تمرین یک انتخابات بدون رقابت

روز جمعه ۲۱شهریور ماه، پس از ماه‌‌ها، مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی یازدهم برگزار شد. یکی از این حوزه‌‌های انتخابات، حوزه اهواز، کارون، حمیدیه و باوی بود.
در این انتخابات، حدود هشتاد هزار نفر رای داده‌‌‌‌اند که نماینده منتخب با ۴۵هزار رای به مجلس، راه یافت. یک مقایسه با مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی دهم، نکات قابل توجهی را در اختیار قرار می‌دهد.
۱- در مرحله دوم انتخابات مجلس دهم در اهواز تعداد ۲۶۷هزار و ۵۸۹ رای ماخوذه به صندوق‌‌ها ریخته شد. یعنی مشارکت در مرحله دوم مجلس یازدهم حدود ۳۰% مرحله دوم مجلس دهم بوده است.
۲- در مرحله دوم انتخابات مجلس دهم، رقابت میان کاندیداهای لیست امید با کاندیداهای ‌‌‌‌اصول‌گرا از طرف دیگر بوده است که در آن انتخابات، کاندیداهای لیست امید، با حدود ۱۲۰هزار رای به مجلس راه یافتند. در انتخابات مجلس یازدهم، رقابت میان دو کاندیدای ‌‌‌‌اصول‌گرا بوده است، گرچه نمی‌توان گفت که رایی که در مرحله دوم مجلس یازدهم به صندوق‌‌ها ریخته شده است فقط از نگاه سیاسی بوده است، بلکه بنا بر مشاهدات می‌توان گفت که رقابت‌‌های قومی یکی از دلایل عمده رای به کاندیداها در این انتخابات بوده است. در مرحله دوم انتخابات مجلس دهم که رقابت میان کاندیداهای لیست امید از یک طرف و کاندیداهای ‌‌‌‌اصول‌گرا از طرف دیگر بود، قطعا می‌توان گفت که وجه غالب، رقابت سیاسی بود.
۳- با توجه به این که کل شرکت کنندگان اهوازی ۸۰هزار رای بوده است در نتیجه با توجه به ۱۲۰۸۰۰۰ نفر واجد شرایط رای در حوزه اهواز، کارون، باوی و حمیدیه، تنها حدود ۶/۶ درصد در انتخابات شرکت کردند در صورتی که این میزان مشارکت در مرحله دوم انتخابات مجلس دهم، حدود ۲۵% بوده است.
۴- به عنوان اطلاعات تکمیلی خوب است گفته شود که انتخابات مرحله دوم در حوزه کرج، فردیس و اشتهارد که میزان واجدین شرایط حدود یک میلیون و دویست هزار نفر است، کاندیدای منتخب توانسته است با ۲۷هزار رای به مجلس راه یافته است و درصد مشارکت کمتر از ۴% بوده است.
۵- اگر چه عواملی چون کرونا و مسائل معیشتی در کاهش مشارکت بوده‌‌‌‌اند ولی قطعا نبود رقابت اساسی میان کاندیداها، می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش مشارکت در نظر گرفته شود.
۶- این انتخابات می‌تواند به عنوان یک انتخابات آزمایشی برای انتخابات پیش روی ریاست جمهوری سال آینده در نظر گرفته شود. در صورتی که رقابت موثر سیاسی میان جناح‌‌ها وجود نداشته باشد به طوری که مردم نسبت به حضور در سرنوشت خود امیدوار باشند و مردم احساس بکنند که می‌توانند به برنامه‌‌های کاندیداها رای بدهند، از حالا می‌توان کاهش مشارکت بیشتر مردم حتی نسبت به انتخابات مرحله اول مجلس یازدهم در اسفند ۹۸ را پیش‌بینی کرد.