جذابیت‌ها و چالش‌های نقش خولی

زهرا صلواتی| «مختارنامه» یکی از ماندگارترین سریال‌های مناسبتی تلویزیون است که به زندگی مختار ثقفی و قیام او و انتقام از اشقیای دشت کربلا می‌‌پردازد. یکی از خبیث‌‌ترین این اشقیا، خولی بن یزید اصبحی است که علاوه بر شرکت در واقعه کربلا و حضور در سپاه عمر بن سعد، سر امام حسین(ع) را به طمع دریافت پاداش و صله با خود به کوفه می‌‌آورد. نقش خولی را در سریال مختارنامه، «صدرالدین حجازی» بازی می‌کند؛ هنرپیشه مجربی که نقش‌آفرینی در سریال‌های تاریخی و مذهبی دیگری همچون تنهاترین سردار، بانوی ‌سردار، روزی روزگاری، تفنگ سرپر، کوچک جنگلی و مدرس را نیز در کارنامه هنری خود دارد. با او گفت‌وگویی انجام دادیم که در آن از نقش خولی به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین تجربه‌های بازیگری‌اش یاد کرده و می‌گوید به نقش‌‌های مثبت و تک بعدی علاقه‌‌‌‌ای ندارد. این بازیگر تاکید می‌کند که منفور بودن کاراکتر خولی در میان مخاطبان سریال مختارنامه نشان می‌‌دهد که او کارش را به درستی انجام داده است. به باور حجازی، بلندی و کوتاهی یک نقش اهمیت چندانی ندارد و تاثیرگذاری نقش است که آن را ماندگار می‌‌کند. او برای اثبات این ادعا، نقشش در سریال مختارنامه را مثال می‌‌آورد. حجازی، خولی بن یزید در سریال مختارنامه را بسیار نزدیک و منطبق با مشخصاتی که از این شخصیت در تاریخ ذکر شده می‌‌داند. در سریال مختارنامه به کارگردانی «داوود میرباقری» علاوه بر صدرالدین حجازی، بازیگران دیگری همچون فریبرز عرب‌نیا، رضا رویگری، محمد صادقی، فریبا کوثری، نسرین مقانلو، رضا کیانیان، جعفر دهقان، محمد جعفری، محمد فیلی و... به ایفای نقش می‌‌پردازند. سریال مختارنامه این شب‌ها روی آنتن شبکه آی‌‌فیلم است. گفت‌وگوی همدلی با صدرالدین حجازی بازیگر نقش خولی بن یزید اصبحی در این مجموعه نمایشی ماندگار را در ادامه می‌خوانید:

خولی بن یزید اصبحی یکی از اشقیای بدنام کربلا است، به طوری که در فرهنگ عامه ما نام این فرد با صفت بی‌رحم و سنگدل به کار گرفته می‌‌شود. وقتی پیشنهاد بازی در این نقش به شما شد، چه احساسی داشتید؟

نقش خولی هم‌‌ ترسناک بود و هم جذاب و پر از چالش. از آن نقش‌هایی بود که برای مدت‌ها با خودش درگیرت می‌کند و نمی‌توانی از آن خلاص شوی. ایفای چنین نقش‌هایی واقعا دشوار است و بازیگر خاص خودش را طلب می‌کند.

نگران واکنش مخاطبان نبودید؟

نه چندان. مخاطبان امروزی واقعا فهیم هستند و دیگر مثل گذشته‌ها نیست که فکر کنند خود بازیگر هم دارای خصیصه‌ها و رذیلت‌های نقشی است که ایفایش می‌کند. اتفاقا مردم همیشه در کوچه و خیابان به من لطف داشته‌‌‌‌‌اند و از بازی‌ام در سریال مختارنامه اظهار رضایت و حتی تعریف کرده‌‌‌‌‌اند.

و البته نقش خولی یکی از نقاط عطف کارنامه بازیگری شما و از جمله به یادماندنی‌ترین نقش‌آفرینی‌هایتان است...

هیچ وقت دنبال نقش‌های ساده و تک ‌بعدی نبوده‌ام. نقش‌های چالشی را بیشتر می‌‌پسندم و فکر می‌کنم که ماندگاری بیشتری هم در ذهن مخاطب داشته باشند. من فقط در یک قسمت سریال مختارنامه بازی داشتم اما بسیاری از مردم هنوز بازی مرا به یاد دارند. این همان ماندگاری‌ای است که از آن حرف می‌‌زنم. نقش‌هایی هم بود که از ابتدا تا انتهای سریال حضور داشتند و اتفاقاً آقای میرباقری پیشنهادش را هم دادند اما من گفتم همین نقش خولی را می‌خواهم.

پس طول یک نقش اهمیت چندانی برایتان ندارد و بیشتر به دنبال تاثیرگذاری هستید؟

نقش باید همراه با چالش و جذابیت برای بازیگر باشد. کوتاهی و بلندی‌اش اهمیت چندانی ندارد. اگر بازیگر از پس یک نقش چالشی برآید نتیجه کار هم ماندگار و خاطره‌انگیز خواهد شد. نقش کوتاه خوب چه بسا تاثیرگذارتر از یک نقش بلند بد باشد.

بازی در نقش‌های منفی و منفوری همچون خولی چه الزامات و بایدها و نبایدهایی را می‌‌طلبد؟

اگر نقشی که بازی می‌کنی به اندازه‌‌‌‌ای که باید و شاید منفور باشد و به چشم مخاطب زشت و نفرت‌انگیز بیاید، یعنی موفق بوده‌‌ای. به شخصه این حس را در مورد نقش خولی از واکنش‌های مردم گرفتم. همین که مخاطب مختارنامه با دیدن این سریال احساس می‌‌کند خولی چقدر شخصیت منفوری است، یعنی من به خوبی کار خودم را انجام داده‌ام.

خودتان قبل از بازی در سریال مختارنامه چقدر با شخصیت خولی بن یزید اصبحی آشنایی داشتید؟

به دلیل علاقه‌‌‌‌ای که به مطالعه کتب تاریخی به خصوص درباره تاریخ اسلام دارم با خولی خیلی ناآشنا نبودم و می‌‌دانستم که یکی از اشقیای کربلا بوده که سر امام حسین(ع) را برای گرفتن مژدگانی به کوفه آورده است. شاید یکی از دلایل علاقه و حتی اصرارم برای بازی نقش خولی همین آگاهی‌ام از زندگی و سرگذشت او بود.

با توجه به مطالعاتی که از قبل داشتید، خولی مختارنامه چقدر به شخصیت حقیقی و تاریخی‌اش نزدیک است؟

بسیار نزدیک است. تمام اتفاقاتی که درباره خولی در مختارنامه می‌‌بینید همانی است که در تاریخ آمده. برای مثال، او واقعاً در کوفه قمارخانه داشته و وقتی با سر امام حسین(ع) از کربلا باز می‌گردد، سر مبارک را یک شب در تنور خانه نگه می‌‌دارد.

علیرغم شوخی‌هایی که در فضای مجازی درباره بازپخش‌های متعدد مختارنامه می‌شود اما این سریال همچنان مخاطبان خود را دارد. علت این جذابیت و ماندگاری را در چه می‌‌بینید؟

فیلمنامه جذاب، رمز اصلی موفقیت هر فیلم و سریالی است و مختارنامه هم از این قاعده مستثنا نیست. متن مختارنامه فوق‌العاده و عالی بود. از سوی دیگر، آقای میرباقری به عنوان یک کارگردان مجرب و توانا بالای سر این کار بود و علاوه بر انتخاب بازیگر مناسب هر نقش، به خوبی هم آنها را هدایت می‌کرد. یک عامل مهم دیگر در پروژه‌های بزرگ و سختی مثل مختارنامه، مسائل مالی و بودجه‌‌‌‌ای است. باید اعتبارات لازم به خوبی تعیین شود تا کارگردان و بازیگران و تمامی عوامل تمرکزشان فقط بر کار خودشان باشد و دغدغه‌‌های دیگری نداشته باشند. به نظرم این اتفاق تا حدود زیادی در سریال مختارنامه افتاد.

این شب‌ها مختارنامه را از شبکه‌‌‌‌‌‌‌ای فیلم می‌بینید؟

اگر سرکار نباشم حتماً می‌بینم.

در حال حاضر مشغول چه کاری هستید؟

این روزها سر پروژه سریال «جشن سربرون» به کارگردانی مجتبی راعی هستم.