نگاهی به کارنامه هنری و اوضاع این روزهای بهمن مفید به بهانه زادروزش
امیدواری «مِیتیِ» قیصر به بازگشت روی صحنه
همدلی|علی نامجو: بهمنخان مفید؛ بازیگر، نوازنده، خواننده و گوینده عروسکی، دیروز وارد هفتادونهمین سال از زندگیاش شد. او فرزند زندهیاد غلامحسین مفید است و برادر زندهیاد بیژن مفید و اردوان مفید. این هنرمند نامدار، با حضور در اولین فیلم خود؛ قیصر(ساخته مسعود کیمیایی) خوش درخشید. او در این فیلم با نام مهدی(مِیتی) بازی میکرد.
مردی با کولهباری اثر سینمایی
پس از آن در قدیس، منافق، فریاد مجاهد، برادرکشی، حق و ناحق، نفس بریده، هجرت، پشت و خنجر، تلافی، جمعه، رفاقت، زن، طوطی، غربتیها، فریادرس، بابا گلی به جمالت، پاداش یک مرد، پشمالو، جاهل و رقاصه، خانم دلش موتور میخواد، راز، غرور و تعصب، کلک نزن خوشگله، والده آقامصطفی، ولینعمت، رفیق، رقیب، عمو فوتبالی، غلام زنگی، کمین، مجازات، مشکی، همخون، آقامهدی وارد میشود، تهمت، جوجه فکلی، حسین آژدان، بیگانه، غریب، غول، کیفر، مترس، مردها و نامردها، مروارید، معشوقه، مکافات، نامحرم، اتل متل توتوله، پخمه، توبه، خاطرخواه، خانواده سرکار غضنفر، رضا هفتخط، ساحره، شیربها، قلندر، مرد، مرغ تخمطلا، بابا شَمَل، پل، حیدر، داشآکل، رشید، زن یکشنبه، سه قاپ، فریاد، رضا موتوری، رقاصه شهر و طوقی به هنرنمایی پرداخت. شاید به جای توضیح درباره جایگاه هنری بهمن مفید به خصوص در عرصه سینما، نام بردن از فیلمهایی که او در آنها بازی کرده برای نشان دادن کمیت و البته کیفیت اثرگذاری او، در این زمینه کفایت کند. این بازیگر شهیر برای بازی در فیلم داش آکل از چهارمین دوره جشنواره سپاس جایزه بهترین نقش دوم را از آن خود کرد.
خوانندگی و نوازندگی در آثار سینمایی
مفید در سه فیلم سینمایی فریادرس، توبه و رضا هفتخط به عنوان خواننده حاضر بود و در توبه نوازندگی هم کرد. یکی بود یکی نبود، سرتو بدزد رفیق، دربهدرها و سریال پلیس آسمانی از جمله آثاری بودند که بهمن مفید در آن به گویندگی در نقش عروسکها پرداخت. او در منگوله گوش میرزا، شاپرک خانوم و عصر یخبندان ۴؛ شکاف قارهها به عنوان صداپیشه حضور داشت. مفید کولهباری از آثار خاطرهانگیز را در کارنامه هنری خودش دارد. دل بهمنخان سالهاست برای حضور در سینما تنگ شده اما علیرغم میل باطنی از پرده نقرهای دور افتاده است. بهزاد فراهانی که از سالها قبل با او رفاقتی دیرینه دارد، میگوید مگر بهمن مفید چه صحنه ناجوری را در فیلمها بازی کرده که بعد از سالها از یادشان نمیرود؟ او این را هم میگوید که یار قدیمیاش مدتهاست که با شبکه ماهوارهای جم هم همکاری نکرده است بنابراین از مسئولان سینمایی و فرهنگی انتظار دارد لااقل بگذارند این هنرمند که حالا پا به سن گذاشته بتواند روی صحنه تئاتر برود.
تلاش برای رفع ممنوعاز کاری یک همولایتی
فراهانی از سابقه آشنایی و رفاقتش با مفید اینطور تعریف میکند: «بهمن با من رفیق است. او با من ارتباط خویشاوندی هم دارد و اصلا گرکانی است. فاصله گرکان تا روستای ما خیلی کم است. او سالهاست که دارد در تهران زندگی میکند و چندین سال از ممنوعالتصویریاش میگذرد. در طول سالهای گذشته من از روشهای مختلف با پنج رئیس جمهور کشور مذاکرده کردم تا بلکه بتوانم مجوز بازی را برای او بگیرم. آخرین بار آقای جنتی درباره بازی کردن بهمن، نظر مثبتی داشت، وزارت اطلاعات هم با این موضوع موافقت کرد اما بقیه نهادهای امنیتی با فعالیت او موافقت نکردند. او مگر چه گناهی کرده که این همه سال باید خانهنشین باشد؟ معلوم است که در این وضع وقتی به کسی با شرایط بهمن، پیشنهاد کار در جای دیگری را میدهند، مردد میشود و این پا و آن پا میکند. بله به هر حال او هم باید زندگی کند و زندگی خرج دارد.»
به امید بازگشت روی صحنه از ایران رفت
بهمن مفید همین چند سال قبل، بعد از اینکه از حل شدن مشکل ممنوعالتصویریاش در کشور خودمان ناامید شد، راه ترکیه را در پیش گرفت و برای مدت کوتاهی به عنوان بازیگر در شبکه «جم» فعالیت کرد. او اما مدتی بعد غمگین و دلشکسته به ایران بازگشت. برای کسی همچون او هیچ کجا، ایران نمیشود. او در آن دوران تجربه خوبی را از سر نگذراند، هرچند حتما با خودش خیال میکرد، بعد از سالها صبوری و البته محکمتر شدن سد ممنوعیت، شاید در آن سوی مرز بتواند دوباره با مردمی که سالها برایشان هنرنمایی کرده، ارتباط بگیرد. این خیال خوش اما محقق نشد و حالا او باز هم به امید حضور روی صحنه در کشور خودش مدتهاست که چشم به در دارد. او منتظر است تا مگر قاصدی از راه برسد و دستش را بگیرد و نامه لغو ممنوعیتش را به او بسپارند و نوید حضور روی صحنه را به همین زودیها، به او بدهد. آیا او در فیلمی قبل انقلابی در صحنه ناجور فیلمی حضور داشته؟ بهمن مفید را تا امروز کسی در کنار درباریهای رژیم سابق دیده؟ گیریم که مثلا با یک درباری هم عکسی دارد که ندارد. مگر کم بودند هنرپیشهها و هنرمندانی که در دوران شاه، مدام در کاخ شاهنشاهی میهمان بودند اما بعد از پیروزی انقلاب با یک معذرتخواهی توانستند کارشان را از نو شروع کنند و بدون هیچ محدودیتی سالهای سال است مشغول فعالیت هستند؟
بهمن مفید هم یک شهروند ایرانی است
او یکی از ایرانیان ساکن مملکت خودمان است. آیا روزیاش را باید در خاک کشور دیگری جستوجو کند؟ او یک ایرانی است بنابراین همین خاک باید روزیاش را بدهد. کاش لااقل برای او آنقدر دیر نشود که بعد از پروازش همه مسئولان از راه برسند و درباره جایگاه هنری و تخصص والایش حرف بزنند. او الان زنده است و به زندگی محتاج. زندگی کردن هم حداقلهایی میخواهد که ای کاش، بیش از این، از او دریغش نکنیم. زادروز این هنرمند ارزنده را به طرفداران هنر نمایش، موسیقی و ... شادباش میگوییم اما ای کاش تا دیر نشده، بهمن مفید را دریابیم.