتقداست هزینه رهبری جهان برای آمریکا بسیار بیشتر از منافع آن بوده است. به‌بیان‌دیگر آمریکا به‌عنوان پایه‌گذار اصلی و رهبر «نظم لیبرال جهان» در دوران پس از جنگ جهانی و جنگ سرد، اکنون در قامت یک دولت «چالشگر در نظم و ترتیبات موجود» درآمده که با ترک رژیم‌های بین‌المللی زیربنایی این ساختار، در حال تضعیف بی‌سابقه آن است. درواقع ویژگی‌های شخصیتی دونالد ترامپ بیش از هر عامل دیگری، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم (از مجرای منصوب کردن افراد همسو) در سیاست خارجی و ویژگی‌های روان‌شناختی «اقتدارگرایی»، «خودشیفتگی وی و رویکرد فردگرا در سیاست خارجی، موجب تهدید نظم و ترتیبات موجود بین‌المللی می‌شود» ترامپ به‌مثابه عاملی کاتالیزور در فرسایش نظم موجود بین‌المللی عمل می‌کند. با این حال در مورد تقابل آمریکا با ایران می‌توان گفت که موضوع مقابله با جمهوری اسلامی ایران و حمایت قاطع و بی‌چون‌وچرا از رژیم صهیونیستی ازجمله مسائل مهم در سیاست خارجی آمریکا هستند که در بسیاری از رأی‌گیری‌ها آمریکا علیه ایران چه در مجلس نمایندگان و چه در مجلس سنا معمولاً قطعنامه‌ها با رأی بسیار قاطع نمایندگان جمهوری‌خواه و دموکرات علیه ایران تصویب می‌شود که نشان از اجماع نظر ضد ایرانی هر دو حزب دارد.
ازآنجایی‌که ساختار سیاسی آمریکا اجازه نمی‌دهد دولت و کنگره از افرادی غیرازاین دو حزب (جمهوری‌خواه و دموکرات) تشکیل شود، مقابله با جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای مهار و کنترل آن و تبدیل آن به یک بازیگر عادی مدافع نظم موجود در بین هر دو حزب تبدیل به یک اصل پذیرفته‌شده است؛ لذا می‌توان گفت با تغییر دولت‌ها در راهبرد کلان ضد ایرانی در آمریکا و همچنین لابی قدرتمند صهیونیستی آیپک تغییر چندانی حاصل نمی‌شود و تنها شیوه‌های مقابله تغییر خواهد کرد؛ بنابراین با توجه به شرایط داخلی و بین‌المللی، ترامپ به‌شدت به یک پیروزی مخصوصاً در حوزه سیاست خارجی محتاج است که اقدامات در حوزه خلیج‌فارس و عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی در این قالب قرار می‌گیرند و در حوزه داخلی هم با شخصیت اقتدارگرایی که دارد در تلاش است جو بایدن رقیب انتخاباتی خودش را ضعیف نشان دهد. در همین راستا ترامپ تلاش می‌کند با هر ترفندی پرونده موفقیت‌آمیزی را برای دوره ریاست جمهوری خود دست‌وپا کند تا آن را پیش از انتخابات سوم نوامبر به‌عنوان یک برگ برنده بزرگ به افکار عمومی ارائه کند.